İmrek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 6502 Sayılı Yeni Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un, 28 Mayıs'ta yürürlüğe gireceğini belirterek, bununla sadece tüketici kredisi veya kredi kartı değil, bütün bankacılık işlemlerinin tüketici kanunu kapsamında olacağını ifade etti.
Yeni kanunun, tüketicilere birçok anlamda eski kanunu revize ederek ve ek yeni değişiklikler getirerek genişletilmiş yeni haklar getirdiğini, bazı haklarda kayba yol açtığını dile getiren İmrek, "Özellikle bankaların aldığı kredi kartı aidatı, hesap işletim ücreti gibi birçok hizmet kaleminden alınan bedeller, yasal zemine oturtularak yasallaştırılacak. Yani tüketicinin kredi kartı aidatını ve hesap işletim ücretini bankadan geri alabilmenin yolu artık kapanmıştır" diye konuştu.
6502 Sayılı Tüketici Kanunu ile bankaların alacağı ücretleri ve bedel alınacak hizmet kalemlerini bankalar belirleyerek, BDDK'nın onayına sunacağını vurgulayan İmrek, şöyle devam etti:
"BDDK'nın da burada kendisinin koyduğu ve belirlediği kriterlere uygun bedel alınacak hizmet kalemlerini bakanlığa sunarak, bakanlık görüşü istikametinde ve kanunun ruhuna uygun hale getirildiğinin tespiti halinde 'onay' alarak resmiyet kazanacaktır. Diğer bir anlatımla BDDK bedel alınacak hizmet kalemlerini belirleyerek bankalara bu hizmet kalemlerinden yalnızca bedel alabilirsiniz diyecektir. Bugün son verilere göre tahminen 56 milyon adet kredi kartı ile 100 milyon mevduat hesabı olduğu varsayımı göz önüne alınırsa bankaların faiz dışı gelirlerinin ne kadar yüksek olduğu bundan böyle karlılıklarının düşmeyeceği anlamına gelecektir. Zaten tüketicilerin ve tüketici derneklerinin en çok tepki göstermelerine neden olan da bu faiz dışı gelirlerin kaynağı olan kredi kartı aidat bedeli, hesap işletim ücreti bedeli gibi kesintilerdi. Dolayısıyla tepki gören bu kesintiler yasallaştırılmış bulunmaktadır."
-Tüketiciye getirdiği yenilikler
Kanunun tüketiciye birçok yenilik getirdiğini belirten İmrek, terzi ve kuaförlerden alınan hizmetlerin de artık tüketici kanunu kapsamına girdiğini anlattı.
Tüketicinin bu konuda hakkını arayabileceğini dile getiren İmrek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ölçülerinize özel diktirdiğiniz elbise dar geldi veya kuaför saçınızı istediğiniz renge boyayamadığı için rezil oldunuz. Artık mahkeme kapılarında sürünmeden 3 bin TL'ye kadar olan uyuşmazlıklarınızda Tüketici Hakem Heyetlerine gidebileceksiniz. Protez diş, protez uzuv, estetik cerrahi işlemleri de artık tüketici kanunu kapsamında olacak. Protez dişiniz veya protez bacağınız vücudunuzla uyum sağlamadı mı? Estetik cerrahiye yaptırdığınız burnunuz fazla mı büyük oldu? Botokslarınız şişti ve gitmeniz gereken önemli bir partiye gidemediniz mi? Artık hepsinin zararını tüketici kanununa göre karşılayacaksınız. 3 bin TL'ye kadar olan uyuşmazlıklarınızda Tüketici Hakem Heyetlerine gidebileceksiniz."
Hasta-hekim ilişkilerinin de Tüketici Kanunu kapsamına alındığına dikkati çeken İmrek, "Yanlış teşhis, yanlış tedavi uyuşmazlıkları ve davaları artık tüketici mahkemelerinde görülecek. Tüketiciler (hastalar) hekimlerle 3 bin TL'ye kadar olan uyuşmazlıklarında mahkeme kapılarında sürünmeden ve masraf yapmadan Tüketici Hakem Heyetlerine gidebilecek. Yani hasta hakkı kavramı ve tüketici hakkı kavramı da bütünleşmiş olacak" ifadesini kullandı.
