Yangın söndüren tulumbacılar, turistleri büyüledi

Bir yangını söndürmek için diğer mahallenin ekibiyle kavga edebilen, söndürülen her yangın karşılığında da ödül olarak 'hamam sefası' kazanan tulumbacılar, kuruluşlarının 299. yıl dönümünü kutluyor. Sultanahmet Meydanı'ndaki nostaljik yangını külhanbeyi tavırlarıyla biraz da gösteriş yaparak söndüren Tulumbacılar, itfaiye teşkilatının kat ettiği yolu en iyi şekilde anlattı.

Yaklaşık 300 yıllık geçmişi olan ve kimi zaman şarkılara bile konu olmuş itfaiye teşkilatı kuruluş yıl dönümünü kutluyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminde 'Tulumbacılar' olarak kurulan teşkilat, İstanbulluları o günlere götürdü. İstanbul İtfaiyesi'nin kuruluşunun 299. yıldönümü kutlamaları için Sultanahmet Meydanı'nda düzenlenen program turistler için ilk bakışta şaşkınlığa neden oldu. "Yangın olur biz yangına gideriz" nidalarıyla Sultanahmet Meydanı'na gelen Tulumbacıları gören turistler, büyük şaşkınlık yaşadı. Çünkü ülkelerinde bu kıyafetlerle yangın söndürmeye giden bir ekip hiç görmemişlerdi. Mehter Takımı'nın gösterisini izledikten sonra bunun da gösterinin bir parçası olduğunu anladılar. İtfaiye görevlileri tarafından hazırlanan programda, alanın ortasına için temsili bir ev yapıldı. Yangının temsili olduğu belliydi ama söndürenler modern kıyafetli itfaiye erlerini değil de Osmanlı döneminin çarıklı, sakallı biraz da külhanbeyi tavırlı Tulumbacılar olunca herkes dikkat kesildi. Tulumba reisinin gür sesi Sultanahmet Meydanı'nda çınladı.

Tulumbacıların o dönem kullandığı ekipmanlar ile kendine has kıyafetli itfaiye erleri meydana çıktı. Naralar atarak temsili yangının çevresinde dönen tulumbacılar, su taşımada kullanılan sandukayı taşıdı. Turistlerin şaşkın bakışları arasında eski model ekipmanlara su taşındı. Taşınan hortumla yangına ulaştırılarak yangın söndürüldü. Tulumbacılar başarılarını naralar atarak ve birbirlerine sarılarak kutladı. Tulumbacılar protokol ile birlikte dua ederek gösterilerini tamamladı. Modern teçhizatlı itfaiye ekipleri de gösterinin bir parçasını oluşturarak yangına müdahale etti.

"HAMAM SEFASI KAVGA SEBEBİYDİ"

Tulumbacı reisi olarak gösteride arkadaşlarını yönlendiren Çatalca İtfaiyesi'nde görevli Hakan Karahan, teşkilat çalışanlarının ne zorluklar çekerek bugünlere geldiğini anlatmaya çalıştıklarını söyledi. Bugün gelinen nokta itibariyle Avrupa standartları ve hatta Amerika standartlarını bile yakalayan bir İstanbul İtfaiyesi bulunduğunu belirten Karahan, Tulumbacıların o dönemde belli kıstaslara göre seçildiğini anlattı. "Tulumbacılar sesi gür, cesur, her mahallenin efelerinden, zeybeklerinden seçilirdi." diyen Karahan, "Her tulumbacının birer reisi vardı. Yangına giderken gidene kadar ekibi motive edip diğer sandıkların (ekibin) kendilerine yetişmemesi için ekibi koordine ederek gidiyordu. Tulumba ağamız var. Yangın söndürüldükten sonra Tulumbacılara hamam sefası çektirirdi. Daha sonra tulumba kahvehanelerine gider bir sonraki yangın için hazır beklerlerdi." şeklinde konuştu.
Yangın söndürme ödülünün Tulumbacı Ağası tarafından 'hamam sefası' olarak verildiğini belirten Karahan, "Yangın yerine giderken birbirleriyle yarışırlardı. Başka mahalle Tulumbacılarıyla öyle zamanlar oluyordu ki taşıdıkları kamalar ile birbirleriyle çatıştıkları da olurdu. Önce biz gidelim, hamam sefasını da biz alalım kavgasıydı bunlar." ifadesini kullandı.