Bakanlık 'Mağara Yönetim Planı' hazırlayacak

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, doğal sit alanlarına ait verilerin analizini yaparak, coğrafi bilgi sistemi oluşturacak. Korunan alanların tamamını planlayarak, burlara ait verileri dijital ortama aktaracak ve güncel tutulmasını sağlayacak. Bunun ardından mağaralarla ilgili planlamalar hayata geçirilecek. Mağaraların doğal güzelliklerinin korunması için yeni projeler geliştirilecek, yönetim planı hazırlanacak. Mağaralara, belirlenen kapasite üzerinde ziyaretçi alınmayacak.

Bakanlık, mağaraların koruma ve kullanım esaslarını belirledi. Buna göre mağaraların tespit edilmesi ve kullanıma açılması, ekosistemler konusunda uzman ekipler tarafından hazırlanan bilimsel rapor doğrultusunda yapılacak. Gerekli koruma ve kullanma kararlarıyla tedbirler alınacak. Mağara sınırları, ekosistem işlevlerini yerine getirecek boyutta ve plan izdüşümünden itibaren ekosistemiyle bağlantısı olan diğer karasal ve sucul ekosistemlerle birlikte ele alınacak. Mağaralar, en az 300 metrelik koruma alanını kapsayacak şekilde belirlenecek. Kullanıma açılmasında sakınca bulunması durumunda, yalnızca bilimsel amaçlı araştırmalar için girilmesine izin verilecek. Kullanıma açılması planlanan mağaralara ilişkin raporlar içi ve dışının jeolojisi, jeomorfolojisi, hidrojeolojisi, hidrolojisi, içinin klimatolojisi, ekolojisi, arkeolojisi, antropolojisi, oksijen, karbondioksit, metan, hidrojen sülfür gibi gaz ölçüm değerlerini içerecek. Mağaralar, amacına uygun plan ve projelerin onayından sonra kullanıma ve ziyarete açılabilecek. Günlük ziyaretçi kapasitesi de bilimsel raporla belirlenecek. Her türlü fiziki müdahale ve kullanım talebi, ilgili kurumların görüşleri alınarak değerlendirilmek üzere ilgili koruma bölge komisyonuna sunulacak. Yerleşim yeri içinde bulunan mağaralarda koruma alanı mesafesi, ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma bölge komisyonunca belirlenecek.

Mağara Araştırma Derneği (MAD) Başkanı Ömer Çetinkaya, yaptığı açıklamada Türkiye'deki mağaraların turizme açılmasına karşı olduklarını söyledi. Bununla ilgili davalar açtıklarını vurgulayan Çetinkaya, "Mağaraların turizme açılmasına karşıyız ama kullanıma açılmasında sakınca bulunması durumunda, yalnızca bilimsel amaçlı araştırmalar için girilmesine izin verilmesi önemli bir gelişme." dedi.

TÜRKİYE'DE YAKLAŞIK 40 BİN MAĞARA VAR

Ddiğer ülkelere göre 'mağara cenneti' durumundaki Türkiye'de yaklaşık 40 bin mağara bulunuyor. En uzunu, Isparta'da Beyşehir Gölü'nün batısında, 16 kilometrelik Pınarözü Mağarası. Türkiye'de mağara araştırmaları, 1964 yılında kurulan MAD tarafından başlatıldı. Daha sonra ilk üniversite kulübü olarak, 1973 yılında Boğaziçi Üniversitesi Mağara Araştırma Kulübü (BÜMAK) kuruldu. Maden Tetkik Arama (MTA) Jeoloji Etütleri Dairesi bünyesinde 1979 yılında kurulan Karst ve Mağara Araştırmaları Birimi, bugün araştırmaların büyük bir kısmını yapıyor. Günümüze kadar bütün yerli ve yabancı mağaracı grupların inceleyerek belgelendirdiği mağara sayısı yaklaşık 800. Türkiye'de 30'un üzerinde mağara turizme açılmış olup bunların dışında yalnızca uygun ekipman sağlanarak rehber eşliğinde girilebilecek, özel ilgi gruplarına yönelik e birçok mağara bulunuyor.