Dünyada 842 milyon aç, 1.4 milyar obez var

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Orta Asya Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Mustafa Sinaceurt, dünyada yaklaşık 842 milyon insanın yetersiz beslenmesine karşın, 1.4 milyon obez bulunduğunu söyledi. Sürdürülebilir nitelikle olmayan gelişme modellerinin ileriye yönelik gıda temini için ihtiyaç duyulan doğal ortamı bozup, ekosistemi ve biyolojik çeşitliliği tehdit ettiğini belirten Sinaceurt, tarım ve gıda sistemlerinde köklü değişiklik yapma gereğinin giderek daha sık ve zorlayıcı hale geldiğini kaydetti.

Dünya Gıda Günü etkinlikleri kapsamında İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Ziraat Mühendisleri Odası ve Kimya Mühendisleri Odası'nın düzenlediği "İnsan sağlığı güvenilir gıda sistemlerine bağlıdır- Gıda güvencesi ve beslenme için sürdürülebilir gıda sistemleri" konulu panelin açılışında konuşan Sinaceurt, "Tarım ve gıda sistemlerinde geniş kapsamlı değişiklikler yapılmasına duyulan ihtiyaç nedeniyle 'gıda güvenliği ve beslenme için sürdürülebilir gıda sistemleri' bu yılın teması olarak seçilmiştir." dedi. Günümüzde yetersiz beslenmenin topluma maliyetinin çok yüksek olduğunu vurgulayan Mustafa Sinaceurt, yeryüzünde beş yaşının altındaki her 4 çocuktan birinin yeterli düzeyde gelişmediğini ifade etti.

Yetersiz beslenen 165 milyon çocuğun bedensel ve bilişsel bakımdan tam potansiyellerine hiçbir zaman erişmeyecekleri anlamına geldiğini hatırlatan Sinaceurt, "Dünyada yaklaşık 2 milyar insan sağlıklı olmak için elzem olan yeterli vitamin ve minareleri alamamaktadır. İnsanların yaklaşık 1.4 milyarı aşırı kiloludur. Bu kişilerin yaklaşık üçte biri obzedir ve korner kalp rahatsızlığı, şeker riskleri taşmakta ve diğer sağlık sorunları yaşamaktadır. Tüm dünyada beslenme uzmanlarının ilk tavsiyesi 'çok çeşitli gıdalar yiyiniz' şeklindedir. Bu basit slogan aslında besin kalitesinin sağlanmasına yönelik kilit önemdeki ilkelerden birisidir." diye konuştu.

Gıda sisteminin tarımsal ürünlerin üretilmesini, işletilmesini ve tüketicilere sunulmasını sağlayan çevre, insan, kuruluş ve süreçlerden oluştuğunu anlatan Sinaceurt, şöyle devam etti: "Bu bağlamda bir taraftan gelecek nesillerin kendilerini besleme imkan ve kapasitelerini korurken, değer taraftan tüm insanlar için besin değeri yüksek gıdalar üreten sürdürülebilir sistemlere ihtiyacımız var. Sürdürülebilir gıda sistemleri 'çiftlikten çatala' kadar uzanan zincirin hemen her aşamasında kaynakları etkin ve verimli bir şekilde kullanır. Tüketici olarak bizler bu konuda kendi payımıza düşen dengeli gıdalar seçerek ve gıda israfını asgari seviyeye indirerek yerine getirebiliriz. Beslenme eğitimleri ve bilgi kampanyaları vasıtasıyla davranış değişikliklerinin teşvik edilmesinin etkili olduğu kanıtlanmıştır. Davranış değişikliği aynı zamanda atıkların azalmasını sağlar."

TARIM YAPILAN PARSALLERİN TAMAMI SAYISALLAŞTIRILDI

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'ndeki paneli yöneten Tarım Reformu Genel Müdürü Gürsel Küsek ise gıda sistemleri denildiğinde gıdayı üreten doğal ve yapay proseslerin birlikte ele anılması gerektiğini söyledi. İnsanların tükettiği gıdanın nereden geldiğini bilme özgürlüğünün bulunduğuna işaret eden Küsek, bu doğrultuda yaklaşık 30 milyon tarım yapılan parsellerin tamamının sayısallaştırıldığını aktardı. 10 milyon civarındaki parselin üzerinde zeytin, bağcılık gibi dikili tarım yapıldığını bildiren Gürsel Küsek, 20 milyon parselde ise yıllık ürünlerin üretildiğine değindi. Küsek, şunları söyledi: "Sağlık Bakanlığı vatandaşın kimlik numarasını kullanarak, tükettikleri ilaçları kayıt altına alıyor. İlaç, özünde kişiyi ilgilendiriyor. Ama bir parselde yanlış bir ilaç kullanılıyorsa bu toplumun büyük kesimini etkiliyor. Dolayısı ile tarımsal üretimde ilaçta izlenebilirlik birkaç kat daha önemli. Bunu takip etmek artık mümkün. Tüm parsellerin bir kimlik numaraları var. Çiftçimiz parselli için kullanacağı girdileri satın alırken yazar kasanın barkot okutucusuyla kayıt altına giriyor. Parsellerin bu şekilde kayıt altına alınması için gerekli altyapıyı hazırlıyoruz. "

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Hamit Aygül ise bakanlığın kurduğu gıda güvenliği bilgi sisteminin ülke genelinde sağlıklı bir şekilde işletildiğini açıkladı. Gıda denetimlerinin sisteme anında kayıt edildiğine dikkat çeken Aygül, Alo 174 Gıda Hattı'nın vatandaşlar tarafından benimsendiğini belirtti. Sağlıklı gıda üreten 9 işletmeye beyaz yıldız beraatı verildiğini kaydeden Aygül, ilde 2002'de kullanılan 4 bin 100 ton zirai ilaç miktarının 2012'de üretim artmasına rağmen miktarın 3 bin 700 tona düşürüldüğünü ifade etti. Aygül, 2012'deki denetim sayısının bir önceki yıla göre yüzde 214 oranında artarak, 7 bin 100'den 22 bin 309'a çıkarıldığını sözlerine ekledi.

Vali Yardımcısı Halis Aslan'nın yanı sıra çok sayıda davetlinin katıldığı panelde FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Akın, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Halil Elekçioğlu ve Gıda Mühendisleri Odası 2. Başkanı Bedia Demirözü'de birer sunum yaptı.