Meclis’te 3 yargı paketi görüşülüyor

Adnan Keskin'in haberi ;

TBMM Genel Kurulu’nda 3.Yargı Paketi’nin görüşülmesine başlanırken özel yetkili mahkemelerin (ÖYM) kaldırılmasıyla ilgili çalışma da tamamlandı. Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla hazırlanan teklif ile ÖYM’ler kaldırılırken yerine ağır ceza mahkemeleri (ACM) görevlendirilecek, yalnız halen süren Ergenekon, Balyoz KCK başta çok sanıklı siyasi davalar bitene kadar ÖYM’lerde görülmeye devam edecek.

AKP’nin teklifiyle ÖYM’lerin gücünü aldığı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) ünlü 250, 251 ve 252. maddeler kaldırılıyor. ÖYM yerine görevlendirilecek yeni mahkemelere ilişkin düzenleme ise Terörle Mücadele Kanunu’nun (TMK) “soruşturma usülleri” başlıklı 10. maddesine ek maddelerle yapılacak.

Yargının etkinleştirilmesi amacıyla çok sayıda kanunda onlarca değişikliğin yanı sıra basın yayın yoluyla işlenen suçlara ilişkin soruşturma ve kovuşturmalar ile cezaların şartlı ertelenmesini de öngören tasarının görüşülmesine dün öğlen saatlerinde başlandı. Ancak, gözler, bu pakete eklenecek ÖYM’lerle ilgili düzenlemedeydi.

AKP’nin konuya ilişkin teklife gün içinde son şeklini verdiği ortaya çıktı. Gün içinde teklif metni verilmemekle birlikte AKP grup başkanvekilleri CHP ve MHP’li grup başkanvekillerine yapacakları düzenlemelerin temel esaslarını aktardı. CHP, sözü edilen değişikliklerin yetersiz olacağına dikkat çekti.

3. Yargı Paketi’nin maddeleri üzerindeki görüşmelere akşam saatlerine doğru başlanırken, AKP’nin vereceği teklifin zamanlaması da belli oldu.

Buna göre AKP, paketin CMK 250. maddesinde değişiklik öngören 74. maddesine gelindiğinde buna ilişkin değişiklik önergesini sunacak. O aşamaya kadar önergede son dakika değişikliği yapılabileceği kaydı da düşüldü. Ancak, temel esasları gün içinde netleşen ÖYM değişiklik teklifi ana hatlarıyla şöyle:

Hem kalkıyor hem çalışıyor

ÖYM’ler ilke olarak kaldırılacak. Ancak, çalışmada başından bu yana en büyük sorun olan halen ÖYM’lerde yürüyen büyük davaların (Ergenekon, Balyoz, KCK, 28 Şubat, Oda Tv, Devrimci Karargah, 12 Eylül, JİTEM vb.) sonuçlandırılana kadar bu mahkemelerde görülmesine devam edilecek. Bunun için yasaya geçici madde eklenecek. ÖYM’lere geçecek sürede yeni dava açılamayacak.

ÖYM yerine ACM

ÖYM’lerin yerine katalog suçlara bakmakla mevcut ağır ceza mahkemeleri (ACM) görevlendirilecek. Darbe, terör, silahlı örgüt, uyuşturucu kaçakcılığı vb. katalog suçlarla ilgili soruşturmalar da özel yetkili savcılıklarca değil, normal başsavcılıklarca sürdürülecek. Kapsamdaki davaların illerdeki hangi ACM’lerde görüleceği de önceden belirlenecek.

Bu yolla ACM’lerin ihtisaslaşması sağlanacak. 2004’te kapatılan DGM’lerde ve şimdi kapatılacak ÖYM’lerde olduğu gibi ACM’ler de her ilde olmayacak. Onun yerine halen 8 ilde ÖYM bulunması gibi bölge ACM’leri de belirlenebilecek.

