Dünya Sağlık Örgütünce desteklenen ve Sağlık Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının yararlanıcıları olduğu Engelli Bireyler İçin Hizmetlerin Geliştirilmesi Projesi, ATO Congresium'da düzenlenen "Türkiye'deki Ruhsal ve Zihinsel Engelli Bireylere Yönelik Toplum Temelli Hizmetlerin Sürdürülebilir Gelişimine Dair Öncülük Konferansı' ile tamamlandı.
Konferansın açılışında konuşan Aile ve Sosyal Politikalar Bakan Yardımcısı Asan, bakanlık olarak engellilerin temel hak ve özgürlüklerden tam ve eşit yararlanmalarını teşvik etmeyi, doğuştan sahip oldukları insanlık onuruna saygıyı güçlendirmeyi hedeflediklerini söyledi.
Engelli bireylerin ve ailelerinin yaşadıkları sorunlara çözüm bulmak, kendilerine yetebilen ve üretken bireyler olarak toplumsal hayata tam katılımlarını sağlamaya çalıştıklarını belirten Asan, bunun yanında engellilerin yaşam kalitelerini artırmanın da önemli görevlerden biri olduğuna dikkat çekti.
Engelli bireylerin yaşadığı sorunların sadece kendilerine ait sorunlar olmadığını, tüm toplumu ilgilendiren ortak sorunlar olduğunu ifade eden Asan, özellikle hizmetlerden yararlanmada, işe girmede, toplumsal hayata katılımda en dezavantajlı grubun zihinsel yetersizliği bulunan ve psikiyatrik tanılı bireyler olarak belirlendiğini söyledi.
-'Engellilerin haklarının korunması temel ilke'
Bakanlığın engellilere yönelik ayrımcılıkla mücadele için de tedbirler aldığını aktaran Asan, tüm politikalarda engellilerin haklarının korunması ve güçlenmesinin temel ilke olduğunu belirtti.
Bu çalışma için iki bakanlığın değil, tüm dünyanın bir araya geldiğini ifade eden Asan, projenin zihinsel engelli bireylerin kendi ihtiyaçlarına odaklı bakım ve tedavi hizmetlerini temel alması açısından önemine değindi. Projeyle bu bireylerin bakımlarında ailelerin de önemli rolü olduğunun benimsendiğini belirten Asan, toplum temelli hizmet modellerinin oluşturulmasının da sağlandığını söyledi.
Asan, 'Bu proje kapsamında Sağlık Bakanlığı Toplum ve Ruh Sağlığı Merkezleriyle bakanlığımızın Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri koordinasyon içerisinde çok güzel sonuçlara gitmiştir' dedi. Asan, engelli bireylerin özelliklerine uygun eğitim programların geliştirilmesinin öneminin de ortaya çıktığını ifade etti.
Umut Evleri'nin önemli, reform niteliğinde bir yapılanma olduğunu belirten Asan, bu yapıların yaygınlaştırılması gerektiğinin ortaya çıktığını, bunun için de çalışmaların sürdüğünü söyledi.
-"Engellilere engelsiz bakmayı öğrendik"
Sağlık Bakan Yardımcısı Agah Kafkas, AK Parti iktidarlarıyla engellilere engelsiz bakmanın öğrenildiğini, komplekslerden arınıldığını ifade ederek, sosyal devlet modeli olarak engelli bireylerin ve ailelerinin hayatlarını kolaylaştırdıklarına dikkat çekti.
Engelli çocuğu olan ailelerin önceden çocuklarını sakladığını, bugün ise devletin sağladığı imkanlarla, desteklerle toplumun içerisinde engellilerin hayatlarının kolaylaştırıldığını kaydeden Kafkas, bakanlık olarak işbirliğinin doğru olduğuna inandıklarını vurguladı.
Sağlıkta Dönüşüm Projesi'ne de değinen Kafkas, her ilde toplum ruh sağlığı merkezlerinin geliştirilmesi için gayret gösterdiklerini belirtti.
Kafkas, projenin verilen hizmetin kaliteli sunulması ve AB'deki deneyimlerden de yararlanılması açısından faydalı olacağına işaret etti.
-"Öğrenme güçlüğü olanlar için artık sistem kuruldu"
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Aylin Çiftçi, Dünya Sağlık Örgütü'nün koordinatörlüğünde yürütülen 5 yıllık AB projesinin tamamlandığını belirtti.
Projenin planlandığı günlerde ihtiyaçların farklı olduğunu, o zaman Türkiye'de Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının olmadığını hatırlatan Çiftçi, Sağlık Bakanlığının yapılanmasının da çok daha farklı olduğunu ifade etti.
Projenin sona ermesiyle koordinasyon açısından büyük değişikliklerin görüldüğünü belirten Çiftçi, "Bu proje bütün engellilik durumları için Türkiye'de sistem geliştirme için planlanmıştı. Ancak projenin başlangıcından sonra biraz yol alınıldığında şu fark edildi ki sadece bütün engellilik durumlarını içeren proje yerine, Türkiye'de daha mağduriyet yaşandığını gördüğümüz, öğrenmek güçlüğü bulunan kişiler ve psikiyatrik tanılı kişiler için sistem kurma çalışmasının çok daha verimli olacağı kanaatine varıldı" diye konuştu.
Proje sonunda, Türkiye'de öğrenme güçlüğü bulunan ve psikiyatrik tanılı kişiler için artık bir sistem kurulduğunu vurgulayan Çiftçi, bunu Türkiye geneline yaymak için çalışacaklarını söyledi.
Çiftçi, projeyle bu konuda neler yapılabileceğinin çok iyi öğrenildiğini belirterek, çalışmayla tutum değişikliklerinin sağlandığını, kurumlar arası iletişimin de geliştirildiğini ifade etti.
-'Tedavi anlayışında büyük bir değişikliğe yol açtı'
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanı Prof. Dr. Seçil Özkan, projenin engelli bireylere yönelik hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla başlatıldığını belirtti.
Bu konunun önemine değinen Özkan, çalışmaların bakanlıklar arasında sürdürüleceğini ifade etti.
Programın geçen 3,5 yıl içinde Türkiye'de ve dünyada yaygın olan ruhsal ve zihinsel engellilere yönelik tedavi anlayışında büyük bir değişikliğe yol açtığını belirten Özkan, klinik tedavi hizmetinden uzaklaşılarak, toplum temelli, koruma ve erken tanı odaklı yürütülen programla ulaşılan başarının gurur verici olduğunu söyledi.
Hazine Müsteşarlığı Merkezi Finans ve İhale Birimi Başkanı Muhsin Altun da proje hakkında bilgi verdi.
Bu kapsamda engelli bireylere sağlanan hizmetlerin güçlü ve zayıf yönlerinin tespit edildiğini belirten Altun, hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla koordinasyon sağlanmasına yönelik faaliyetlerin icra edildiğini söyledi.