Spor yapayım derken sakatlanmayın (Özel)

Havaların ısınmasıyla birlikte artan spor aktiviteleri sakatlanmaları da beraberinde getirdi. Kilo verme hevesiyle bilinçsizce yapılan hareketlerin kazalara davetiye çıkardığını belirten uzmanlar, ısınmadan hareket yapılmaması konusunda uyarıda bulunuyor.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Metin Yurdakoş, hiç spor yapmamış insanların, nasıl kullanılacağı konusunda fikri ve deneyimi olmadan parklardaki spor aletleriyle çalışmasının sakıncalı olduğunu söyledi. Özellikle yeni kurulan mahalle parklarında çok sayıda sakatlık vakası yaşandığına işaret eden Yurdakoş, hareketlerin zorluk derecesi ve tekrar sayısının, kişinin kas-iskelet yapısına, performansına göre değil, o anki içinde bulunulan psikolojik durumun veya çevresindeki grubun ortak davranışlarına göre olduğunu kaydetti. Sokakta yürürken 'Şu spor aletini bir deneyeyim' denilerek yapılan zorlamalarda öncelikle diz menisküs, bağ yırtıkları ve yaralanmaları, ayak bileği bağ yırtıkları, bel fıtığı gibi kas iskelet sistemine zarar verildiğine dikkat çeken Yurdakoş, "Mahalle parklarında geçerken merakla kullanılan spor aletleri sakat bırakabiliyor. Bu vakalar, hekimleri ve hastaneleri meşgul eden sosyal güvenlik kurumuna da tedavi masrafı olarak yansıyan birçok olumsuz sonuçları doğuruyor. Bu alanlarda ortaya çıkan kalp rahatsızlıkları ve travmalarla ilgili yeterli istatistiki veriler maalesef mevcut değildir." diye konuştu.

Hareketlere başlamadan önce her sportif faaliyette olduğu gibi ısınma sürecine ihtiyaç duyulduğunu ifade eden Yurdakoş, şunları söyledi: "Isınma süreci sıklıkla göz ardı edilmektedir. Bunları önlemenin en temel ve basit yolu eğitimdir. Tabi ki mahallede oturan insanları okullarda toplayıp tekrar eğitim ve öğretime sokmak mümkün değil. Egzersiz cihazlarının yeni kurulduğu mahallelerde bir fizyoterapist veya bu konuda özel eğitimli personel tarafından, mahalle sakinlerine kısa, öz, anlayabilecekleri şekilde bu cihazları kullanma prensipleri anlatılmalı, uygulamalı şekilde gösterilmelidir. Sporun nasıl yapılması gerektiği konusunda temel bilgiler aktarılmalıdır. Bu, hataları büyük oranda azaltacaktır."

Aletlerin üzerine kullanma talimatlarının, yırtılmayacak ve dış şartlardan etkilenmeyecek şekilde yazılması gerektiğine dikkat çeken Yurdakoş, mahalle sakinlerinin, bu talimatları okuyarak daha bilinçli spor yapabileceklerine işaret etti.

"HEKİM KONTROLÜ DIŞINDA KOMŞULARIN TAVSİYESİ İLE SPOR YAPMAYIN"

İstanbul Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ayşegül Ketenci ise sağlıklı yaşam için düzenli aktivitenin son yıllarda bilimsel olarak önem kazandığını dile getirdi. Aktivitenin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini anlatan Prof. Ketenci, sağlıklı yaşam için vazgeçilmez olan spora katkı amacıyla belediyelerin mahallelere koyduğu spor aletlerinin sakatlıklara sebep olabildiğine dikkat çekti. Ketenci, şunları anlattı:

"Hekim kontrolünde olmayan, kardiovasküler, kas iskelet sistemi gibi sistemlerde hastalığı olup olmadığını bilmeyen kişiler bilinçsiz olarak bu aletleri kullanıp kendilerine zarar verebilmektedirler. Mesela, bazı bel hastalıklarında sırt kaslarının, bazılarında karın kaslarının güçlendirilmesi gerekmektedir. Toplumda yaşayanların 1/3'ünde görülen 'hipermobilite sendromu' denilen aşırı esnek vücudu olanların kaslarını daha fazla germemeleri gerekmektedir. Diz ağrılarının bazılarında dizi küçük açıda, bazılarında büyük açıda çalıştırmak gerekmektedir. 'Fibromiyalji' denilen yaygın ağrılarla seyreden hastalığı olanlar, normal kişilerin zorluğunda ve hızında egzersiz yaparlarsa kaslarına zarar verebilmektedirler. Bu nedenle doktor kontrolünden geçmeden ve sadece komşuların önerisi ile aletli jimnastik yapmak eklem, kaslar ve kalp üzerinde çeşitli sakıncalar doğurabilmektedir."

Kliniklerine, bu aletleri kullandıkları için yakınımları ortaya çıkmış çeşitli hastaların başvurduğunu belirten Ketenci, "Bu nedenlerle sağlıklı olmak için aletlerle yapılan bu egzersizlerin sağlığa zarar vermemesi için aletlerin kullanımı öncesi mutlaka kas iskelet sistemi açısından bir fizik tedavi uzmanı kontrolünden geçip, onların çizdiği program dahilinde aletlerin kullanılması gerekmektedir. Bu konuda parklarda aletlerin yakınlarına konulacak bilgilendirici ve uyarıcı yazıların yararlı olabileceği fikrindeyim." diye ifade etti.

"HAVA GÜZEL OLDUĞUNDA PARKTA SPOR YAPIYORUM"

Hava güzel oldukça parklardaki spor aletlerini kullandığını anlatan 60 yaşındaki Döndü Erciyes, "Parka çıktığımda kullanıyorum ama ısınmadan aletleri kullanan birçok kişinin sakatlandığını duyuyorum." dedi. 65 yaşındaki Fatma Kılıç ise bir yıldır Temenyeri Parkı'ndaki spor aletlerini kullandığını belirtirken, "Önce biraz yürüyorum, sonra yürüme bisikletine biniyorum." diye konuştu. Her gün bir saat yürüdükten sonra spor aletlerini kullandığını belirten Süleyman Topçu da düzenli olarak mahalle parkında spor yapanlardan. Topçu, "Biz her gün düzenli koşu yaptıktan sonra spor aletlerini kullanıyoruz, ancak sakatlanan insanların olduğunu duyuyoruz, zaman zaman görüyoruz da." ifadelerini kullandı.