Ezher, Mısır'daki dini gerginliğe el koydu

Mısır'da son günlerde sahnelenmek istenen Müslüman-Hristiyan çatışmasına ülkenin dünyaca ünlü dini kurumu El Ezher el koydu. Önceki gün Ezher'in merkezinde bir araya gelen Müslüman ve Hristiyan din adamları, Hristiyanların kilise inşası konusundaki taleplerini masaya yatırdı.
    Ezher Şeyhi Ahmet Tayyib'in ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıya ciddi sağlık sorunları bulunan Hristiyan Kıptilerin Lideri Papa 3. Şenuda da katıldı. Aile Evi adı verilen toplantıda Hristiyanların "cami ve kiliselerin inşası ve restorasyonu konusundaki izinlerin tek bir çatı altında birleştirilmesi" yönündeki talebi bizzat Ezher Şeyhi Tayyib tarafından reddedildi.
    Ezher'e yakın kaynaklar Tayyib'in, Hristiyanların bu yöndeki talebini, "Günde 5 kez kullanılan camilerin fonksiyonu kilise gibi değildir." ifadeleriyle uygun bulmadı. Aynı kaynaklara göre Tayyib, kilise inşasının talep ve ihtiyaca göre yapılmasını da istedi.
    Dini kurumlarla ilgili izin merciinin tek bir çatı altında toplanmasının da sakıncalı olduğuna işaret eden Tayyib, kiliseler konusunda kanun düzenlemeleri yapılması çağrısında bulundu. Toplantı sonunda alınan tavsiye kararlarına göre öncelikli olarak kanun çerçevesinde inşa edilen kiliselerin restorasyonlarının önündeki engellerin kaldırılması, kapalı olan kiliselerin de açılması istendi.
    Mısır kanunlarına göre kilise inşası bizzat devlet başkanının iznine bağlı. Ancak 2005 yılında yapılan değişiklikle bu izinler yerel mülki amirlere verildi. Fakat Hristiyanlar izin konusunun yerel idarecilere devrinin sorunu çözmediğini tam tersine gerginliklerin artmasına sebep olduğunu öne sürüyor.
    Kiliselerin izin alabilmesi için iki kilise arasındaki mesafe kadar, camilere yakınlığı, Nil Nehri'ne mesafesi ve yerel halkın dini oranı da önemli bir kriter olarak kabul ediliyor.
    Ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 10'una sahip olan Hristiyanlar ağırlıklı olarak ülkenin güneyinde yaşıyorlar. Ülkenin güneyindeki eğitim durumunun düşük olması, kabile anlayışının bazı yerlerde devam etmesi zaman zaman alevlenen din çatışmalarının en önemli sebebi olarak gösteriliyor.
    Bazı Hristiyan din adamları Mısır'ı terk etmek zorunda kalan Hristiyanların da dahil edilmesi durumunda ülke nüfusunun yüzde 15'inden fazlasını oluşturduklarını da öne sürüyor. Çoğu ekonomik sebeplerden olmak üzere Mısır'ı terk eden Kıptiler ağırlıklı olarak ABD, Kanada ve Avustralya'da yaşıyor. Burada kurdukları örgütlerle Mısır'daki Hristiyanların haklarını da savunuyorlar. Ancak dışarıdan yapılan müdahaleler Müslümanlar arasında sert tepkilere sebep oluyor.
    Son yıllarda kilise ve Hristiyanlara yönelik artan saldırılar iki hafta önce zirveye ulaşmış, askerler ve Hristiyanlar arasında çıkan çatışmada 26 kişi hayatını kaybetmişti.
    Halk gösterilerin çatışmaya dönüşmesinde kışkırtmalara işaret ederken, Hristiyanlar ise Selefi grupların olayların arkasında olduğunu, askerlerin de bu gruplara müsamaha gösterdiğini öne sürüyor.
    Şii Fatımiler tarafından 10. yüzyılın sonlarında kurulan Ezher, Selahaddin Eyyubi'nin Kahire'yi fethetmesiyle birlikte Sünniliğin en önemli kurumlarından biri haline gelmişti. Osmanlı döneminde de etkisini yitirmeyen Ezher, özellikle Fransız ve İngiliz işgallerine karşı halkı örgütlemesiyle dikkat çekmişti.