Bir diğer ifadeyle bu işte çalışan bir işçiye aylık 750 TL verilecek. 45 dereceye varan kavurucu sıcaklarda, 12 saati aşkın süreyle çok ağır şartlarda çalışacak olan mevsimlik işçilerin alacağı bu düşük ücret insanlık dışı bir rakam olarak nitelendiriliyor. Verilen günlüğün bir sigara ve yemek parasına denk gelmesinin yanı sıra işçilerin sigortasız çalıştırmaları da tarım işçileriyle ilgili bir diğer önemli sorun olarak karşımıza çıkıyor...
Bununla birlikte Diyarbakır Ziraat Odası Başkanı Bahri Erdem 3 TL’lik bir iyileştirme yapıldığını, aile olarak gelenlerin kişi başına bu ücreti aldığını, devletin barınma yerleri yaptığını ifade ediyor
Özellikle Güneydoğu bölgesindeki tarım işçilerinin çok zor koşullarda çalıştıklarını söyleyen Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, “Çoluğuyla, çocuğuyla, eşiyle tüm aile göçüp hep birlikte gelirler. Ailecek göçüp, ailecek çalışırlar. 24 saat arazidedirler” dedi. 25 TL’nin insanlık dışı olduğunu, dünya ve Türkiye standartlarının çok altında olduğunu ifade eden Yetkin, şöyle devam etti: “Bu parayla ne alacaklar. Temel ihtiyaçlarını alsalar biter. Çok ciddi sömürü düzeni var. Sahipsizlik var.”
‘Ne dinlenmesi, araziye mahkumlar’
Hataylı olduğunu ve bundan 51 yıl önce (7 yaşında) ailesiyle geçici işçi olarak Çukurova’da pamuk tarlalarında çalıştığını, Diyarbakır’daki işçilerin halini çok iyi anladığını söyleyen Yetkin, koşullarda hiçbir değişiklik olmadığını aktardıktan sonra arazideki tabloyu şu ifadelerle anlattı: “Geçici işçiler hiç durmadan çalışırlar. Başlarında bir elçi (işçi başı) vardır. O ne derse yaparlar, eğitimleri yok, örgütlenme yok. Oradaki işçi 24 saat o araziye mahkumdur. Arazinin yanında bir çadır kurulur, yatak sererler, bol bol çay içirirler. Gün ışığında kalkar işçiler geceye kadar çalışır. 3-4 saatlik uykunan ardından yine işe koyulurlar.“
“Ne zaman dinlenirler, ne yer, ne içerler?” diye sorulduğunda İbrahim Yetkin, “Ne dinlenmesi. Öğlen az bir süre yemek arası verirler, sonra çalışmaya devam. Bildiğiniz köle düzeni” dedi.
Geçen yıl 22 TL’ydi 3 TL’lik artış yapıldı
Diyarbakır Ziraat Odası Başkanı Bahri Erdem’le 25 TL’lik ücret sonrası bölgeyi konuştuk.
* Belirlenen fiyat çok düşük değil mi, geçen yıl kaç liraydı?
Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa bölgesinde bu fiyat belirlendi. Geçen yıl 22 TL veriliyordu. Bu yıl 25 TL. Burada çalışmaya aile olarak geliyorlar, hep birlikte çalışılıyor. 7 yaşından başlıyor gelenler. Bunlar yazdırılıyor, toplamına para veriliyor. Kişi başına 25 TL.
* Bölgede hissedilen sıcaklık zaman zaman 50 dereceyi buluyor, şartlar zorlamıyor işçileri?
Arazilerde çapa yeni bitti. Toplaması bir ay sonra olacak, eylüle sarkacak. Aşırı sıcak beklemiyoruz.
* Sabah 6’da işe başlayıp, akşam 6’da işi bırakacaklar. Peki dinlenme saatleri...
Her saat başı 5-10 dakikalık dinlenme vakitleri oluyor. Öğlen de yemek arası.
* Diyarbakır’da en çok hangi ürünler çıkıyor?
Bizim topraklar kuru araziler. En çok buğday, arpa ve mercimek. Dicle’ye yakın bazı tarlalarda pamuk da oluyor. Eskiden çok pamuk vardı şimdi az.
* Mevsimlik işçi olarak kaç kişi bekliyorsunuz? 5 bin 10 bin kişiyi bulur mu rakam?
O rakamlar olmaz, çok daha düşük.
* Nerelerden geliyorlar geçici işçi olarak?
Eskiden çevre illerden hatta Adıyaman’dan gelen olurdu. Şimdi yakın çevreden gelenler oluyor.
- Nerelerde kalıyorlar?
Çadırlar ile bu yıl bazı ilçe ve köylerde devlet barınma yeri yaptı, elektriği suyu olan, buralarda.
