Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile Kırım Tatar Meclisi eski Başkanı ve Ukrayna Meclisi Milletvekili Mustafa Kırımoğlu, Dışişleri Bakanlığı'ndaki görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Davutoğlu, burada yaptığı konuşmada, sembol bir isim olan Kırımoğlu'nu Ankara'da ağırlamaktan memnuniyet duyduğunu belirterek, Kırımoğlu'nun Ukrayna ve Kırım'daki son gelişmelere ilişkin istişarelerde bulunmak üzere Türkiye'ye geldiğini söyledi.
Kırımoğlu'yla krizin ilk günlerinden bu yana temas halinde bulunduklarını belirten Davutoğlu, "Bütün diğer soydaşlarımız ve tarihdaşlarımıza olan ilgimiz gibi Kırım Tatar Türkleri ile ilgimiz her şeyin önündedir ve onların kaderi bizim açımızdan hem tarihi olarak üzerimizde bir sorumluluktur hem de stratejik olarak soydaşlarımızın bulunduğu ülkelerle bir dostluk köprüsü olmak bakımından da büyük önem taşımaktadır" dedi.
Son günlerde hemen hemen her gün yabancı muhataplarıyla da görüştüğünü, telekonferanslar yapıldığını hatırlatan Davutoğlu, "Kırım'da dün biraz da emrivaki şeklinde gerçekleşen referandum konusunda uluslararası toplumla temas halindeyiz" diye konuştu.
- Türkiye'nin ilkesel tutumunun perspektifleri -
Türkiye'nin bu konudaki ilkesel tutumunu ortaya koyduğunu ve üç ilkesel perspektif benimsediğini belirten Davutoğlu, bu hususlardan ilkinin, uluslararası hukuk ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğü olduğunu kaydetti.
Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün esas olduğunu ve her meselenin bu esas etrafında tartışılması gerektiğini vurgulayan Davutoğlu, çok kültürlü, çok dinli ve çok dilli bir ülke olan Ukrayna'da eşit vatandaşlık hakları çerçevesinde Kiev'de herkesi kuşatan bir yönetim oluşmasının önemli olduğunu söyledi.
Kırım Tatarlarının da diğer eşit vatandaşlar gibi haklarının korunmasının uluslararası hukukun gereği olduğunun altını çizen Davutoğlu, "Dünkü referandum bu anlamda Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ihlal etmesi ve Ukrayna'nın anayasal çerçevesi ile uluslararası hukuk uhdeleriyle uyumlu olmaması bakımından kabul edilemez niteliktedir" dedi.
Türkiye'nin tutumundaki ikinci hususun, Kırım'ın Türkiye için tarihi açıdan ifade ettiği özel anlam olduğunu belirten Davutoğlu, "Kırım Tatar Türklerinin barışı, esenliği, huzuru ve kendi ülkelerinde eşit vatandaşlık haklarına sahip olarak yaşaması, Türkiye'nin hiçbir zaman vazgeçmediği, vazgeçmeyeceği bir ilkedir" diye konuştu.
Kırım Tatarlarının asırlarca o topraklarda yaşamış asli unsurlar olduğunun altını çizen Davutoğlu, "Kırım Tatar Türkleri orada kalacaklardır, kökleşeceklerdir, kıyamete kadar da orada yaşayacaklardır. Türkiye Cumhuriyeti devletinin ve Türk milletinin onlara desteği sürecektir" ifadesini kullandı.
- İslam dünyası ve Türk dünyası liderleriyle istişareler -
Davutoğlu, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Genel Sekreteri İyad Medeni ile Kırım'daki gelişmeleri görüştüğünü aktararak, Medeni'nin desteğini ifade ettiğini ve Kırımoğlu'nun genel sekreter ile ilk fırsatta bir araya geleceğini kaydetti.
Türk Konseyi Genel Sekreteri Halil Akıncı ile de konuyu ele aldığını belirten Davutoğlu, Kırımoğlu'nun Akıncı ile de en kısa zamanda görüşeceğini belirtti.
Van'da yapılan Türkiye-Azerbaycan-İran Dışişleri Bakanları Toplantısı çerçevesinde Azeri mevkidaşıyla da konuyu paylaştığını ifade eden Davutoğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile istişarelerde bulunacağını belirterek, gerek Türk dünyasının gerekse İslam dünyasının liderleriyle görüşmeyi sürdüreceklerini ifade etti.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Türkiye için üçüncü önemli hususun ise bölgesel barış ve istikrar olduğunu belirterek, "Türkiye, Karadeniz bölgesinde, Kafkaslarda, Balkanlarda Avrasya coğrafyasında barış ve istikrarın omurga ülkelerinden biri olarak bu barış ve istikrarın korunması için bütün tarafları sağduyuyla davranmaya çağırmaktadır. Bütün tarafları askeri yığınaklardan, manevralardan, hareketlenmelerden kaçınarak diplomasi yöntemini kullanması suretiyle yeni gerginlikler oluşmadan çözüm bulmaya davet etmektedir" dedi.
