Denizdeki petrolü, TÜBİTAK destekli sünger temizleyecek

İTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Okay, Polimerik Jeller Araştırma Laboratuvarı'nda 'süngerimsi madde' olarak bilinen petrol sorbentini geliştirdi. Denizlerde meydana gelen kazalar sonucu ortaya çıkan petrol kirliliği, TÜBİTAK'ın da desteğiyle geliştirilen özel sünger yardımıyla kısa sürede temizlenecek.

TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB), 'Petrol Döküntülerinin Deniz Ekosistemi ve Atık Sulardan Uzaklaştırılması için Yeni Bir Sorbent Üretimi ve Uygulaması' projesi için yaklaşık 450 bin TL destek verdi.

SU YERİNE SADECE PETROLÜ EMİYOR

ARDEB 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı desteğiyle geliştirilen sorbent, batmadan su yüzeyinde durarak, gözenekleri ve moleküler yapısı nedeniyle sadece petrolü emiyor.

Prof. Dr. Oğuz Okay, yeni ürün hakkında yaptığı açıklamada, denize yayılan petrol ve türevlerinin daha önce de mekanik olarak suyun yüzeyinden alınabildiğini belirtti. Prof. Okay, "Bizim geliştirdiğimiz sorbentten önce de deniz üzerindeki petrol çekilebiliyordu. Mesela talaşı koysanız talaş da petrolü tutabilir. Ama petrolü emme miktarı çok azdır ve tekrar kullanılamaz, kendisi de bir atık olur. Diğer yandan, şu an piyasada olan ticari sorbentler de petrolü emebiliyor. Ancak sadece bir defa kullanılabiliyor ve kullanım sonrası bir atık oluyor. Biz TÜBİTAK, İTÜ ve Sabancı Üniversitesi'nin ortak çalışmasıyla kauçuk esaslı emici bir sorbent de üretip uluslararası patentini aldık. Daha sonra 1 gramı 25 gram petrolü 1 dakika içinde emen yeni sorbenti geliştirdik. Hızlı emişi ve tekrar kullanım özelliği bulunan sorbent ile denizlere dökülen petrolü tamamen geri kazanabiliyoruz." dedi.

İSTANBUL BOĞAZI'NDA KULLANILACAK

Süngeri geliştiren Prof. Okay, ağırlığının 25 katı kadar petrol emen sorbentin, İstanbul Boğazı'nda kullanılabileceğini söyledi. Büyük sorbentlerin bir geminin arkasına takılarak riskli bölgelerdeki petrol ve türevlerini toplayabileceğini belirten Okay, "Sorbent, petrole doyduktan sonra denizden çekilecek ve bir makine yardımıyla sıkılacak. Böylece kaybedilen petrol ve türevleri geri kazanılacak. Sorbent, tekrar tekrar kullanılabildiği için çalışmalar hızlı bir şekilde tamamlanacak." diye konuştu.

Geliştirdikleri sorbentin seri üretimi için destek beklediklerini belirten Okay, denizlerin kirlilik oranlarını araştıran bazı birimler dışında, sorbentlere yeterince ilgi gösterilmediğini kaydetti.

TÜRK BOĞAZLARINDA YILDA 150 MİLYON TON PETROL TAŞINIYOR

Türk boğazlarından yılda yaklaşık 150 milyon ton petrol geçerken, dünya denizlerinde her yıl yaklaşık 2 milyar ton petrol taşınıyor. Kaçınılmaz olarak deniz kazaları da meydana geliyor. Meksika Körfezi'nde 2010 yılında meydana gelen patlama ve yangın ardından batan petrol platformundan çevreye yayılan petrolün çevreye verdiği zararlar hala sürüyor.