İdrar kaçıranlar utandıkları için tedavi imkanından yararlanamıyor

İdrar kaçırma (üriner inkontinans), bir kişinin idrarını isteğine bağlı olarak tutamaması ya da mesane kontrolünü sağlayamamasıyla ortaya çıkıyor. Toplum içinde oldukça sık görülen bir sorun olmakla birlikte, utanma ve doktora gidememe sebebiyle, tedavisi olduğu halde hastalar bu imkanlardan yararlanamayabiliyor. Bazen de idrar kaçırma doğal yaşlanma sürecinin bir parçası zannediliyor.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Aybala Akıl, genç hastalarda daha sıklıkla belirli bir neden bulunabilirse de daha ileri yaşlarda sıklıkla birçok neden birlikte idrar kaçırmaya sebep olduğunu söyledi. Tüm kadınlar arasında idrar kaçırma sıklığı, ilk kaçırmanın görüldüğü andan itibaren değerlendirildiğinde yüzde 25-45 arasında değiştiğini anlatan Uzm. Dr. Aybala Akıl, "İdrar kaçırmanın sıklığı, şiddeti yaşla birlikte artıyor. Ayrıca bu şikayet gebelikte de oldukça sık görülüyor, gebe kadınların yüzde 30 - 60'ını etkiliyor. İdrar kaçırmanın farklı türleri vardır ve bunların tanı yöntemleri de tedavileri de farklıdır. Bunlar arasında en sık görülenleri stres tipi, sıkışma tipi ve karışık tip idrar kaçırmadır. Stres tipi idrar kaçırma; gülme, öksürme, hapşırma ya da karın içinde basınç artışına neden olan başka olaylar esnasında görülen idrar kaçırmaya deniliyor. Sıkışma tipi idrar kaçırmada, hasta aniden çok şiddetli bir idrar yapma isteği duyuyor. Sıklıkla 'sıkışma' hissi o kadar güçlü oluyor ki, hasta tuvalete yetişemiyor." dedi.

İdrar kaçırma için en bilinen risk faktörleri arasında doğum yapma, obezite, başka üriner sistemdeki belirtilerin varlığı ve fonksiyonel bozukluklar olduğunu anlatan Uzm. Dr. Aybala Akıl, yüksek kafein alımı, diyabet, inme, depresyon, vajinal doğum yapmış olmak, östrojen yetersizliği (menopoz) gibi başka durumların da idrar kaçırmaya katkısı bulunduğunu dile getirdi.

İdrar kaçırmanın teşhisinin konulması ve türünün anlaşılabilmesi için, ilk görüşmede, hastanın hikayesi, fizik muayenesi ve idrar tahlili yapıldığına işaret eden Dr. Akıl şunları kaydetti: "İdrar kaçırma ile birlikte sıklıkla pelvik organlarda da sarkma olabiliyor. Bunun anlaşılabilmesi için, hekiminiz size vajinal muayene yaparak rahim, idrar kesesi ya da rektum gibi organlarınızda sarkma olup olmadığını değerlendirebilir. Stres tipi idrar kaçırmanın tanısı, öksürerek oluşturan stres sırasında, idrar kanalının ağzından idrar kaçırmanın gözle görülmesine dayanıyor. Öksürük esnasında karın kaslarımızı kastığımız için karın için basıncımız artar, bu da idrar kaçağına yol açıyor. Bu test için hastanın idrara sıkışık olarak başvurması gerekiyor. Hekiminiz sizi jinekolojik pozisyonda muayene masasına hazırladıktan sonra, idrar kanalınızı çıkışını gözünüzle gözleyerek sizi öksürtecektir, test bundan ibarettir."

Dr. Akıl'a göre; günlük alınan sıvı miktarını azaltmak, özellikle de gece yatmadan birkaç saat önce daha az sıvı tüketmek de idrar kaçırma tedavisinde uygulanabiliyor. Alkol, kafein, baharatlı ya da asitli gıdalar gibi yiyecek ya da içecekleri azaltmanın da tedavide önemli bir yere sahip olduğunu belirten Uzm. Dr. Akıl, idrar kaçırmaya karşılık uygulanabilecek tavsiyeleri şöyle sıraladı: "Fazla kiloyu vermek. Şeker hastasıysanız, kan şekerinizi mümkün olduğu kadar normale yakın tutmak. Diüretikler denilen idrar söktürücü ilaçlardan kullanıyorsanız, bunların kullanımını kısıtlamak. İdrar kaçırmaya sebep olacak başka hastalıklarınız varsa bunların tedavisi için ilgili hekimlere başvurmak. Mesanenin yeniden eğitilmesi: Önceden belirlenmiş bir plan çerçevesinde, örneğin her saat başı, tuvalete gidip mesanenizi boşaltın. İdrar yapma isteğiniz yoksa bile mutlaka tuvalete gidin. Buna alıştıktan sonra, gittikçe aralarını açarak, gene önceden belirlediğiniz aralıklarla düzenli olarak tuvalete giderek mesanenizi alıştırın. Zamanla tuvalet saatlerinin arasını 3 ya da 4 saate çıkarın."