Brezilya'dan ABD'ye güvensizlik mektubu

Brezilya ile ABD arasında süren izleme krizinin ardından gerilen iki ülke ilişkilerinde önemli bir noktaya gelindi. Önceki gün ABD Devlet Başkanı Barack Obama ile telefonda görüşen Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff, 23 Ekim'de gerçekleştireceği ABD ziyaretini iptal etti. Rousseff, belli olmayan bir tarihe ertelenen ziyaretin iptal gerekçesini 'henüz tatmin edici bir açıklama yapılmadı' şeklinde özetlerken, başkanlık sitesinde ABD hükümetini muhatap alan bir bildiri yayınlandı.

İki ülke arasındaki güven unsurunun bozulduğunu, 'Brezilyalı vatandaşların, şirketlerin ve hükümet yetkililerinin iletişimlerine illegal bir şekilde müdahale edilmesi ağır bir gerçek olarak ortada durmaktadır. İnsan haklarına ve milli egemenliğimize yapılmış bu saldırı, müttefik ülkeler arasındaki demokratik uyumla bağdaşmamaktadır.' sözleriyle anlatan bildiride ayrıca şu ifadelere yer verildi:

"Brezilya hükümeti karşılıklı güven ve saygıyı esas alan ikili ilişkilere önem vermektedir. Ekonomik büyümeyi canlı tutmak, yeni iş olanakları sağlamak ve gelir düzeyini artırmak için birlikte çalışmaktayız. Hükümetleri, şirketleri ve iki ülke halkını kapsayan eğitim, teknoloji, ticari ve finans alanında işbirliğimiz mevcuttur.

Hükümetin ABD ziyareti yaklaşırken mevcut açıklamaların yetersizliği ve illegal izlemenin sonlandırılacağı sözüne rağmen henüz bir soruşturma başlatılmaması, daha önce planlanan bu ziyaretin gerçekleşmesi için uygun koşulları barındırmamaktadır.

Mevcut şartlarda yapılması planlanan bu ziyaretin, sonuçları henüz Brezilya açısından memnun edici bir çözüme ulaşmamış koşullara bağlamayacağı gerekçesiyle iki devlet başkanı ortak karara vararak ileri bir tarihe ertelenmiştir. Brezilya hükümeti, yönelttiği sorulara istenen ölçüde cevap bulur bulmaz, mümkün olan en yakın tarihte stratejik ortağımızla ilişkileri daha da yüksek seviyeye çıkarmayı hedefleyen bu geziyi yapacaktır."

Brezilya hükümetinin konuya ilişkin resmi bir açıklama talep etmesinden bu yana konu G20 zirvesinde bir araya gelen liderler arasında ve Dışişleri Bakanı Luiz Alberto Figueiredo'nun ABD Ulusal Güvenlik Danışması Susan Rice ile görüşmesinde ele alındı. Ancak ABD tarafından henüz bir açıklama yapılmadı.

Rousseff'in kararını anlayışla karşıladığını söyleyen Obama ise ziyaretin ertelenmesine üzüldüğünü belirtirken endişelerinin en kısa sürede giderileceğini, ancak araştırmaların 2-3 ay sürebileceğini söyledi. Diğer taraftan eski devet başkanı Lula dahil Rousseff'in yol arkadaşları ve senatörler alınan kararı desteklerken, siber güvenliğe yatırımların hızlandırılmasını istiyorlar.