Türkiye Seyahat Acentaları Birliği'nin (TÜRSAB) hazırladığı "Türkiye Müzeleri 2013 Raporu"na göre, geçen yıl müze ve ören yerlerini ziyaret edenlerin yüzde 69'unu yabancılar, yüzde 31'ini Türkiye vatandaşları oluşturdu.
Türkiye'deki müze ve ören yerleri 2000'li yılların başında yaklaşık 7 milyon kişiyi ağırlarken, geçen yıl bu sayı 29 milyon 533 bin kişiye ulaştı. 13 yılda gerçekleşen artış yüzde 428,8 oldu. Geçen yılki rakamın 20 milyonunu yabancılar, 9.5 milyonunu ise Türkiye vatandaşları oluşturdu. Türkiye'ye gelen turist sayısı da geçen yıl sonunda 34.9 milyona ulaştı.
- Topkapı Sarayı Müzesi, Ayasofya'dan birinciliği geri aldı
Geçen yıl ziyaretçi sayısında en yüksek artış Harem bölümünün desteğiyle Topkapı Sarayı'nda yaşandı.
Topkapı Sarayı Harem'de ziyaretçi sayısı 2013 yılında ilk kez 1 milyon kişiyi aşarken, Topkapı Sarayı Müzesi'nin ziyaretçi sayısı 3 milyon 397 bini geçti. Harem, 2012'de 744.6 bin olan ziyaretçi sayısını 1 milyon 30 bin 556'ya çıkardı.
Topkapı Sarayı Müzesi, 2011 ve 2012'de Ayasofya Müzesi'nin önde olduğu en çok ziyaret edilen müzeler sıralamasında geçen yıl liderliği tekrar ele geçirdi. Geçen yıl Ayasofya'yı ziyaret eden kişi sayısı 3 milyon 275 bin 337 olarak gerçekleşti
Türkiye'deki müzelerde korunan eserlerin yaklaşık 3'te 1'i yani yaklaşık 1 milyon tarihi eser İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde yer alıyor. Türkiye'deki müze ziyaretlerinin yüzde 44'ü de İstanbul Bölgesi'nde gerçekleşti.
Geçen yıl en çok ziyaret edilen müze ve ören yerleri sırasıyla, Topkapı Sarayı Müzesi, İstanbul Ayasofya Müzesi, Efes Örenyeri (1 milyon 848 bin 547), Göreme Açıkhava Müzesi (976 bin 165), Topkapı Sarayı Harem, Noel Baba Müzesi (532 bin 194), Myra Örenyeri (465 bin 150), Troia Örenyeri (462 bin 660) şeklinde oluştu.
Dünyanın en çok gezilen müzesi ise Paris'teki L'ouvre Müzesi oldu. Müzenin ziyaretçi sayısı 2012 yılına göre yüzde 6 gerileyip 9.2 milyona düştü.
En çok ziyaret edilen 10 müzenin toplam ziyaretçi sayısı, 2012'de 56 milyon iken, 2013'te 66.8 milyona ulaştı.
En çok ziyaret edilen 10 müzenin 4'ü ABD'de, 4'ü İngiltere'de bulunuyor. ABD'deki bu müzelerin ziyaretçi sayısı 29.2 milyon, İngiltere'dekilerin ziyaretçi sayısı ise 22.9 milyon. L'ouvre'u 8 milyon ziyaretçi sayılarıyla Washington'daki National Museum of Natural History ve New York'taki American Museum of Natural History takip etti.
- Ülke genelinde İstanbul bölgesi ilk sırada
Geçen yıl Türkiye'de müze ziyaretlerinin yüzde 44'ü İstanbul Bölgesi'nde gerçekleşti. İstanbul bölgesindeki müzeleri 8,9 milyon kişi ziyaret ederken, İstanbul'u 2,9 milyon ziyaretçiyle Ege ve Selçuk Bölgesi takip etti. Listenin 3'üncü sırasında ise 2.5 milyon ziyaretçiyle Kapadokya yer aldı. Kapadokya'yı 1,9 milyon ziyaretçiyle Batı Antalya izledi.
