Çin'den 'ödemeli' zorunlu iskan politikası

İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından yayımlanan raporda, 7 yılda 2 milyon Tibetlinin evlerinden edilerek, Pekin yönetimi tarafandan inşa edilen konutlarda yaşamak zorunda bırakıldığı bilgisine yer verilirdi. Raporda Çin yönetimi, Tibetlilere karşı yürütüğü zorunlu iskan politikasına son vermeye çağrıldı.

New York merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından yayımlanan raporda, 2005-2012 yılları arasında 2 milyon Tibetlinin Çin yönetimi tarafından yaptırılan toplu konutlarda, rızaları olmaksızın yaşamaya zorlandıkları ifade edildi. Raporda, yıkım ve toplu konut bölgelerinin farklı yıllarda çekilmiş uydu görüntülerine yer verilirken, "Yeninesil Sosyalist Köyler"in düşük standartlı ve Tibetlilerin gelenek ve alışkanlıklarından uzak olduğu kaydedildi.

Evlerinden edilen insanların tazminat haklarına da yeterince riayet edilmediğine işaret edilen raporda, zorunlu iskanın Tibetliler üzerindeki soyolojik ve ekenomik etkilerine de dikkat çekildi.

Raporda, resmi açıklamaların aksine, inşaat maaliyetlerinin yüzde 75'e varan oranlarda Tibetlilere yüklendiği bilgisine yer verilirken, Tibetlilerin geçimlerini ve kültürel kimliklerini sürdürme konusunda endişe yaşadıkları üzerinde duruldu.

Çifçi ve göçebeleri de içine alan zorunlu iskan polikalarının, Çin'in Tibet üzerindeki siyasi otoritesini artırma çabası olduğu ifade edilen raporda, pek çok insan için yeni yerlerindeki yaşam koşullarının sürdürülebilir olmadığına ve piskolojik baskı oluşturduğuna dikkat çekildi.

Çin yönetimi, 2011'de, "Birlikte yaşa, çalış ve ye" programı kapsamında Tibet Özerk Bölgesi'nde yer alan 5 bin 400 yerleşim yerine resmi görevli atayacağını duyurmuştu. Programa, bölge halkı üzerinde siyasi baskı ve takip aracı olarak kullanılacağı ve temel insani hakları ihlal edeceği gerekçesiyle uluslararası kamuoyundan itiraz gelmişti.

Çin yönetimi tarafından 1950'de işgal edilen Tibet, bağımsızlık mücadelesi veriyor. Belli aralıklarla ayaklanmalara ve bağımsızlık gösterilerine sahne olan Tibet'te, 2009 yılından bu yana 200'e yakın Budist rahip, Çin yönetiminin baskıcı ve asimile edici politikalarını protesto etmek için kendini ateşe verdi.

Çin'den 'ödemeli' zorunlu iskan politikası

2 Milyon tibetli Çin yönetimi tarafından inşa edilen evlerde oturmaya zorlanıyor. Üstelik konutların inşa masrafı ağırlıklı olarak Tibetlilere ödetiliyor