AK Parti İdeolojisi artık ihraç ürünü

TİMETÜRK / Nevzat Çiçek

Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da geçtiğimiz süreç içerisinde gelişen ve genel olarak “Arap Uyanışı” diye adlandırılan halk hareketleri, bölge ülkelerinin sosyal ve siyasal dokusunun yeniden inşasının yolunu açmıştır. Bu inşa sürecinde özellikle uzun yıllar gerek gelir dağılımından gerekse de özgürlüklerden uzak tutulan halk kendi değer yargıları etrafında, kendi söylemlerini iktidara taşımaya başladı. Bu halk hareketleri, Mısır, Tunus ve Libya’da rejim değişiklikleriyle sonuçlanıp “devrim” statüsü kazanırken,Suriye’de ise hala belirsizlik devam etmektedir. Suriye’deki belirsizliğin ABD seçimleri öncesine kadar devam edeceğini öngören uzmanlar, Esed’in er yada geç koltuğunu bırakmak zorunda kalacağını ifade ediyorlar.

2011 yılında Arap ülkelerindeki halk hareketleri bölgenin demokratik gelişmişlik anlamındaki geçmişin siyasal tecrübesini yıkmakla kalmamış, kimi analistlerin özelde İslam dünyasının ve genelde Arap ülkelerinin demokrasiyle bir arada olamayacağı savını yerle bir etmiştir.

Kimileri bu yeni durumu “Ilımlı İslam Projesi” olarak değerlendirse de bu tanım halk hareketlerini açıklamaya yetmemektedir. Bedel ödeyerek kendisini yakan, ölümü göze alan ve halen çarpışan halkların geçmiş dönemde diktatöryel yönetimlerden çektiğini görmeden, hapishaneler gerçeğini göz ardı ederek, Hama’yı unutarak yapılan değerlendirmelerin hiç biri sağlıklı değildir.

“AK Parti’nin iktidara gelmesinin ardından Türk dış politikasında yaşanan aktivizmin en belirleyici alanı Ortadoğu’ya yönelik geliştirdiği yeni dış politika vizyonudur. Ortadoğu odaklı bu yeni politika AK Parti’nin siyasal kimliğinin tanımlanmasıyla yakından ilgilidir. Diğer belirleyici bir unsur, yeni Türk dış politikasının geliştirdiği yaklaşımların başarısının Ortadoğu üzerinden tartışılmasıdır. Türkiye-Ortadoğu ilişkileri bağlamında “komşularla sıfır problem”, “maksimum işbirliği” , “entegre dış politika” , “ritmik diplomasi”, “düzen kurucu ülke” gibi yeni dış politika yaklaşımlarının bölgeye yönelik çıktıları “arabuluculuk”, “yüksek düzeyli stratejik işbirliği anlaşmaları”, “vizelerin kaldırılması”, “ekonomik entegrasyon” gibi politikalar üzerinden geliştirilmiş, söz konusu yaklaşımların somut göstergesi de çoğu zaman bu çıktılar üzerinden tartışmaları yerle bir etmiştir”

İslami politik partilerin Türkiye, Tunus ve son olarak da Mısır’da iktidara gelmeleri ve demokratik dönüşümün tabana yayıldığı yapıların ön plana çıkması Ortadoğu’da uzun yıllardır süregelen siyasi yapının temel dinamiklerinin dönüştüğü bir dönemin yaşanmasının önünü açmıştır

AK Parti kuruluşundan sonra özellikle Ortadoğu’daki bir çok ülkeye model olma yolunda hızla ilerledi. Daha önce Tunus Nahda Lideri Raşid Gannuşi, . "Özellikle Adalet ve Kalkınma Partisi döneminde demokrasi ve İslam arasında bir barışma dönemi oldu. Biz bunu model olarak görüyoruz." Diyerek AK Parti’nin bir model olarak alındığı ifade etmişti. Gannuşi’nin Partisi yapılan seçimlerde birinci parti olarak çıkmıştı.

Fas’ta AK Parti’yi model olarak aldıklarının ifade etmişti. Fas'ta da Adalet ve Kalkınma Partisi isimli bir parti kurulmuş, Fas'ın AK Parti'si 2011'deki parlamento seçimlerinden birinci parti olarak 107 sandalye çıkarmıştı.

Mısır’da bu yılın başlarında Hüsnü Mübarek rejimini deviren halk ayaklanmasının ardından İslami kesim dört ayrı parti kurdu. Bu partilerin ikisi AK Parti’nin kuruluş felsefesi ve programını ilke olarak benimsedi. Müslüman Kardeşler’in desteklediği Hürriyet ve Adalet Partisi ile yine Müslüman Kardeşler’den ayrılan bir grubun kurduğu Vasat Partisi, AK Parti’yi örnek aldı. Söz konusu partiler, kuruluş aşamasında Türkiye’de iktidardaki partiyi model olarak benimsediklerini kamuoyuna da açıkladı. İskenderiye kentinde yaşayan El Zafarani ise 2005 yılında "Adalet ve Kalkınma Partisi" adıyla bir parti kurmak için yasalar gereği mahkemeden izin istedi, ancak Müslüman Kardeşler üyesi olduğu için parti kurmasına izin verilmedi.

Libya’da 12 parti AK Parti’yi örnek aldı

Şimdi ise Libya’daki partiler AK Parti’yi model olarak almaya başladılar. Libya’da 7 Temmuz’da yapılacak olan seçimlere katılacak 70 partiden 12 tanesinin isminde adalet ve kalkınma isimleri geçiyor.

Ortadoğu’da özellikle AK Parti ismi ve programına yakın partilerin kurulmasına neden olarak Türkiye’nin bu ülkeler ile tarihsel ortak arka planı, ilişkileri ve kültürel yakınlığı olduğu ifade ediliyor.

İşte Libya’da isminde Adalet ve Kalkınma geçen partilerin isimleri:

1-Adalet ve İnşa Partisi

2-Özgür ve demokratik Libya için Adalet ve Kalkınma Partisi

3-Adalet Özgürlük ve Kalkınma Partisi

4-Adalet ve Kalkınma Ulusal Hareketi

5-Islah ve Kalkınma Partisi

6-Adalet ve İlerleme için Ulusal Demokratik Topluluk Partisi

7-Özgürlük ve Adalet Partisi

8-Libya Kalkınma Refah ve Forum Partisi

9-Adalet ve Kalkınma için Kardeşlik Partisi

10-Libya Adalet ve Demokrasi Partisi

11-Adalet ve İlerleme Partisi

12-Kalkınma ve Refah için Vatan Partisi

Ortadoğu’da şimdi en çok yapılan espiri şöyle: “Bu partileri kurduk, Recep Tayyip Erdoğan’ı nereden bulacağız”