Ortadoğu'nun rol modeli Türkiye

TESEV ve KA Araştırma tarafından 15 Ağustos - 13 Eylül 2013'te yürütülen çalışmada, 16 Orta Doğu ülkesinde, 2 bin 800 kişi ile telefonla ya da yüzyüze görüşme sağlandı. Araştırmanın sonuçları, TESEV"in Karaköy'deki binasında düzenlenen basın toplantısında, Prof. Dr. Mensur Akgün ile araştırma koordinatörü Sabiha Senyücel Gündoğar ve KA Araştırma'nın kurucusu Bülent Kılıçarslan tarafından okundu.

Buna göre araştırmaya katılanların yüzde 15'i ekonomik sorunları, yüzde 7'si halk hareketlerini, yüzde 14'ü siyasal olayları, yüzde 13'ü Batı'nın varlığı ve tehdidini, yüzde 4'ü de İsrail-Filistin sorununu, bölgelerinin en önemli konusu olarak gördüğünü belirtti.

ORTADOĞU 'DA TEHDİT ALGISI

Araştırmaya katılanların yüzde 40'ı bölgelerindeki en büyük tehdidin İsrail'den geldiğini bildirdi. Bu ülkeyi sırasıyla yüzde 29 ile ABD, yüzde 10 ile İran izledi. İsrail'i tehdit olarak görenlerin oranının yüksek olduğu ülkelerin başında Libya, Tunus ve Filistin yer aldı. Burayı en az tehdit olarak gören ülke ise Irak oldu.

Bölgesel güç algısıyla ilgili bölümde, katılımcıların yüzde 12'si Türkiye 'yi ve Suudi Arabistan'ı siyasi güç olarak gördüğünü ifade etti. Ekonomik açıdan Suudi Arabistan, yüzde 29 ile Orta Doğu'nun en güçlü ülkesi olarak gösterildi. Kültürel güç açısından yüzde 12 ile Türkiye, askeri güç algısında da yüzde 13 ile Mısır ilk sırada yer aldı.Mezhebe dayalı dış politika izleyen ülkelerle ilgili soruda da katılımcıların yüzde 65'i, Irak'ın bu tarz bir siyaset izlediği görüşünü paylaştı. Irak'ı sırasıyla yüzde 62 ile Suriye, yüzde 61 ile İran izledi. Türkiye'nin mezhebe dayalı dış siyaset izlediğini düşünenlerin oranı yüzde 39 oldu.

ARAP BAHARI'NIN ORTA DOĞU'YA ETKİSİ

Araştırmanın, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da son yaşanan değişim ve krizlerin nasıl algılandığına yönelik bölümünde, katılımcıların yüzde 59'unun geleceğinden umutlu olduğu ortaya çıktı. 2001-2012'de geleceğinden umutlu olan İranlıların oranı yüzde 37 ve yüzde 29 iken, 2013'te umutlu olanların oranının yüzde 60 olduğu belirlendi. Mısır ve Suriye'de ise geleceğinden umutlu olanların sayısı önceki yıllara göre azaldı.

Araştırmada, Arap Baharı'nın Orta Doğu'ya etkisini olumlu bulan ülkelerin başında Irak yer aldı. Irak'taki katılımcıların yüzde 64'ü, bu değişimi olumlu bulduğunu belirtti. Arap Baharı'nı en az olumlu bulan ülke ise yüzde 10 ile Suriye oldu.
Katılımcıların yüzde 38'i, Çin ve Rusya'nın Arap Baharı'na olumlu etkisi olduğunu ifade etti. Bu iki ülkeyi yüzde 37 ile Türkiye takip etti.
3 Temmuz 2013'te Mısır'da gerçekleşen darbe hakkında katılımcıların görüşleri sorulduğunda, yüzde 43'ü darbeyi desteklerken, yüzde 46'sı Mısır için olumsuz bulduğunu bildirdi.

Darbeye en fazla desteği veren ülkelerin başında ise Mısır yer aldı. Bu ülkedeki katılımcıların yüzde 67'si darbenin yararlı olduğu görüşünü paylaştı. Suriye, yüzde 58 ile darbeyi destekleyen ikinci ülke oldu. Darbeyi desteklemeyenlerin oranının en yüksek olduğu ülke ise İran.

ORTA DOĞU'DA TÜRKİYE ALGISI

Türkiye algısına ilişkin bölümde, katılımcılarının yüzde 59'unun Türkiye'yi olumlu algıladığı belirlendi. Katılımcıların yüzde 64'ü, Türkiye'nin Orta Doğu'da her geçen gün daha etkili olduğunu düşünüyor. Türkiye'nin daha fazla rol oynamasını isteyenlerin oranı ise yüzde 60.

Araştırma kapsamında, Türkiye'nin Orta Doğu ülkeleri için model olabileceğini düşünenlerin oranı yüzde 51 olarak belirlendi. "Türkiye neden model olabilir" sorusuna, katılımcıların yüzde 34'ü ekonomik, yüzde 24'ü demokratik bir rejime sahip olması, yüzde 20'si de müslüman kimliğini neden olarak gösterdi.

Ortadoğu'nun rol modeli Türkiye

Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı'nın (TESEV) 16 ülkede yürüttüğü Ortadoğu'da Türkiye Algısı Araştırmasının sonuçları açıklandı.