Rus diplomat: Türkiye 2. Dünya Savaşı'nın kaderini değiştirdi

Rusya Dışişleri Bakanlığı'na bağlı Moskova Uluslar Arası İlişkiler Enstitüsü (MGİMO) öğretim görevlisi, emekli diplomat Prof.Dr. Yuri Dubinin, Türkiye'nin 2. Dünya Savaşı'nın kaderini değiştirdiğini söyledi. Türkiye'nin Nazi Almanyası'nın yanında yer alarak SSCB'ye saldırmayacağını düşünen Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin'nin Türk sınırındaki Kızıl Ordu birliklerini Stalingrad cephesine sevk ettiği, Stalingrad çatışmasının ise savaşın dönüm noktası olduğu belirtiliyor.

Moskova'da üniversite öğrencilerine diplomasi sırlarını anlatan MGİMO akademisyeni, savaş sırasında SSCB'nin Ankara Büyükelçisi Sergey Vinogradov'un Türkiye'nin tutumuyla ilgili doğru analizinin SSCB'in zaferinde önemli rol oynadığını belirtti. Emekli diplomata göre, Sovyet yönetimi Türkiye'nin Kafkaslara saldıracağından endişe ediyordu. Bu nedenle Türk sınırına çok sayıda Kızıl Ordu birlikleri aktarılmıştı.

Rusya Savunma ve Dış Politika Konseyi'in internet sayfasında yer alan değerlendirmede Stalin'in 1942 Sonbaharında Büyükelçi Vinogradov'u acilen Moskova'ya çağırdığını kaydeden Dubinin şu bilgileri veriyor: "Dünya Stalingrad çatışmasını dikkatle izliyordu. Bu çatışmanın sonucu sadece savaşın değil, tüm dünya için önem taşıyacak nitelikdeydi. Türkiye'den acilen Moskova'ya uçakla gelen elçi Vinogradov, Stalin'in yazlık evine getirildi. Politbüro üyeleriyle yemek yiyen Stalin elçiye bir kadeh vodka verilmesini talep etti. Stalin, Vinogradov'a "Elçi iç" dedi. Vinogradov içtiken sonra Stalin, "Elçi söyler misin, Türkiye bize karşı savaş başlatacak mı?" dedi. Vinogradov, "Hayır yoldaş Stalin, savaş başlatmayacak." Stalin tekrar vodka verilmesini talep etti. Elçiye içmesini istedi, elçi içtikten sonra, "Evet, Türkiye bize karşı savaş başlatacak mı?" diye tekrar sordu. Elçi, "Hayır yoldaş Stalin." dedi. Bunun üzerine Stalin, "Pek ala elçi. Dön Ankara'ya. Ama burda üzerine aldığın sorumluluğu unutma." uyarısı yaptı."

Stalin'in emriyle Türk sınırından Kızıl Ordu birlikleri Stalingrad cephesine aktarıldı. Bu birliklerin Sovyetler'in savaşı kazanmasında önemli rol oynağı kaydedildi. Vinogradov'un kendisinden bu olayı dinlediğine işaret eden Dubinin, "Kendisine bu bilgiyi Türk kaynaklardan alıp almadığını sorunca elçi bana dedi: Hayır. Türk yetkililer benimle konuşmalarında çok düzgün şekilde davranıyordu. Türk dışişleri bakanıyla bazen satranç bile oynuyorduk, ama onlar devlet sırlarını benimle paylaşmıyordu. Gizli bilgilere de sahip değildim. Ama Stalin'e verdiğim yanıttan emindim. Sadece bu Türkiye ve Türk yöneticilerinin tüm eğilimlerinden çıkardığım sonuçtu. Zaman zaman bu, herhangi bir gizli bilgilerle tanışmaktan daha önemli." dedi.

Vinogradov daha sonra Stalin'in talimatıyla Sovyetlerin en önemli madalyalarından Lenin Nişan'yla ödüllendirildi.