Aydınlı çiftçilere 'fıstık' gibi gelir

İncir, zeytin ve kestane üretiminde Türkiye'de söz sahibi olan Aydın, Antep fıstığında da iddialı olmak için var gücüyle çalışıyor. Türkiye'de yıllık ortalama 100 bin ton üretilen Antep fıstığı, Aydın'da da yetiştiriliyor. Sultanhisar ilçesi Uzunlar köyünde 1946 yılında başlayan serüven, 2013'te 15 bin ağaca ve 50 ton kapasiteye ulaştı. Aydın Valiliği ve Sultanhisar Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü'nün projeleriyle ağaç sayısının 50 bine, rekoltenin de 100 tona çıkarılması hedefleniyor.

Aydın'daki Antep fıstığı üretimi, dağ köylerinde incir ve zeytin bahçelerindeki menengiç ağaçlarına uygulana aşıyla yapılıyor. Bu sebeple menengiçler kıymete binmiş durumda. Fıstık ağacı dikildiğinde 10-15 yıl sonra meyve verirken menengiç ağacına yapılan kalem aşıyla 3-5 yıl sonra meyve alınabiliyor. Antep fıstığının çiftçiye ekonomik katkısını keşfeden köylüler, menengiç ağaçlarını aşılatarak üretiyor. Bu konuda proje yapılarak Aydın İl Özel İdaresi'nden sağlanan 35 bin lira kaynakla Uzunlar köyünde 7 bin menengiç ağacı aşılandı. Sultanhisar Kaymakamlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü ile Antep Fıstığı Araştırma Enstitüsü'nün de katkıda bulunduğu projede, 7 bin aşıdan 3 bin 700 adedi tuttu. Amaçlarının köylülerin bahçelerinde bulunan bütün ağaçları aşılamak olduğunu belirten Sultanhisar Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürü Nizam Yılmaz, "104 dekarlık alanda şu anda ürün aldığımız 15 bine yakın Antep fıstığı ağacımız mevcut. Uzunlar köyünde 7 bin menengiç ağacını aşılama projesini yaptık. Gaziantep'ten getirilen Uygur ve Atlı erkeklerle 7 bin ağaca aşılama yapıldı. Bu aşılardan 3 bin 700 tanesi tuttu. Bu ağaçlar, incir ve zeytin bahçelerinin kenarlarında. Şu anda aşılanmayan, orman arazilerinin de içerisinde bulunan 15 bin menengiç ağacı daha var. Bunların da bir şekilde aşılanıp ekonomiye kazandırılması lazım. Amacımız, projemizi daha ilerleterek Antep fıstığının hem kalite hem de miktar yönünden iyileşmesini sağlamak, üreticiye olan katma değerini yükseltmek." dedi.

Dördüncü ürün olarak Antep fıstığının geldiğini, bunu daha da ekonomik hale getirmek için çalıştıklarını belirten Uzunlar Köyü Muhtarı Mesut Bayraktar ise şu anda üreten köylülerin memnun olduğunu ve ağaç sayısının her geçen gün arttığını söyledi. Gaziantep'te askerlik yaptığı 1946 yılında dedesi Ali Altınbeyaz tarafından yapılan fakat tutmayan ilk aşıdan sonra 1960'ta tekrar menengiç ağacına kalem aşısıyla Antep fıstığını ilk yetiştiren aile olduklarını belirten Hasan Altınbeyaz da bu zamana kadar aileleri için çok iyi bir gelir kaynağı olduğunu ve gelişmesinden memnun olduklarını aktardı.