DİĞER İÇERİKLER

© Copyright 2023 - Timeturk İnternet Haber

Bu sitede yer alan tüm içerikler Timeturk'e aittir. Kopyalanması kesinlikle yasaktır.

A PHP Error was encountered

Severity: Notice

Message: Undefined variable: currency

Filename: layout/header.php

Line Number: 566

Backtrace:

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\views\layout\header.php
Line: 566
Function: _error_handler

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\controllers\Detail.php
Line: 836
Function: view

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\indexd.php
Line: 315
Function: require_once

A PHP Error was encountered

Severity: Warning

Message: Invalid argument supplied for foreach()

Filename: layout/header.php

Line Number: 566

Backtrace:

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\views\layout\header.php
Line: 566
Function: _error_handler

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\controllers\Detail.php
Line: 836
Function: view

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\indexd.php
Line: 315
Function: require_once

Uçaklar sadece uçurmuyor ki?

2008-04-19 17:18:00

Başta Türk Hava Yolları olmak üzere hava taşımacılığında garip fiyat uygulamaları var. Örneğin THY'ye İstanbul Konya uçuş fiyatı 69-199 YTL aralığında değişiyor.

 

Fiyat aralıklarına bakalım 69, 79, 89, 99, 109, 119, 139, 159, 179 ve 199 YTL. Bunları hepsi 'ekonomi' klâs fiyatlar. Mesela 129, 149, 169, 189 YTL fiyatları neden yoktur? THY'yi 69 YTL kurtarırken acaba 179 lira kurtarmıyor mu? Esnaf tabiri ile sermayeden mi yer?

 

Aynı uygulama AtlasJet -ve diğerleri- içinde geçerli? 69-159 YTL aralığından on on artarak gidiyor fiyatlar.

 

Mesela 69 YTL'lik kontenjan kaç kişiliktir? Kimse bilmez. Bir yolcu 69 YTL yazan baremden bileti almaya kabul etse bile ödeyeceği rakam 104 YTL'dir. Yani yüzde 51 ek vergiler geliyor. 199 YTL'lik baremi seçseniz 224 YTL'ye varıyor bilet fiyatınız.

 

Doğudan Ankara'ya ulaşmak isteyen vatandaşlar için yerinde bir uygulama. Kim demiş doğuya hizmet gitmiyor diye! THY'nin AnadoluJet isimli bir firması var. Ankara'dan İzmir, Antalya, Adana, Hatay, Gaziantep, Trabzon, Diyarbakır, Mardin, Batman, Erzincan, Muş, Erzurum, Kars, Şanlıurfa GAP, Kahramanmaraş, Adıyaman, Bodrum, Malatya, Van, Dalaman hava alanlarına tek fiyat 29 YTL uçuyor.

 

AnadoluJet Ankara'dan Van'a 29 YTL'ye uçabilirken THY'nin İstanbul'dan Konya'ya 199 YTL'ye uçmasının anlamı nedir? Üstelik aynı THY Konya'dan 300 km daha uzak Antalya'ya da Konya fiyatına uçuyor. Farklı fiyat çelişkisi havayolu firmalarının tüm iç hat uçuş hatları için geçerli.

 

Pegasus 350 bin kişiyi bedava uçuyormuş. Şu kadar ? kişide uçtu diyor sitesinde. Bu kampanyanın sadece Cumartesi Pazar bilet alımları için geçerliymiş. Daha fazla bilgi yok. Neden? Sıfır fiyatlı bileti almak için ne yapmam lazım? Yakışıklı mı olmalıyım, genç mi olmalıyım? Hangi kriter geçerli belli değil?

 

Yine THY'de 'uygulanmıyor (NA)' Pegasus'ta ?Uçuş internet üzerinden satışa kapatılmıştır? gibi ibareler var. THY neden uygulamıyor? Uçak dolmadığı halde Pegasus neden İnternet'ten satmıyor?

 

Fiyatların 'ekonomi' ve 'iş' olarak sınıflandırılması ve ikram hizmetleri ile koltuklar arasındaki farkı kabul edebiliriz. Parası olan 'iş' sınıfında verir parasını gider. Hatta ?ahlaki bulmasak ta? uçağı tüm koltuklarının bedelini öder tek başına da gider.

