Erbakan hakkında bir ilk gerçekleşti !

İnönü Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalında, Yrd. Doç. Dr. Selahaddin Bakan ve Doç. Dr. Abdulkadir Baharçiçek danışmanlığında Işıl Arpacı tarafından yazılan, “Türk Siyasal Yaşamına Etkileri Bakımından İslamcılık ve Necmettin Erbakan” başlıklı tez 4 yılda tamamlandı.Işıl Arpacı’yı ‘doktor’ yapan Erbakan tezi yaklaşık 600 sayfadan oluşuyor ve Türkiye’de Erbakan’la ilgili hazırlanan ilk doktora tezi olma özelliğini taşıyor. Daha önce Türkiye’de sayısız Yüksek Lisans tezine konu olan Erbakan ile ilgili yurt dışında da doktora tezleri yazılmıştı.
 

Merkezinde laikliğin bulunduğu ve Batılı siyasal değerler ekseninde biçimlenmiş bir siyasal alanda İslam’ı referans alarak siyaset yapan Necmettin Erbakan’ı anlamanın; ancak kavramlara yüklediği özgün anlamlarla mümkün olabileceğinden hareket edilen tezde, Batılı siyasal literatür yerineİslami siyasal literatür kullanılmış ve Necmettin Erbakan “siyasal İslamcı”olarak değil, “İslami siyaset” anlayışını benimsemiş bir lider olarak ele alınıyor.
 

Yakın siyasi tarihimizde eşi benzeri olmayan izler bırakan, 85 yıllık hayatında bitmek tükenmek bilmeyen enerjisiyle gerek siyasi gerekse içtimai hayatta Türkiye’ye, İslam dünyasına ve dünyaya Yeni Bir Dünya hedefiyle rehber olan Prof. Dr. Necmettin Erbakan hakkında Türkiye’de ilk kez bir doktora tezi hazırlandı. İnönü Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalında, Yrd. Doç. Dr. Selahaddin Bakan ve Doç. Dr. Abdulkadir Baharçiçek danışmanlığında Işıl ARPACI tarafından yazılan, “Türk Siyasal Yaşamına Etkileri Bakımından İslamcılık ve Necmettin Erbakan’’ başlıklı tez 4 yılda tamamlandı.
 
Işıl Arpacı’yı ‘doktor’ yapan Erbakan tezi yaklaşık 600 sayfadan oluşuyor ve Türkiye’de hazırlanan ilk doktora tezi özelliği taşıyor. Daha önce Türkiye’de sayısız Yüksek Lisans tezine konu olan Erbakan ile ilgili yurt dışında da doktora tezleri yazılmıştı. Merkezinde laikliğin bulunduğu ve Batılısiyasal değerler ekseninde biçimlenmiş bir siyasal alanda İslam’ı referans alarak siyaset yapan Necmettin Erbakan’ı anlamanın; ancak kavramlara yüklediği özgün anlamlarla mümkün olabileceğinden hareket edilen tezde, Batılı siyasal literatür yerine İslami siyasal literatür kullanılmış ve Necmettin Erbakan“siyasal İslamcı” olarak değil, “İslami siyaset” anlayışını benimsemiş bir lider olarak tanımlanıyor.

Prof. Dr. Necmettin Erbakan… Yakın siyasi tarihimizde eşi benzeri olmayan izler bırakan, 85 yıllık hayatında bitmek tükenmek bilmeyen enerjisiyle gerek siyasi gerekse içtimai hayatta Türkiye’ye, İslam dünyasına ve insanlığa yol gösteren bir rehber oldu. Vuslatına yakın bir zamanda “Malıyla, canıyla mücadele eden bir Müslüman olarak hatırlanmak isterim” sözüyle amaç ve gayesinin sadece Rıza-iİlahi olduğunu gösteren Prof. Dr. Necmettin Erbakan 85 yıllık ibretlik hayatıTürkiye’de de doktora tezi oldu. İnönü Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi anabilim dalında, Yrd. Doç. Dr. Selahaddin Bakan ve Doç. Dr. Abdulkadir Baharçiçek danışmanlığında Işıl ARPACI tarafından yazılan, “Türk Siyasal Yaşamına Etkileri Bakımından İslamcılık ve Necmettin Erbakan’’ başlıklı tez 4 yılda tamamlandı.

