Çin, dünyanın en büyük 2. doğalgaz sahasının gazına talip oldu

Dünya kamuoyunun gündemini Suriye ile Mısır'daki olaylar oluştururken, Çin dikkatini Orta Asya bölgesine çevirdi. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Orta Asya turu kapsamında Türkmenistan'da dünyanın en büyük 2. ve ülkenin en büyük sahası Galkınış yatağında inşa edilen doğalgaz arıtma tesisinin açılışına katıldı. Toplam rezervi 26,2 trilyon metreküp olarak açıklanan Galkınış sahası resmen sanayiye kazandırıldı. Bu sahada üretilecek doğalgazın Çin'e satılması planlanıyor.

Başkent Aşkabat'a 500 kilometre mesafedeki doğalgaz sahasının açılış törenine, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ile Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping katıldı. İki ülke liderinin katılımıyla bölgede Çin, BAE ve Güney Kore şirketlerinin inşa ettiği 10 milyar metreküp kapasiteli 3 adet doğalgaz arıtma tesisi hizmete açıldı.
Liderler açılış alanında halk oyunları gösterisini izledi. Daha sonra bölgede inşa edilen doğalgaz tesislerinin maketleri incelendi. Liderler, bölgedeki doğalgaz arıtma tesisleri hakkında bilgi aldı.

Törende konuşan Gurbanguli Berdimuhamedov, Çin ile ilişkilerine büyük önem verdiklerini kaydetti. Doğalgaz alanındaki işbirliğinin ön plana çıktığını söyleyen Berdimuhamedov, Pekin yönetimi ile ilk önce 40 milyar metreküp, daha sonra 2011 yılında 25 milyar metreküplük ek bir anlaşma imzaladıklarını söyledi. Türkmen lider, böylece Çin'e yılda 65 milyar metreküp doğalgaz ihraç edeceklerini söyleyerek, bugün açılışını yaptıkları tesislerin doğalgaz ihracatını aşamalı olarak artırmaya büyük katkı sağlayacağını belirtti.

Çin Cumhurbaşkanı Xi, Türkmenistan'ın en büyük doğalgaz sahası Galkınış'ın iki ülke arasında bu sektördeki ilişkilerin yeni bir meyvesi olduğunu söyledi. Enerji alanındaki ilişkileri güçlendirdiklerini dile getiren Xi Jinping, Türkmenistan ile her alandaki işbirliğini artık stratejik boyuta taşıdıklarını söyledi.

Konuşmaların ardından Berdimuhamedov ile Xi, Çin Ulusal Petrol Şirketi (CNPC) tarafından inşa edilen 10 milyar metreküp arıtma kapasitesine sahip doğalgaz tesisini hizmeta açtı. Daha sonra liderler, bu sahada BAE ve Güney Kore şirketleri tarafından inşa edilen doğalgaz tesislerinin vanalarını açtı.

İngiliz bağımsız denetim kuruluşu Gaffney Cline Associates şirketi, Galkınış sahasının doğalgaz rezervini 26,2 trilyon metreküp olarak açıkladı. Bu sahanın sanayiye kazandırılması için ilk etap çalışmalarına Türkmen yönetimi 10 milyar dolar yatırım yaptı. Bunun 8,1 milyar doları Çin kredisi ile karşılandı. Bölgenin ikinci etabı için de anlaşma sağlandı. Çin'in CNPC şirketi bölgede 30 milyar metreküp kapasiteli doğalgaz tesisi kuracak. Bu tesisin de bir önceki tesisler gibi en azından 10 milyar doları bulması bekleniyor.

ÇİN'DEN ORTA ASYA'YA DOĞALGAZ ATAĞI

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Orta Asya turu dün Türkmenistan'dan başladı. Başkent Aşkabat'taki görüşmelere doğalgaz alanında imzalanan anlaşmalar vurdu. Çin, Türkmenistan'daki dünyanın en büyük 2. ve ülkenin en büyük doğalgaz sahasını olan Galkınış yatağının ikinci aşaması için doğalgaz kredisi verme taahhüdünde bulundu.
Ayrıca, Çin'i Orta Asya bölgesine bağlayacak yeni bir doğalgaz boru hattı projesi konusunda anlaşmaya varıldı. Berdimuhamedov ile Xi, Türkmenistan'dan Çin'e uzanacak 4. doğalgaz boru hattı için mutabık kaldı. Bu hat Türkmenistan-Özbekistan-Tacikistan-Kırgızistan-Çin güzergahını oluşturacak. Bölgenin doğalgaz kaynaklarına yoksun iki ülkesi Tacikistan ile Kırgızistan, Pekin yönetiminin çabalarıyla hem doğalgaz kaynağına ulaşacak hem de transit ülke olarak gelir elde edecek.

Bölgenin en zengin doğalgaz ülkesi Türkmenistan, Rusya'nın doğalgaz alımını azaltmasıyla rotasını Çin'e çevirdi. Çin, halihazırda Türkmenistan'ın en büyük doğalgaz alıcısı konumuna geldi. Türkmenistan, Çin yanı sıra Rusya ve İran'a da doğalgaz ihraç ediyor. Türkmen gazının Avrupa'ya ulaştırılması için de görüşmeler sürüyor.

Bu arada, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping Türkmenistan ziyaretini tamamlayarak, Rusya'ya gitti. Rusya'da G-20 Zirvesine katılacak olan Cumhurbaşkanı Xi, daha sonra Orta Asya turu kapsamında Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan'ı ziyaret edecek.