ÖYM’leri kapatacak teklif, Meclis’te birkaç güne yasalaşmasına çalışılan 3. Yargı Paketi’nde de değişiklik içeriyor. Buna göre, paketin 74. maddesine eklenecek madde ile, ÖYM ve savcılarının tartışmalı yetkilerine kaynaklık eden, katalog suçlarla ilgili soruşturma kovuşturma usül ve esaslarını belirleyen ünlü 250. madde ile devamı olan 251 ve 252. maddeler tümüyle kaldırılacak. Bunun için de pakette, bu maddelerde kısmi değişiklik içeren 85, 86 ve 87. maddeler paketten çıkarılacak.

TMK 10. maddede düzenleme

ÖYM’ler kaldırıldığında terör suçlarıyla ilgili mücadelenin zaafa uğrayacağı eleştirileri olmuş, ÖYM yerine kurulacak mahkemelerin görev alanlarının da darbe ve terör suçlarıyla sınırlanması gerektiği konuşulmuştu. AKP’nin son dakikaya sıkıştırdığı düzenleme CMK 250 ve devamı maddeleri tümden kaldırırken, yeni dönemde katalog suçlarla ilgili soruşturma ve kovuşturmanın nasıl yapılacağına ilişkin düzenlemeyi 3713 sayılı TMK’na taşıyor.

Buna göre TMK’nun “Soruşturma ve Kovuşturma Usülleri” başlıklı 10.maddesine yeni dönemi şekilendirecek düzenlemeler eklenecek. Halen yedi fıkrası bulunan 10.madde, uygulamada keyfi gözaltı, gözaltında görüş kısıtlaması, gizlilik gerekçesiyle avukatların soruşturma evrakını görüp alamaması vb. yönleriyle TMK’nun en çok eleştirilen maddelerinden.

Komutanlara izin

Teklif, Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanları için yasada sayılacak suçlarla ilgili yargılanabilmelerini başbakanlık iznine bağlayan düzenleme de teklifte yer alıyor. Halen Ergenekon ve Balyoz gibi davalardan tutuklu komutanları da etkilememesi için düzenlemeye bu yönde geçici bir maddenin ilave edileceği belirtiliyor.

Yeni usule göre devam edecek

Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, özel yetkili mahkemelerin kalkacağını ve devam eden davalarda yeni hükümlerin geçerli olacağını söyledi. CMK’nın 250, 251 ve 252’nin maddesinin kaldırılacağını belirten Bozdağ, bir kısım davalarda doğrudan soruşturma olacağını, bir kısım davalar için izin mekanizmasının geçerli olacağını söyledi.

İhtisas mahkemelerinin devam edeceğini, usule ilişkin imtiyazlarının kaldırılacağını dile getiren Bozdağ, mevcut davaların hiçbirinin olumsuz anlamda etkilenmeyeceğini dile getirerek, “Mevcut davalar yeni usule göre devam edecek” diye konuştu. Bekir Bozdağ, bu düzenlemelerin savunmayı güçlendiren adımlar olduğunu kaydetti.

Bu arada 3. Yargı Paketi’nin görüşmeleri sırasında TBMM’ye gelen Başbakan Erdoğan, kuliste bir süre sohbet ettikten sonra milletvekilleriyle birlikte TBMM Üyeler lokantasında yemek yedi.

BDP’li Kemal Aktaş sürprizi

Teklifte son anda çıkarılmazsa BDP’nin tutuklu milletvekillerinden Kemal Aktaş’ın durumunda değişiklik yapabilecek düzenleme de olacak. Halen vekilliğinin düşürülmesi ceza kararının TBMM’de okunmasıyla her an mümkün olan Aktaş, ceza mevzuatındaki “Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi”nden yararlanmak için aranan şart değişikliğiyle kurtarılabilecek

TARAF

Meclis’te 3 yargı paketi görüşülüyor

CMK 250’yi de düzenleyecek Yargı Paketi görüşmeleri dün başladı. Büyük davalar yeni hükümlere göre sürecek.