Tezin önsözünde araştırmanın,“İslam’ın siyasal yöntemini Batılı referanslar yerine İslam’ın temel ilke ve uygulamaları ile Müslüman düşünürleri” esas alarak kurgulamak yoluna gidildiğini belirten Dr. Işıl Arpacı, araştırmanın konusunu oluşturan Necmettin Erbakan’ın diğer çalışmalardan farklı olarak siyasetin İslamileştiği döneme ilişkin kavram ve yöntemleri kullandığı ön kabulüyle değerlendirildiğini kaydetti. Arpacı, tezin ön sözünde, “Daha açık bir ifadeyle; bu araştırma Necmettin Erbakan’ı siyasalİslamcı olarak değil, İslami siyaset anlayışını benimsemiş bir lider olarak kabul etmektedir” ifadelerine de yer verdi.
 
İslam, İslamcılık, İslami siyaset, Necmettin Erbakan, Türk Siyasal Yaşamı ve siyasal İslam gibi kavramların tezde ele alındığını vurgulayan Dr. Arpacı, tezin giriş bölümünde ise araştırmanın yöntem ve amaçlarını şöyle belirtiyor:
 

“Türkiye’de de merkezinde laikliğin bulunduğu ve Batılısiyasal değerler ekseninde biçimlenmiş siyasal alanda İslam’ı referans alarak siyaset yapan Necmettin Erbakan’ın; nereden gelip nereye gittiğini, amaçlarınıve uygulamalarının içeriğini yorumlamanın ancak kavramlara yüklediği kendi anlamlarla mümkün olabileceğinden hareket eden bu araştırma, Batılı siyasal literatür yerine İslami siyasal literatür kullanmayı tercih etmiştir. Bu çerçevede; Türk Siyasal Yaşamında Necmettin Erbakan’ın Etkilerinin İslam veİslamcılığın oluşturduğu altyapıda açıklanması amaçlanmıştır.
 

Necmettin Erbakan ve lideri olduğu Milli Görüş’ün; İslam veİslamcılıkla kurduğu bağın gerçek niteliği ve diğer İslam referanslıhareketlerden özgünlüğü yanında siyasal yaşamda yarattığı değişim ve siyasal yaşamın Necmettin Erbakan ve ideolojisinde yarattığı değişimin yönü araştırmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Bu amaca uygun olarak geliştirilmişolan denencelerden ilki; “Necmettin Erbakan, siyasetin islami söylemlerini kullanmış “siyasal islamcı” bir lider yerine, “islam’ın siyasal yöntemleri”ni kullanmış bir lider olarak tanımlanmalıdır.” olarak belirlenmiştir.
 

Araştırmada; Necmettin Erbakan’ın Türk Siyasal yaşamına Etkileri ile ilgili olan geçmiş olayları günümüze ulaşmış belgelerden, kanıtlardan ve yapılmış araştırmalardan ortaya koymaya dayanan “tarihsel yöntem” ile konu hakkında var olan bilgileri anlaşılır biçimde düzenleyerek bunlardan bugün ve gelecek için uygulanabilir çıkarsamalarda bulunmaya dayanan“betimsel yöntem” kullanılmıştırr. Elde edilen bilgilerin işlenmesinde ise bilgiye dayalı çözümleme olan “niteliksel çözümleme” yönteminden yararlanılmıştır.”
 

Merkezinde laikliğin bulunduğu ve Batılı siyasal değerler ekseninde biçimlenmiş bir siyasal alanda İslam’ı referans alarak siyaset yapan Necmettin Erbakan’ı anlamanın; ancak kavramlara yüklediği özgün anlamlarla mümkün olabileceğinden hareket edilen tezde, Batılı siyasal literatür yerineİslami siyasal literatür kullanılmış ve Necmettin Erbakan “siyasal İslamcı”olarak değil, İslami siyaset anlayışını benimsemiş bir lider olarak tanımlanmış.
 

