Van'da orta hasarlı binalar ruhsat problemi nedeniyle güçlendirilemiyor

Van'da 23 Ekim 2011'de meydana gelen depremin ikinci yılı dolmak üzere. Ancak, depremden hasar gören 45 bin 900 ağır hasarlı konut ve ahırdan 20 bininin enkazı kaldırıldı. Geriye kalan 25 bin konut ve enkazın kaldırılması çalışması ise devam ediyor. Orta hasarlı 22 bin konut, işyeri ve ahırın ise şuana kadar 3 bini güçlendirildi. Orta hasarlı konutların yüzde 70'inin ruhsatının bulunmaması ise güçlendirme çalışmalarını engelliyor.

23 Ekim ve 9 Kasım 2011'de Van'da meydana gelen depremlerin üzerinden yaklaşık iki yıl geçti. Depremden hemen sonra TOKİ 17 bin 500 ev yaparak, evi ağır hasar gören depremzedeleri ev sahibi yaptı. Ama evi, işyeri ve ahırı orta hasarlı olup güçlendirilmesi gereken yaklaşık 22 bine yakın evde depremzedeler halen hayatlarını sürdürüyor.
Depremden sonra yapıları hasar durumuna göre 3 kategoride değerlendiklerini aktaran Van Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Müdürü Cafer Giyik, en önemli kategorinin orta hasarlı kategorisi olduğunun altını çizdi. Az hasarlı yapıların boya, badana ve onarımı yapıldıktan sonra içinde yaşanabildiğini belirten Giyik, "Ağır hasarlıları kesin çözüm olarak yıktırıyoruz. Ancak orta hasarlılarda hayat devam ediyor. Ancak bu binaların güçlendirilmesi gerekiyor. Usulüne göre, projeli, yapı denetim firması denetiminde uygun bir şekilde, tekniğine uygun bir şekilde güçlendirilmesi şart. Bizim toplamda 22 bin civarında Van, Edremit, Erciş ve köylerinde orta hasarlı konut, işyeri ve ahır bulunuyor." ifadelerini kullandı.

Orta hasarlı binaların güçlendirilmesi için vatandaşlara 25 Ekim 2013'e kadar süre verdiklerini dile getiren AFAD Müdürü Giyik, "Bu süre zarfı içinde eğer onarım işlemleri bitmezse önce elektrik, gaz ve suyunu keseceğiz. Onun sonucunda da onarım bitmezse o zaman onlar da ağır hasara dönüşecek. O zaman onları da ağır hasarlılar gibi yıkacağız. Aynı işlemleri ağır hasarlı evlerini boşaltmayıp yıkmayanlar için de yapacağız." diye konuştu.

Güçlendirme yapılamamasının en büyük nedenlerinden biri olarak orta hasarlı yapıların yüzde 70'inin ruhsatsız olmasına bağlayan Giyik, "Yapılar ruhsatlı olmadığında güçlendirme işlemi yapılamıyor. Güçlendirme işlemi yapılsa bile belediye tarafından oturma izni verilmediğinde, güçlendirme yapılmamış sayılıyor. Belki bu handikapı açmak için bir çalışma yürütmek gerekiyor. Bunun için ne yapılabileceğini araştırdık. Marmara depremindeki örnekleri inceledik. Oradaki belediyelerin nasıl tavır takındığını ve vatandaşın problemini çözmek adına hangi yolu takip ettiğini inceledik. Orada verilmiş bazı belediye meclis kararları var. Orada vatandaşa geçici ruhsat izni verilmiş. Belki burada da geçici bir ruhsat izniyle de bunların önü açılabilir. Bunun yapılmaması halinde vatandaşımız istese bile kendi kaynağını kullansa bile maalesef orta hasarlı yapıların güçlendirilmesi bu ruhsat problemi nedeniyle söz konusu olmayacak. En büyük problem ruhsatsızlık." şeklinde konuştu.

Yıkım çalışmaları hızla devam ettiğini dile getiren Giyik, Van depreminden dolayı 45 bin 900 civarında yapının ağır hasarlı olduğunu söyledi. Giyik konuşmasına şöyle devam etti: "İdare tarafından enkazı kaldırılan konut ve ahır sayısı 13 bin civarında. Vatandaşın kendi imkanlarıyla kaldırdığı 7 bin 500 civarında konut ve ahır var. Geriye kalan 25 bin konut ve ahırın en kazı kaldırılmayı bekliyor. Bunların büyük kısmı tehlike arz etmeyen yapılar. Daha çok yapı tekniğinden dolayı ağır hasarlı olarak kabul edilen yapılar. Bunlarla ilgili çalışmalarımız hız kesmeden devam ediyor. Hafta da 40-50 bina yıkıyoruz. Van ve Erciş'te ve köylerde yıkım çalışmalarımız devam ediyor."