Yük ve insan taşımalarının da bu kapsama alındığını belirten İmrek, şunları kaydetti:
"Bavulunuz kaybolur veya uçak gecikir ise tüketici hakları devreye giriyor. Taşıma sözleşmelerinin Ticaret Kanunu'nda yer alması sebebiyle tüketici kanunu kapsamına sokulmayan ve ticaret mahkemelerinde görülen taşıma sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar artık tüketici kanunu kapsamında kabul edilecek. Bu sayede, yolcular ve yük sahipleri, tüketici haklarından yararlanabilecekler. Karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu taşımalarının tamamını kapsayan kanun ile belki de firmalarda meydana gelen bavul kayıpları, gecikmeler, aynı koltuğu birden fazla kişiye satma gibi garip durumlar da azalma gösterir. Çünkü artık tüketici, 3 bin TL'ye kadar olan uyuşmazlıklarında Tüketici Hakem Heyetlerine gidebilecek."
- Konutta "sattım gitti" tarihe karışıyor
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Emlak Komisyonu Başkanı Hatice Kolçak, 6502 Sayılı Yeni Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un, inşaat-konut sektöründe yaşanan sıkıntıların önüne geçecek düzenlemeler içerdiğini ifade etti.
Maketten konut satışında tüketici lehine önemli imkanlar tanındığını dile getiren Kolçak, "Tüketiciler, sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren 14 gün içinde neden göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin satıştan cayma ile yüzde 2 tazminat ödeyerek konut teslim anına kadar sözleşmeden dönebilme hakkına sahip olacak" diye konuştu.
Cayma hakkını kullanacak olan tüketicinin, bildirimi noter ya da iadeli taahhütlü şekilde yazılı olarak satıcıya bildirmesi gerekeceğine dikkati çeken Kolçak, şöyle devam etti:
"Yeni kanunla konutta satıcıların 'sattım gitti' anlayışı tarihe karışıyor. Satış yaptıktan sonra teslime kadar geçen sürede taahhütlerini yerine getirmeyen satıcı, tüketicinin her hangi bir ceza ödemeden cayma hakkını kullanmayı tercih edeceğini bilmelidir. Kredi ile alınan konutlarda ise cayma süresi sonunda kredi sözleşmesi yürürlüğe girer. Cayma hakkı süresi içinde konut finansman kuruluşu tüketiciden hiçbir isim altında masraf talep edemeyecek. Cayma hakkını kullanan tüketiciye varsa ödediği tutar ve borç altına sokacak tüm belgeler cayma bildirimini takiben 14 gün içinde iade edilecektir. Satıcı cayma konusunda tüketiciyi bilgilendirdiğini ispatlamakla yükümlüdür."
Konutu kredi kullanarak alan vatandaşların, sözleşmeden dönmesi halinde bankaya ödediği tutarı, bildirimi takiben en geç 90 gün içinde hiçbir kesinti olmadan konut finansmanı kuruluşundan iade alabileceğini vurgulayan Kolçak, "Bu durumda vatandaş 10 gün içinde haklarını geri verir" ifadesini kullandı.
Maketten konut satışında devir veya teslim süresinin sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçemeyeceğini belirten Kolçak, şunları kaydetti:
"Konutun devir ve teslimi, kat mülkiyetine geçmesi ve tüketici adına tescili ile olur. Kat irtifakına konu konutun tüketici adına tapu siciline tescil edilmesiyle konutun kullanım hakkının da tüketiciye devredilmesi gerekir. Aksi halde, teslim gerçekleşmemiş sayılır. Satıcı tüketicilere verilen tanıtım broşürleri ile gazete, televizyon, internet sayfası ve benzeri mecralarda yapılan tanıtımlarda fiyat bilgisine yer vermesi durumunda bağımsız bölüm net alanını göstermelidir. Projede yapılan değişiklikler nedeniyle cayma hakkını kullanmak isteyen tüketiciden konut satışı dolayısıyla oluşacak vergi, harç, tazminat gibi hiçbir isim adı altında masraf istenmeyecek."
Yapı ruhsatı alınmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satış sözleşmesi yapılamayacağını ifade eden Kolçak, "Maketten konut satışının tapu siciline şerh edilmesi ve satış vaadi sözleşmesinin ise noterde düzenleme şeklinde yapılması gerekir. Satıcı, bu şekilde geçerli bir sözleşme yapmamış ise konut alıcısından herhangi bir isim altında ödeme yapmasını ya da onu borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez" dedi.