İlk olarak Hz. Muhammed döneminde oluşan “İslam için siyaset” anlayışının temel prensip ve uygulamalarına yer verilen tezde, zaman içinde geliştirilen “siyaset için İslam” düşüncesi incelenmiş ve dönüşümİslam’ın siyaseti ve siyasetin İslam’ı olarak iki aşamada ele alınmış. İslam topraklarının Batılı güçler tarafından sömürgeleştirilmesi sürecinde bir bağımsızlık ideolojisi olarak ortaya çıkan İslamcılık ile Batılı bir proje olarak sunulan siyasal İslam arasındaki ayrıma dikkat çeken Dr. Işıl Arpacı,daha sonra Osmanlı başta olmak üzere İslam dünyasında gelişen İslamcılık düşüncelerini kıyaslamış ve Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ı bu bağlamda da tezde incelemiş.
 

Necmettin Erbakan’ın 1970’li yıllardan başlayarak siyaset sahnesinde yer almaya başladığı dönemi, dünyadaki gelişmelerle birlikte okuma imkanı sağlayan tez, Necmettin Erbakan’ın Türk siyasetinde meydana getirdiği değişim kadar aynı zamanda dünyadaki diğer İslamcı düşünce yapılarından ayrıştığı noktalara da değiniyor. Bu kapsamda Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın lideri olduğu Milli Görüş’ün, Türk ve dünya siyaseti bakımından özgün birİslami ideoloji oluşturduğunu ifade etmek mümkün. Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın konu edildiği Dr. Işıl Arpacı’nın doktora tezinde, Sünni siyaset teorisinin Milli Görüş örgütlenmesi içerisinde nasıl bir vizyon taşıdığı, hangi temel ve ilkelerin uygulandığına dair de önemli tespitlere yer verilmiş.
 
Bu açıdan vurgulanan önemli konulardan biri de Milli Görüş partilerinin tümünde iç işleyişi düzenleyen ana prensiplerin, istişare kuralına dayanması, şura neticesinde seçilmiş olan lidere itaat edilmesi, sadakat gösterilmesi, emaneti ehline verilmesi ilkesi olduğu… Benzer biçimde Necmettin Erbakan’ın çeşitli biçimlerde ifade ettiği devlet anlayışının, İslam’da öngörülen devlet anlayışı ile gösterdiği paralellik; milletin, bir üst kimlik ya da etnisite yerine dini esas alması da Necmettin Erbakan ve izlediği siyasal anlayışla İslami siyasal anlayış arasındaki yakınlığı ortaya koyan kavramlardan bazıları olarak ortaya çıkarmakta. Arpacı’ya göre esas olarak Selçuklular ile başlayan ve Osmanlı ile kurumsallaşan devletin din üzerindeki iktidarı ve onu denetleyici/yönlendirici işlevi, tüm laik uygulama ve devrimlere rağmen Türkiye’nin geçmişten devraldığı en önemli siyasal miraslardan biri olarak beliriyor… Bu açıdan denilebilir ki Necmettin Erbakan’ın siyasal yaşamı boyunca karşılaştığı engellerin kaynağı laiklikten çok, bizzat devletin dini denetim ve kontrol altına tutma iktidarı.
 

Türk siyasal yaşamında Necmettin Erbakan’ı ayrıcalıklı kılan noktalardan birinin de siyasal dile yerleştirdiği yeni kavramlar olduğunu belirten Dr. Arpacı; ‘Demokratur, garson devlet, ırkçı emperyalizm, manevi kalkınma, ufki devletçilik’ gibi kavramların Necmettin Erbakan tarafından tanımlanan yeni kavramlar olarak sıralıyor.
 

Necmettin Erbakan’ın siyasal yaşama en önemli etkilerinden birinin, 42 yıllık siyasal verili sistemle girdiği tüm rekabete rağmen, ideolojisini siyasal alanda kabul edilebilir duruma getirmiş olması olarak değerlendiren Arpacı’ya göre, Necmettin Erbakan, Milli Görüş ile İslam’ın demokratik yollarla siyaset, yönetim ve ekonomide bir alternatif olarak var olabileceğini ve iktidara gelebileceğini göstermiştir. Bunun oluşturduğu iki önemli sonuçtan ilki, İslam’ı siyasal bir kimlik olarak benimseyenlerin siyasal alanda temsilini sağlayarak, hak ve özgürlük taleplerini dile getirmiş olmasıdır.İkinci olarak ise Erbakan, bir tehdit unsuru olarak değerlendirilen ve devletİslamı ile denetim altında tutulan İslami kimliğin sistem tarafından kabullenilmesini temin etmiştir.

İBRAHİM YETİŞ
MİLLİ GAZETE