Anayasa Mahkemesi'nden flaş karar
Profesyonel askerlerle ilgili yapılan başvuruyu karara bağladı...
13 Yıl Önce Güncellendi
2012-12-01 16:30:03
Bir uzman jandarma, dikkatsizlik ve tedbirsizlikle ölüme sebebiyet vermek suçundan, 6 aydan fazla hapis cezası alması nedeniyle ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde dava açtı.
Davaya bakan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Birinci Dairesi, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu'nun ilgili maddesinin anayasaya aykırı olduğuna karar vererek, Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
Yüksek Mahkeme, Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, kanunun 16. maddesinin birinci fıkrasının ''d'' bendinin, Anayasa'nın 2. maddesine aykırı olduğuna hükmetti.
İptal hükmü 6 ay sonra yürürlüğe girecek.
Gerekçede, İtiraz konusu kurala mülki, adli ve askeri görevlerini yaptıkları sırada işledikleri suçlardan 6 aydan fazla hapis cezasına hüküm giyen uzman jandarmalar hakkında, işledikleri suçun kasten veya taksirli şekilde işlenmesi konusunda bir ayrım yapılmaksızın ilişik kesme işlemi uygulanacağının öngörüldüğü hatırlatıldı.
Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devletinin, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa'ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve yasalarla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlet olduğu vurgulanan gerekçede, hukuk devletinde yasa koyucunun, Anayasa kurallarına bağlı olmak koşuluyla ihtiyaç duyduğu düzenlemeyi yapma yetkisine sahip olduğuna işaret edildi.
Gerekçede, şunlar kaydedildi:
''Kanun koyucu asli cezalara bağlı olarak kimi yoksunluklar öngörüp öngörmeme konularında anayasal ilkeler çerçevesinde takdir hakkına sahiptir. Ceza hukukunda, doğrudan doğruya bir suçun karşılığı olmak üzere öngörülen asli cezanın yanında, bu cezanın etkisini artırmak, suç işlenmesinde caydırıcılığı sağlamak için asli cezaya ek olarak kimi hak yoksunlukları da getirilmiştir. İtiraz konusu kuralda da uzman jandarmaların mesleklerinin saygınlığı, bunlara karşı toplumun güven duygusu ve içeriklerinde yer alan etik değerleri göz önüne alınarak, bu mesleği icra edecek olanların belli suçlardan mahkum olmaları halinde, cezanın yanı sıra sürekli olarak hak yoksunluğu öngörülmüştür. Ancak ceza hukuku alanında olduğu gibi hak yoksunluğu getiren itiraza konu düzenlemede de kuralların, önleme ve iyileştirme amaçlarına uygun olarak ölçülü, adil ve orantılı olması gerekir.
Kanun koyucunun hak yoksunluklarını belirlerken takdir hakkı çerçevesindeki tercihini de Anayasa'ya uygun olarak kullanması gerektiği açıktır. Dava konusu kuralda, meslek veya görevlerin özelliklerine, suçların niteliğine, bu suçlara verilen cezalar ve cezaların süresine, suçların kasıtla veya taksirle işlenip işlenmediğine bakılmamakta ve işlenen suçlar arasında bir kademelendirme de yapılmayarak 6 aydan fazla hapis cezasına mahkum olan uzman jandarmaların söz konusu mesleği sürekli olarak icra edememeleri gibi insan hayatında çok önemli bir hukuki sonuç öngörülmektedir. Bu durum ise kişilerin işledikleri suçlara göre adaletli ve eylemle orantılı olmayan ölçüsüz bir hak yoksunluğuna yol açmaktadır. Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kural Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti ilkesine aykırıdır. İptali gerekir.'' (AA)
Haber Ara