Bakan Davutoğlu, "Ümit ederiz ki, dün emrivaki şeklinde yapılan ve kabul edilemez nitelikte olan referandum yeni gerginliklere sebebiyet vermez ve bir an önce Ukrayna'nın toprak bütünlüğü Kiev'de bütün kesimlerin temsil edildiği, Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin özerkliğinin de korunarak anayasal reformların yapıldığı bir çözüm bulunur" diye konuştu.
- "Kırım Tatar halkının geleceği Ukrayna devletine bağlıdır" -
Kırımoğlu da Ukrayna halkının bir parçası olan Kırım Tatarlarının Ukrayna'nın bağımsız ve demokratik bir devlet olması için uzun zamandır mücadele verdiğini ve devlet başkanlığından azledilen Viktor Yanukoviç'in ülkeyi terk etmesinin ardından yeni demokratik bir hükümet kurulduğunu hatırlatarak, "Biz bundan sonra ülkemizin demokratik bir ülke olacağı konusunda çok ümitliydik. Hükümeti bütün dünya destekledi fakat maalesef komşumuz desteklemedi" dedi.
Kırım'a yerleştirilen binlerce askerle yarımadanın pratik anlamda işgal edildiğini belirten Kırımoğlu, dün yapılan referandumda bağımsız bir devlet olup Rusya'nın parçası haline gelmenin veya Ukrayna'nın parçası olarak kalıp 1992 anayasasına geri dönülmesinin oylandığını kaydetti.
Her iki sorunun da Kırım Tatarları için geçerli olmadığını ve Ukrayna'dan koparılma tehlikesi içerdiğini ifade eden Kırımoğlu, bu nedenle referandumu boykot ettiklerini söyledi.
"Kırım Tatar halkının geleceği Ukrayna devletine bağlıdır" ifadesini kullanan Kırımoğlu, silahsız çözümden yana olduklarını ve kan dökülmesini istemediklerini vurgulayarak, "Sorunun diplomatik şekilde, dünya kamuoyunun baskısıyla çözülmesini istiyoruz" dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yanı sıra AB ve NATO yetkilileriyle temaslarda bulunduğunu hatırlatan Kırımoğlu, "Biz umutluyuz. Bu mesele diplomatik şekilde çözülecek, Ukrayna'nın bütünlüğü korunacak, Kırım Özerk Cumhuriyeti Ukrayna'nın parçası olarak kalacak ve bizim toprağımızda yabancı askerler çıkarılacaktır. Aksi takdirde Karadeniz bölgesinde huzur ve barış tehlikeye girer" diye konuştu.
Kırımoğlu, "Ukrayna kanunlarına göre, statünün ne olacağı ülke genelinde bir referandumla çözülebilir, bu referandum tavsiye olarak Ukrayna parlamentosuna sunulur ve parlamento karar verir. Bu referandum, tamamen Ukrayna kanunlarına aykırıdır" ifadesini kullandı.
Budapeşte mutabakatının garantör ülkelerinden birisinin, Ukrayna'nın bağımsızlığını korumak yerine ülkenin bir parçasını kendisine ekleme peşinde olduğuna dikkati çeken Kırımoğlu, "Bu çok tehlikeli bir davranış, büyük devletler böyle davranırsa dünyada huzur olmaz" dedi.
Türkiye ile konuya ilişkin pozisyonlarının tamamen aynı olduğunu vurgulayan Kırımoğlu, Türkiye'ye minnettar olduklarını kaydetti.
Kırımoğlu, referandumu boykot eden Kırım Tatarlarının oylamaya katılması durumunda sonucun nasıl etkileneceğinin sorulması üzerine, referandumdan gelen rakamların değişkenliğine işaret ederek, "Orada hiçbir kontrol yok, istedikleri gibi rakamlar gösterebilirler. Hiçbir gözlemci yok, olması da mümkün değil. Çünkü bu hem Ukrayna kanunlarına hem uluslararası kaidelere aykırı bir referandumdu. Bu nedenle biz katılmadık" dedi.
Kırımoğlu, "Kırım Tatarları katılsa ne olurdu? Katılsa da hiçbir şey olmayacaktı. Senaryo başka yerde yazıldı. Bu rakamlar Kırım'dan değil başka yerden geldi. Bu referandumun hiçbir önemi yok" diye konuştu.
(Bitti)
