Adalet Bakanlığı: Dava giderinin peşin alınması yargılamayı hızlandıracak

Adalet Bakanlığı, bugün bir gazetede "Nakit Adaletin Temelidir" başlığıyla yer alan gider avansıyla ilgili açıklama yaptı. Yargılamaların çok uzun sürmesi ile ilgili yargının sık sık eleştirildiğinin hatırlatıldığı açıklamada, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nda, yargılama giderlerinden bir kısmını oluşturan dava dilekçesinin tebliği ve başka yerlerden getirtilecek belgeler için gereken giderlerin dava açılırken peşin olarak ödenmesi hususunun düzenlendiği bildirildi. Bu hükmün tanık, davetiye masrafları, keşif veya davanın ileri aşamalarında yapılması muhtemel diğer giderleri kapsamadığının hatırlatılarak, bu işlemler için gerekli masrafların zamanında ödenmemesi nedeniyle davaların gereksiz şekilde uzadığına dikkat çekildi.

Yeni "Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun taslağını hazırlayan Bilim Komisyonu'nda, yargılamanın gecikmesine sebep olan yargılama giderlerinin tahsili aşaması ayrıntılı şekilde tartışıldı. Yargılama giderlerinin dava açılırken avans olarak peşin ödenmesi sistemi benimsendi. Konuyla ilgili açıklamada, kanun tasarısındaki bu düzenlemenin Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde de kabul edilerek kanunlaştırıldığı belirtildi.

Yeni sisteme göre, her türlü tebligat ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi giderleri karşılayacak tutarın, avans olarak davacı tarafından dava açılırken yatırılması zorunluluğu getirildi. Açıklamada, "Bu avansın yetmemesi durumunda ise tamamlanması için davacıya kesin süre verileceği hususu hüküm altına alınmıştır. Avans miktarının, davanın türü ve özelliklerine göre her yıl Adalet Bakanlığı'nca ilân edilecek tarifeye göre belirlenmesi esası kabul edilmiştir. Bu çerçevede hazırlanan Gider Avansı Tarifesi 30 Eylül 2011 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanmıştır." denildi.

YARGILAMA GİDERLERİNE EK YÜK GETİRMİYOR
Yeni düzenlemenin iddiaların aksine geçerli olan yargılama giderlerine ilave bir yük getirmediğine dikkat çekilen açıklamada, şu görüşlere yer verildi: "Sadece, yargılamanın değişik aşamalarında ödenen yargılama giderinin, davanın başında hesaplanarak toplu şekilde tahsil edilmesi, karar kesinleştiğinde ise avansın artan kısmının iade edilmesi amaçlanmıştır. Yine iddiaların aksine, her dava bakımından tanık, bilirkişi ya da keşif gideri avansı yatırılması söz konusu olmayıp, şayet davacı dilekçesinde hangi delillere dayanmış ise bunlara ilişkin avansı yatırılacaktır. Bir kez daha vurgulamak gerekir ki; yeni düzenlemedeki peşin olarak tahsil edilmesi amaçlanan avans, önceki düzenlemede dava devam ederken ilgili tarafın yatırılması gereken miktarların alınmasından ibarettir. Kaldı ki yargılama giderlerini ödeme gücünden yoksun olan kimselerin adli yardım kurumundan yararlanmaları mümkün bulunmaktadır."