TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın tümü üzerindeki görüşmelere devam etti.
CHP Ankara Milletvekili İzzet Çetin, tasarıda, Soma ile ilgili yer alan maddelerin ayrılarak "Soma Kanunu" başlığıyla ayrı bir düzenleme şeklinde öncelikli olarak görüşülmesini istedi.
Bakan Faruk Çelik, rahatsızlığı nedeniyle, yıllardır üzerinde çalıştığı yasanın bundan önceki çalışmalarına katılamadığı için duyduğu üzüntüyü dile getirerek, "Uzaktan ilgilenmemize rağmen burada bulunmak istedim, durumum çok müsait olmasa da katıldım" dedi.
Çalışma hayatının reytingi yüksek bir alan olmadığını, ancak bu alanda bir olumsuzluk meydana geldiği zaman bunun manşete taşındığını belirten Çelik, "Bu da bizi üzer" diye konuştu. Çelik, Soma'daki üzücü hadise meydana gelmeden bir hafta önce İstanbul Haliç Kongre Merkezi'nde Dünya Uluslararası İş Sağlığı Güvenliği Konferansı düzenlediklerini anımsattı. Konferansta 1 Mayıs olaylarının tartışıldığını hatırlatan Çelik, konuşmasında, "1 Mayıs'la ilgili alan tartışmalarına saygı duyuyoruz ama 1 Mayıs alan tartışmasından ibaret değil, iş sağlığı ve güvenliği konularının ele alınması gerekir" dediğini söyledi.
Bakan Çelik, tasarının komisyona 61 madde olarak geldiğini, alt komisyondan 106 madde olarak çıktığını belirterek, "15 yıldır buradayım. Torba yasa uygulamaları maalesef yaşanıyor. Keşke olmasa ama yasama döneminin kapanmasına doğru bir yoğunluk arzediyor" dedi.
Çelik, CHP'nin, Soma ile ilgili maddelerin tasarıdan ayrılarak görüşülmesi önerisi ile ilgili olarak, "Takdir komisyonun. Burada toplum açısından son derece önemli düzenlemeler var. Ama ihtilaf olacak ve bu yasanın gecikmesine vesile olacak bir durum varsa, bunun birlikte değerlendirilmesinin yararlı olacağı inancı içerisindeyim. Sadece o maddeleri değil, sosyal güvenlik maddeleri, taşeron uygulamaları, öğretmen alımı ilgili düzenlemeleri komisyonun değerlendireceği inancı içerisindeyim" diye konuştu.
Alt işveren, taşeron uygulaması ile ilgili bir çok çalışmalar yaptıklarını belirten Çelik, bu konu üzerinde çalışmak için, 2012 yılının 1-5 Kasım tarihlerinde siyasi partiler, sosyal taraflarla, 3'lü Danışma Kurulu'nda, taşeron işçilerle biraraya geldiklerini bildirdi. Çelik, çalışma hayatında son derece olumsuz bir seyir izleyen taşeron uygulaması ile ilgili 2012'den bugüne kadar değerlendirmeler yaptıklarını, üç kez Bakanlar Kurulu'na sunum yaptığını söyledi.
Çelik, bu durumun, Soma olayı ile çakışmasının kendisini üzdüğünü vurguladı.
"Taşeron uygulaması geriye gidiyor" denildiğini kaydeden Çelik, şöyle konuştu:
"Yardımcı işlerle ilgili hizmet alımında, gerek iş kanununda gerekse uluslararası uygulamalarda bir sorun yok. En çok tartışılan konu, İş Kanunu'nun 2. maddesinin değişmesi konusu. Hükümet ve bakanlık olarak, İş Kanunu'nun 2. maddesindeki işin gereği teknolojik nedenler ve uzmanlık gerektiren 3 ana hususun aranması konusunda bir değişiklik yaptık. İş Kanunu'nun 3. maddesindeki bu düzenlemeye uygun ancak hizmet alımı veya taşeron uygulaması olacak. Bunun dışında kalanlar; yani yargı konusu olanlar, asıl işçi olması gerekirken alt işveren işçisi olarak işlem görmesi gerekenlerle ilgili yargı kararları ortadadır. Bunların artık alt işveren işçisi olarak çalıştırılması mümkün değildir. Yani taşeron uygulamaları ile ilgili bu 3 husus netleşmiş durumdadır.
Emek, alınteri konusu, hiçbirimizin gözardı edemeyeceği bir konu. 1936'dan beri gelen, zaman zaman hızlanan, son zamanlarda çok daha artan bu tablonun ortadan kalkması konusunda oluşan iradeyi elbirliği ile destekleyip, inşallah bunu elbirliği ile gerçekleştireceğiz."
Bakan Çelik, "bugünkü kıdem tazminatı sisteminin sürdürülebilir olmadığı konusunda" daha önce açıkladığı düşüncelerinin aynı olduğunu söyledi.
Bu konu hakkında konfederasyonlarla anlaşamadıkları için bunu raftan indiremediklerinin altını çizen Çelik, şunları kaydetti:
"Kıdem tazminatı koşulları ortada. 'Kamuda çalışan alt işveren işçilerinin tazminatları kamu güvencesindedir" düzenlemesini getiriyoruz. Siz 'özel ne olacak?' dediniz. Biz de diyoruz ki 'kamu özel ayırımı yapmadan, 12 milyon çalışanın tazminatını güvence altına alacak olan kıdem tazminatı fonu düzenlemesini getirelim.'
Soma'da görüştüğüm işçi kardeşimiz, 'olumsuz koşulları neden şikayet etmedin?' diye sorduğumda, 'şikayet ettiğim zaman 9 yıllık kıdem tazminatım yok olabilir' dedi. İşçinin bireysel şikayetini bile engelliyor kıdem tazminatı uygulaması. Kamuda bu işi güvence altına alıyoruz ama özeli de güvence altına almak için fon uygulamasına geçelim. 12 milyon işçinin bireysel hesabına kıdem tazminatı fonu yatacak. Bu diyelim 15 yıl çekilemeyecek. Bu meselenin mutlaka çözülmesi gerekiyor."
Faruk Çelik, Ekonomik ve Sosyal Konsey ile ilgili yasada, Anayasa değişikliğine uygun bir düzenlemeye geçilmediğini söyleyerek, "Bu, bizim eksiğimizdir" dedi.
İş kolunda sendikalaşma için gerekli olan Türkiye geneli barajını yüzde 10'dan yüzde 1'e çektiklerini hatırlatan Çelik, bu yüzde 1'in gelecek yıllarda kademeli olarak yüzde 3'e çıktığını söyledi. Yaptıkları düzenlemeyle 2016'da yüzde 3 olacak baraj uygulamasından vazgeçtiklerini, ülke barajını yüzde 1'e çektiklerini belirten Çelik, "Bu, bizim 19. faslın açılışına da neden olacak" diye konuştu.
Bakan Çelik, Soma'da 237 aileye ölüm aylığı ile ölüm geliri bağlandığını, ödemelerin 17-26 Haziran tarihleri arasında yapılacağını kaydederek, diğer ailelerin ise yasal düzenlemeyi beklediklerini bildirdi. Çelik, rödovans sisteminin mutlaka gözden geçirileceğini sözlerine ekledi.
