El Pais: Türkiye Kürt problemini çözmeden model ülke olabilir mi?

Türkiye'nin son PKK saldırısında 24 şehit vermesinin ardından İspanya'nın en saygın gazetesi El Pais, "Türkiye Kürt problemini çözmeden bölgesinde model ülke olabilir mi?" başlıklı tartışma başlattı. Her gün dünya çapında en önemli olayların değerlendirildiği gazetenin internet sayfasındaki tartışmaya, akademisyenler, politikacılar, analizciler ve uzmanların yanı sıra deneyimli gazeteciler katılıyor.

El Pais gazetesinden Javier Valenzuela, "Neden olmasın? İsrail milyonlarca Filistinliyi apartheid rejimi altında yaşattığı halde 'Orta Doğu'nun tek demokrasisi' unvanını taşımıyor mu? İspanya, Bask ve Katalonya bölgesindeki gerilimi tamamen çözüme kavuşturmadığı halde dünya için 'demokratik geçiş modeli' değil miydi?" sorularıyla tartışmaya katıldı. "Kimse mükemmel değil" diyen Valenzuela, "Atatürk'ün kurduğu Türkiye, Osmanlı dönemindeki gibi olmasa da çok milletli bir ülke olduğu gerçeğini kabul etmeli." yorumunu yaptı. Javier Valenzuela, Türk demokrasisi önünde duran en büyük görevin Bask ve Katalanlarda olduğu gibi Kürtlere dil, kültür ve yönetim hakları verilmesi olduğunu ve bunun da Avrupa Birliği'ne girme teşviki olmadan onaylanmasının zor olduğunu iddia etti. El Pais yazarı, "Her şeye rağmen Türkiye, Mübarek'in Mısır'ı, Kaddafi'nin Libya'sı, Bin Ali'nin Tunus'u, Esed'in Suriye'si, Suudların Arabistan'ı ve Ayetullahların İran'ı için model teşkil ediyor." ifadelerini kullandı.

Maimi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Joaquin Roy ise Türkiye'nin bölgeye liderlik yapması önündeki en büyük engellerden birinin Kürt problemi olduğunu savundu. Türk devletiyle anlaşma olmamasını en temel sebep olarak nitelendiren Roy, "Kemalist sistemin kuruluşundan beri yeni bir ulus oluşturma gereksinimi kendini farklı kabul edenleri içine almasına müsaade etmedi. Kürdistan devleti olmayan en büyük millet ancak şiddet kullanmaları ve terörizm olarak nitelendirilen metotlara başvurmaları Kürtlerin iddialarını zayıflatıyor." dedi.

El Pais'in Türkiye uzmanı Juan Carlos Sanz da Türkiye'nin ekonomik bakımdan Akdeniz çevresi, Orta Doğu, Balkanlar, Kafkaslar gibi bölgelerde gıpta edilen ve politika açıdan referans bir ülke olduğunu ancak bölgesel organizasyon sisteminde hatalar olduğunu ve azınlıkların haklarını tanımadığını savundu. Yeni anayasa sürecinin bu tür eksiklikleri gidermek için fırsat olduğuna dikkat çeken Sanz, PKK'nın kanlı terör saldırılarıyla tüm bu girişimleri dinamitlediğini kaydetti. Juan Carlos Sanz son olarak şu ifadeleri kullandı: "Kuzey Irak otoritelerinin gerillalara verdiği destek ve Amerikan Ordusu'nun istihbarat bilgilerine ulaşmadaki kısıtlamalar, çatışmanın askeri bir çözüme kavuşturulmasını imkansız hale getiriyor. Bu arada, milliyetçi Kürt politik hareketi Meclis'e girdikten sonra değişim sinyalleri verse de PKK'yı savunmaya devam ediyor. Türkiye eğer başkalarına model teşkil etmek istiyorsa Kürtlere kendilerini yönetme ve kültürel kimlik sunmalıdır."

Moderatörlüğünü yaptığı tartışmaya katılan deneyimli gazeteci Miguel Ángel Villena, " Birçok bölgede görüldüğü üzere çok uluslu devletlerde, azınlık hakları her zaman demokrasinin işlemesinde kilit rol oynuyor. Tarihi tecrübeler de gösteriyor ki sadece askeri güç çözüm getirmiyor. Bu yüzden demokratik Türkiye rejimi Kürt temsilcilerle politik, ekonomik ve kültürel açıların da dahil edileceği global bir anlaşma aramalıdır." diye yazdı.