Çin’den Doğu Türkistanlılara akılalmaz uygulama!

Çin'in, Uygur Türklerine Doğu Türkistan dışındaki bölgelere seyahatlerinde özel olarak geliştirdikleri yeni bir elektronik çip ve sistemi sadece onlara uygulayarak, Nazı usulü etnik ayırımcılık yaptığı ortaya çıktı.

ABD.merkezli Hür Asya Radyosu Uygurca bölümüne telefonla bilgi veren ve ticaret yapmak için Tibet’e geldiğini belirten bir Uygur şunları söyledi ; “Ben 15 yıldır,Tibet’in merkezi Lasa şehrinde kuru yemiş ve meyva ticareti ile iştigal ediyorum. Burada dükkanım vardır. Sürekli Doğu Türkistan’a gidip mal getiriyorum. Ancak,son aylarda Tibet’te bir Müslüman Uygur olarak ikamet etmem, seyahat ve yolculukta büyük sorunlarla karşılaşmaya başladım.Tibet’in Şigatsı vilayetinden Ülkesine mal getirmek için yaptığı yolculuğu esnasında yol boyunda Çin askerlerince kurulan kontrol noktalarında çok sıkı arama ve yüksek düzeye güvenlik önlemlerine maruz kaldığını belirtti. Bu durumun normal yaşantısı ile ticari hayatı üzerinde büyük baskı ve sorun oluşturduğunu de ifade etti.

Son yolculuğu esnasında şimdiye kadar karşılaşmadığı enteresan ve hayret verici bir uygulamaya muruz kaldığını belirterek şunları ilave etti. “ Son yolculuğum esnasında Tibet sınırındaki kontrol noktasına geldiğimde,Askerler kimlik belgemi aldı ve para çekme makinasını andıran bir aparata dokundurdu. Benden önceki Tibet ve Çinli yolcuların kimlikleri normal olarak “Dit” sesi verdi.Benim kimliğimi dokundurduklarında ise, cihaz yüksek sesle alarm vermeye başladı ve bu ses herkesin dikkatini çekti.”

Radyo muhabiri Kutlan,bu olayı teyit etmek için Lasa’da dükkanı bulunan bir başka Uygur’a telefonla ulaştı.Uygur Dükkan sahibi muhabire kendisinin Lasa’da 15 yıldan beri dükkan işlettiğini ,son zamanlarda Çin’in Uygurlara karşı tutumunda çok büyük bir değişiklik gözlemlediğini belirterek sözlerini şöyle bitirdi : “ Ben de geçen ay Şigatsı vilayetindeki sınırı geçerken aynı durumla karşılaştım. Kontrol Cihazının elektronik olarak çalışan otomatik kontrol sistemine bağlı olduğunu,bu sisteme yüklenen kimlik numarası ile Uygurların hemen ayrıt edilebildiğini ve alarm vererek çevredekileri ikaz ettiğini gördüm. Bu alarmı duyan Polis ve Çin askerlerinin Uygur yolculara pürdikkat kesiliyorlar ve tekrar aramaya tabi tutuyorlar. Ancak,buna rağmen Çin’in Tibetlilere karşı davranışları ve tutumu Uygurlara nisbeten daha olumulu ve yumuşak olduğunu gördüm.”
Tibet’te uygulamaya konulan bu tür Kimlik Kontrol Makinasının Doğu Türkistan’da veya Çin’in başka bir yerinde kullanılıp kullanılmadığı hakkında her hangi bir bilgiye ulaşılamamıştır.

Öte yandan Hür Asya Radyosu Çin bölümünden bir muhabir,Tibet’te Çin İşgal Ordusu mensuplarından birinden bu konuda bilgi almaya çalışmıştır. İsminin açıklanmasını istemeyen Çinli Subay bu kimlik doğrulama ve özel makine olayını doğulamıştır. Çinli Subay,özel olarak imal edilen şimdilik sadece Tibet’te uygulanmaya konulan bu makinalardaki özel sistemde,Uygurlar ile Çin vatandaşı olmayan Tibetlilere özel alarm sistemi olduğunu ve Merkezi Çin hükümetinin emri ile bu uygulamayı yürüttüklerini de sözlerine ekledi.

Uzmanlar, Nazi Almanya’sının Yahudi halka uyguladığı etnik ayrımcılık ve soykırımın modern çağda bir benzeri olan bu uygulama Çin’in Müslüman Uygurları kontrol,izleme ve imha politikalarında Faşist Lider Hitler’i örnek aldığının tipik bir göstergesi olduğu konusunda birleşiyorlar.

rfa.org