Trabzon'un bazı ilçelerinde kadınların örtünme amacıyla kullandığı sarı, kırmızı, siyah ve beyaz renklerin hakim olduğu keşan, yaklaşık 500 yıldır kadınlar tarafından, pamuk ipliklerinin bir haftayı aşan boyama ve çözgü işlemlerinin ardından el yapımı tezgahlarda ilmek ilmek dokunuyor.
Çarşıbaşı Kaymakamlığının yaptırdığı araştırmaya göre, el emeği göz nuru keşanın bir benzeri Orta Asya'da Türkler tarafından kullanılıyor.
Çarşıbaşı'nda asırlardır el yapımı tezgahlarda kadınlar tarafından üretilen keşan bezi, geçmişte kök boyalarla boyanan ipek ipliklerden dokunurken, ipeğin maliyetinin artması üzerine son yıllarda pamuk ipliğinden de üretiliyor.
İlçede 1930 ve 1940'lı yıllarda Adana'dan getirtilen pamuk ipliklerle 500-600 civarında evde el tezgahlarında üretilen keşan bezi, 1990'lı yıllardan sonra unutulmaya yüz tuttu.
Bu durumun ilçe için kayıp olacağını fark eden Çarşıbaşı Kaymakamlığı, 1997 yılından itibaren düzenlediği kampanyalar ve açtırdığı kurslarla keşan bezi dokuyan kişi sayısını artırdı. Çarşıbaşı'nda bu çabaların da etkisiyle son dönemlerde yılda 1,5 milyon metrekare keşan dokunuyor.
- "Kültürün izini sürdük"
Keşan bezinin barındırdığı bu özellikler belgesel yönetmeni Çakıral'ın da ilgisini çekti.
Çakıral, AA muhabirine yaptığı açıklamada, keşanın yöre kültürü açısından çok önemli olduğunu ifade ederek, "Biz de yönetmen yardımcısı Erdal Eksert ve görüntü yönetmeni Oğuz Çiçek ile keşan belgeselini çektik" dedi.
Belgeselin tamamının Çarşıbaşı ilçesinde çekildiğini vurgulayan Çakıral, şöyle devam etti:
"Keşanın tüm aşamaları belgeselde yer aldı. Belgeselimiz yaklaşık 45 dakika sürüyor. Çarşıbaşı keşanının üzerindeki renkleri, çizgileri ve dokuma biçimi ile önemli bir el sanatı olduğunu dile getirmeye çalıştık. Hemen hemen tüm Karadeniz sahil boyunca kadınların, günlük yaşamlarının vazgeçilmez kıyafeti peştamal (keşan), yüzyıllardır sürdürülen bir kültürün izlerini taşımaktadır. Biz de bu kültürün izini sürdük."
Belgesel, Trabzon'da yapılacak galanın ardından izleyici ile buluşacak.
