DİĞER İÇERİKLER

© Copyright 2023 - Timeturk İnternet Haber

Bu sitede yer alan tüm içerikler Timeturk'e aittir. Kopyalanması kesinlikle yasaktır.

A PHP Error was encountered

Severity: Notice

Message: Undefined variable: currency

Filename: layout/header.php

Line Number: 566

Backtrace:

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\views\layout\header.php
Line: 566
Function: _error_handler

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\controllers\Detail.php
Line: 836
Function: view

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\indexd.php
Line: 315
Function: require_once

A PHP Error was encountered

Severity: Warning

Message: Invalid argument supplied for foreach()

Filename: layout/header.php

Line Number: 566

Backtrace:

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\views\layout\header.php
Line: 566
Function: _error_handler

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\application\controllers\Detail.php
Line: 836
Function: view

File: D:\home\timeturk.com\httpdocs\indexd.php
Line: 315
Function: require_once

Anayasa Mahkemesi'nin hukukla imtihanı

2008-02-28 08:41:00

Değerli dostum Kazım Berzeg'ten bir mektup aldım. Kazım Berzeg, Türk liberallerinin duayenidir. Onun, sakın öyle keyfine göre ahkâm kesen, işine geldiği zaman liberal geçinen, başörtüsünü görünce jakoben ve yasakçı kesilen tatlı su liberallerinden olduğunu sanmayınız. Berzeg, bütün ömrünü liberal düşünce, demokrasi ve hürriyetlere vakfeden, liberalizmi teori ve pratiğiyle en iyi bilen, uluslararası hukuk konularında uzman çok önemli bir isimdir.
Berzeg mektubunda;
1. 'Jüristokrasi' denilen 'hâkimler oligarşisi' ve diktatörlüğünü; Türkiye'de 1930'larda ABD'deki durumun çok aşıldığını, ABD'de 1937'den itibaren 'court revolution' (mahkeme devrimi) adıyla büyük bir değişiklik gerçekleştirildiğini ve o günden itibaren yargının parlamentoyla uzlaştığını,
2. Teoride anayasaya uygunluğun yargısal denetiminin, özellikle 'Anayasa Mahkemesi'nin demokrasiyle bağdaşabilirliğinin ciddÓ biçimde tartışıldığını,
3. II. Dünya Harbi'nden sonra demokrasiye istikrar kazandırmış ülkelerin çoğunda 'Anayasa Mahkemesi'nin olmadığını', bir kısmında yargı denetiminin de bulunmadığını; İsveç gibi bazı ülkelerde yargının yetkisinin olmasına rağmen, yasamaya müdahale etmeme mülahazasıyla 'bu yetkinin hiç kullanılmadığını',
4. Robert A. Dahl'a dayanarak, 'yalnızca insan haklarıyla sınırlı olarak anayasaya uygunluğun yargısal denetiminin' demokrasiyle bağdaşabileceğini,
5. Yeni Anayasa'da 'Anayasa Mahkemesi yerine, Türkiye İnsan Hakları Mahkemesi' kurulmasının uygun olacağını, belirtiyor ve şunları söylüyor. 'Kuvvetler ayrılığının ve 1803'ten itibaren anayasaya uygunluk denetiminin öncüsü ABD'dir. ABD'de yüksek mahkeme hâkimleri, parlamentonun bir kanadı olan Senato tarafından impeachment yoluyla görevden alınmadıkları sürece hâkimlik yapabiliyorlar. Türk hukuk uleması gerçeği söylemiyor.'
* * *
Şimdi, bir Kazım Berzeg'in tamamiyle iştirak ettiğim tesbitlerine bakınız; bir de Türk parlamentosunun yüzde 80 çoğunlukla yaptığı anayasa değişikliklerindeki duruma bakınız. Sanki Anayasa Mahkemesi, yasamanın üzerinde bir hiyerarşik merci hâline gelmiştir. Kanun yürürlüğe giriyor ama herkesin gözü AYM'ye çevriliyor. TBMM'nin yüzde 20'lik kısmı, jakoben oligarşiyi desteğine alarak millet iradesini tersine çevirmeye çalışıyor. Bu tabloya nasıl demokrasi diyebilirsiniz?..
Defalarca yazdık çizdik, Anayasa Mahkemesi'ni Demokles'in kılıcı gibi yasamanın başına diken, darbe mamulatı 1982 Anayasası'na göre bile, anayasa değişiklikleri AYM'nin denetimine tâbi değildir. Zira daha önceki uygulamalarda AYM, yetkisini aşarak anayasa tâdillerini imkânsız hâle getirdiği için 1982 Anayasası, anayasa değişikliklerinde AYM'ye sadece şeklî denetim yetkisi vermiş, bunu da iki noktada sayarak sınırlandırmıştır.
Anayasa'nın, AYM'nin görev ve yetkileriyle ilgili 148. maddesinin 1. fıkrasında aynen şu hüküm yer almaktadır: '(Anayasa Mahkemesi) Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler.' Buna göre, AYM'nin, CHP ile DSP'nin iptal müracaatını, hiç görüşmeksizin 'yetkisizlik' sebebiyle derhal iadesi gerekir. Bunu akıl etmek için hukuk allamesi olmaya lüzum yoktur. Anayasa hukuku okuyan Hukuk Fakültesi birinci sınıf öğrencisi bile bu gerçeği bilebilir.
Diğer taraftan, 148. maddenin 2. fıkrasında şekil bakımından denetleme aynen şöyle düzenlenmiştir: 'Anayasa değişikliklerinde ise, teklif ve oylama çoğunluğuna ve ivedilikle görüşülemeyeceği şartına uyulup uyulmadığı hususları ile sınırlıdır.' Bu açık hükmü eğip bükerek Anayasa'nın 2. maddesinde cumhuriyetin nitelikleri arasında sayılan 'laikliğin', 4. maddeye göre değiştirildiğini iddia ederek, bunu şekil denetimi çerçevesinde mütalaa edebilmek için hukukçu olmak yetmez; ayrıca madrabaz ve hokkabaz olmak gerekir. Esastan denetlemenin olamayacağı ise zaten bellidir.
Özetle, Anayasa Mahkemesi hukukla imtihan ediliyor. Yüce Mahkeme, geçen yıl 367 konusunda sınıfta kalmış ve ne yazık ki siyasî peşin hükümlerle verdiği hukuka aykırı kararıyla Türk hukuk tarihine karanlık bir sayfa eklemiştir.
Anayasa Mahkemesi'nin bu defa, bu hukuk imtihanını geçmesini diliyoruz.

 

Radikal

 

Görüş Bildir Bizimle Paylaş