Toplam müze ziyaretlerinin yaklaşık yüzde 75'i acentalar aracılığıyla veya kapıdan alınan biletlerle gerçekleşti. Buna ek olarak, kalan yüzde 25 ise Müzekartlı girişler ve ücretsiz girişlerden oluştu.
- Antalya'ya gelen turist müzeyi ziyaret etmiyor
İstanbul'un müzeleri gerek yabancı gerekse yerli ziyaretçilerin akınına uğrarken, turizmin başkenti olarak gösterilen Antalya bölgesi için aynı durum gerçekleşmiyor.
İstanbul geçen yıl 10 milyon 486 bin turisti ağırlarken, müzelerine gelen ziyaretçi sayısı 8.9 milyon oldu. Bu sayının 6 milyon 300 binini yabancılar oluşturdu.
Antalya bölgesindeki müzeler 2013 yılında toplam 3 milyon 145 bin 57 kişiyi ağırlarken şehre gelen turist sayısı 11 milyon 120 bin şeklinde gerçekleşti.
Antalya, İzmir ve Muğla'ya gelen toplam turist sayısı ise 2013'te 15 milyon 672 bin 878 bin kişiyi bulurken aynı dönemde bu illerdeki müzeleri ziyaret edenlerin sayısı ise 7 milyon 594 bin 932 kişi oldu.
- Müzekart'a ilgi arttı
Müzelere gösterilen ilginin artmasıyla birlikte Müzekart'a olan talep de arttı. 2008'de 390 bin 59 kişi Müzekart sahibiyken 2013 yılında Müzekart alanların sayısı 783 bin 456 olarak gerçekleşti.
Müzekart sahiplerinin yüzde 23'ü Topkapı Sarayı'na gitmeyi tercih ederken, ikinci sırada yüzde 19 ile Ayasofya, yüzde 8 ile Efes Örenyeri, yüzde 5 ile Göreme Açıkhava Müzesi ve yüzde 4 ile İstanbul Arkeoloji Müzeleri takip etti.
- İstanbul'da Londra'nın yarısı kadar müze var
Dünya Şehirleri Kültür Raporu 2013'e göre, İstanbul'da 30 bin 188 tarihi kalıntı bulunurken bu rakam Londra'da 18 bin 901, Paris'te 3 bin 792, Berlin'de 8 bin 689, New York'ta ise bin 482 şeklinde.
İstanbul tarihi kalıntı sayısında ilk sırada yer almasına karşın, müze sayısında farklı bir tablo görülüyor. İstanbul'da 7 ulusal müze, 71 de "diğer müze" kategorisine giren toplam 78 müze bulunurken, Londra'da ise bu sayı 172'yi buluyor. Müze sayısı Paris'te 137, Berlin'de 158, New York'ta 131 şeklinde.
- Çözüm ve öneriler
Güney sahillerindeki antik kentlerin yeterince ziyaretçi alamadığı belirtilen raporda, buna çözüm olarak bölgelerdeki müze ve ören yerlerinin saat 17-21 arasında da açık kalması için TÜRSAB'ın, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile görüşme halinde olduğu belirtildi.
Raporda, ışıklandırılması uygun olan müzelerin gece geç saatlere kadar açık kalması için görüşmelerin sürdüğü kaydedilirken, bu yönde atılacak adımların Güneydeki müzelerin dünyada hak ettiği yere ulaşmasını sağlayacağı aktarıldı.
Raporun çözüm ve öneriler kısmında ayrıca arkeoloji müzesi eserlerinin gün yüzüne çıkması gerektiği vurgulanırken, İstanbul'un en önemli müzeleri arasında yer alan Arkeoloji Müzesi'ndeki en büyük sorunun "mevcut eserlerin tam olarak sergilenememesi" olduğunun altı çizildi.
Yaklaşık 1 milyon eserin bulunduğu müzede eserlerin sadece yüzde 20'sinin ziyaretçilerce görülebildiği kaydedilen açıklamada, geri kalan eserlerin depolarda bulunduğu bildirildi.
