Üniversitenin Elektrik Elektronik Mühendisliği 4. sınıf öğrencisi Selman Zengin (25) ile Bilgisayar Mühendisliği öğrencisi Emre Gönültaş (25), düşünce kontrol sistemiyle çalışan tekerlekli sandalye tasarladı. Sandalyeyi, vücutsal fonksiyonlarını kullanamayan felçli hastalar kullanabiliyor.
TÜBİTAK'ın da desteğini alan tekerlekli sandalye, kullanıcının başına taktığı bir aparat aracılığıyla kontrol ediliyor. Sandalye, hastanın kullanabileceği uzvuna göre hareket, ses ya da mimiklerle komut verilerek, istediği yöne doğru hareket ediyor.
Selman Zengin, sandalyenin parapleji hastalarına yönelik olduğunu söyledi.
Türkiye'de yaklaşık 800 bin civarında parapleji hastası yaşadığını, bu hastaların vücutsal fonksiyonlarını yitirmiş, hiçbir şekilde hareket edemeyen, tekerlekli sandalyeyi kumanda kolu ile dahi kontrol edemeyen bir hasta grubu olduğunu ifade eden Zengin, şunları kaydetti:
"Bu hasta grubu için buna benzer herhangi bir tekerlekli sandalye çalışmasının daha önce yapılmadığını gördük. Projemizde, geliştirdiğimiz sistem sayesinde bu hastalar tekerlekli sandalyeye oturduğu zaman düşünce gücüyle, sesle veya boyun hareketleri ile tekerlekli sandalyeyi kontrol edebiliyorlar."
Proje sayesinde, ABD'nin Arkansas Üniversitesi'nden araştırma görevlisi ve tam burs için davet edildiklerini dile getiren Zengin, okulu bitirdikten sonra orada yüksek lisansa devam ederek, akademik hayatlarına devam etmek istediklerini aktardı.
- Hareket ve mimiklerle yönlendiriliyor
Felçli hastalar için geliştirilen bu sistemde iki alt ana başlık bulunduğunu anlatan Zengin, şöyle devam etti.
"Birinci kontrol sistemimizde, boyundan yukarısını hareket ettirebilen felçli hasta grubu için boyun hareketlerinin pozisyonlarına oranlı bir hareket biçimi tercih ettik. Sistem şöyle çalışıyor; boynumuzu yukarı pozisyona kaldırdığımız zaman sandalye ileri gidiyor, boynumuzu aşağı pozisyona eğdiğimiz zaman sandalye duruyor ve geriye gidiyor. Kafamızı sağa çevirdiğimizde sağa doğru, sola baktığımızda da sola doğru hareket ediyor. Ana sistemimiz olan ikinci kontrol sisteminde ise vücutsal fonksiyonlarının tamamını yitirmiş hasta grubu için yüzden aldığımız mimiksel hareketlerle sistem çalışmaktadır. Burada önemli olan nokta, hasta grubunun hangi mimiksel hareketleri aktif olarak yapabilmesi ile alakalıdır. Sistemimizi çalıştırabilmemiz için en az iki komut veya beş komut yeterlidir. Hasta, dişini sıktığı zaman sandalye dur komutu sergiliyor. Gözüyle sağa baktığı zaman sağa, sola baktığı zaman sola hareket ediyor. Kaşını kaldırdığında, dişini sıktığında, sinirlendiği veya güldüğü zaman gibi birçok komutu sistemimize entegre edebilmekteyiz. Bu sayede hastalar yüzsel ve mimiksel olarak bu hareketlerle sandalyeyi istedikleri noktada, istedikleri pozisyona taşıyabilme yetisini kazanacaklar."
KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Torlak ise projenin Mühendislik Fakültesi'ndeki öğrencileri tarafından bitirme projesi olarak hazırladığını bildirdi.
Proje ile öğrencilerin kendi yeteneklerini ortaya çıkarmış olmakla beraber, somut bir katkı ve fayda sağladığını dile getiren Torlak, "Dolayısıyla arkadaşlarımız henüz mezun olmadan gerçekten önemli bir katkıyı ortaya çıkaran bir projeyle öğrenim hayatlarını lisans düzeyinde tamamlamış olacaklar" dedi.