 

Bazen yapıyorlar mesela 2 hafta önce biletini alan yüzde bilmem kaç indirim yapayım. Bunda da sorun yok. Ama yan yana koltukta oturan üç kişinin biri 69 diğeri 139 bir diğeri 199 YTL'den uçmuş. Serbest piyasa ekonomisi diye her isteyen istediğini yapamaz. 69 lira kurtarıyorsa nasıl olsa mecbur diye tüketicinin mecburiyetini kullanarak üç katı fiyata bilet satmak kabul edilemez. O zaman otobüs firmaları içinde aynı serbestîyi getirin. Otobüs firmaları için alt üst sınır koymanın serbest piyasa ve rekabet hukukunda yeri olabilir mi?

 

 

Bazen bakıyorum yurt dışına uçmak ülke içinden daha ucuz. Niye? Yolcu yok veya o hatta rekabet var. THY karşısındaki rakiplerin yetersizliği yahut rekabet edecek noktalar yerine rekabetin az olduğu noktalara uçmayı tercih ediyorlar.

 

THY'nin büyümesinden mutluluk duyarız. Ama bu büyüme tüketicilerin mecburiyetinin kötüye kullanılması üzerine kurulmamalı. THY rakiplerin olduğu hatlarda ucuz, olmadığı noktalarda pahalı uçuyorsa; burada önemli bir ilke ve etik sorunu var demektir. Aynı durum diğer şirketler içinde geçerlidir.

 

Uçuşlardaki tek sorun elbette bunlardan ibaret değil. Mesela bir yolcu olarak siz bir dakika gecikseniz 'kapandı' diye almazlar. Çoğu kez şikâyet edecek merci bile bulamazsınız. Bir sonraki uçuş için ek bedel öder veya iptal için ceza ödersiniz. Lakin uçuş bazen hatırlı bir yolcu, bazen bağlantılı uçuşlar, bazen teknik, bazen alan sorunları yüzünden saatlerce günlerce mağdur edilirsiniz aynı ceza orada geçerli değil. Yani nalıncı keseri karada da havada devamlı güçlüden yana yontuyor. Sizin işiniz aksamış, cenazenize yetişmişsiniz ihalenizi kaçırmışsınız kimsenin umurunda bile olmaz.

 

Birde bir anons var mı? Herkesi tebessüm ettiriyor. Örneğin İstanbul-Konya İstanbul-Eskişehir gibi hatlarda yanlıca THY uçuyor. Uçaktaki anons 'Türk Hava Yollarını tercih ettiğiniz için teşekkür ederiz' Sanki bir başka bir firma vardı da onu değil THY'yi tercih ettik. Rakiplerin olduğu hatlarda bu anons tamam ya olmayan bu hatlarda niye yapılır. Bu anons yapılınca durumdan memnuniyetsiz olanlar hep tebessüm eder hatta kızarlar.

 

4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 'taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü mal ve hizmet bu kanun kapsamındadır' der. Bu alanda birçok yüksek yargı kararı da (Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin 2006/2047 sayılı kararı gibi) mevcuttur. Karayolu Taşıma Yönetmeliği (Madde 28), karayollarında yaşanan sorunları için Tüketici Sorunları hakem Heyetlerini yetkili merci olarak tanımlama ihtiyacı hissediyor. Ancak havacılar sanki başka bir ülkenin şirketi gibi tüketici kanundan onlarca yıl önce verilmiş ve artık hukuki değer taşımayan kararları göstererek zeytinyağı gibi üst çıkmaktadırlar. Bazı hâkimlerimizde bu açıdan isabetsiz kararlar vererek havayolu şirketlerinin hukuksuz uygulama ve zararlarını karşılanmasında tüketicileri mağdur etmektedir.

 

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı hazırlamakta olduğu yeni tüketici yasası değişliği çalışmasında mutlaka bu gerçeği de göz ardı etmemelidir. Bu ayrıcalıklar sona ermeli ve nus ile uslanmaları sağlanmalıdır.

 

Ülkemizde CHP'nin ayrıcalıklı olduğuna inanmayan var mıdır? Demek ki sadece CHP değil ayrıcalıklı olan ülkemizde havacılarda ayrıcalıklı? Milletvekillerini dokunulmazlıkları birilerini hep rahatsız ederken 657'lilerin ayrıcalıkları bu kişileri hiç rahatsız etmiyor nedense? Cumhurbaşkanını bile sanık sandalyesine oturtup 657'liyi sanık sandalyesine oturtamayan sistem tüketiciyi telekomcular, bankalar ve havacılar karşısında gerektiği gibi koruyabilir mi? Elbette koruyamaz.

 

 

Görüş Bildir Bizimle Paylaş