İngiliz askerleri Iraklı sivillere "vahşice" işkence yapmış

Irak'ta savaşan İngiliz askerlerin, otel görevlisi Iraklı Baha Musa'yı işkence yaparak öldürmesiyle ilgili inceleme raporu açıklandı. Soruşturmayı yürüten Sir Williams Gage, İngiliz askerlerin esirlere yönelik tutumlarında kurallara uymadıkları ve aşırıya kaçan "cahilce, sorumsuzca ve disiplinsizce" davranışlarda bulundukları belirtildi.

Irak savaşında 2003 yılında İngiliz askerleri tarafından işkence yapılarak öldürüldüğü iddia edilen evli ve iki çocuk babası Baha Musa hakkında hazırlanan rapor kamuoyuna açıklandı. Raporda İngiliz askerlerin esir aldıkları Iraklı sivillere "gereksiz" yere, "alçakça ve şiddetli bir şekilde" işkence yaptığı ve bunun sonucunda birçok kişinin ölümüne neden olduğu kaydedildi.

Yargıç Gage, sistemli bir istismar politikası olduğunu iddia etmediğini ancak sorgulamalarda, savunma bakanlığınca (MoD) belirlenmiş "uygun ve insani bir metodun" takip edilmediğine dikkat çekti.

Raporun açıklanması üzerine mecliste bir açıklama yapan Savunma Bakanı Liam Fox, soruşturma raporundaki bulguları kabul ettiğini belirterek, Musa'nın ölümünün "şok edici ve utanç verici" olduğunu söyledi.

Basra'da Heysem otelinde çalışan Baha Musa ve 9 Iraklı, İngiliz askerlerince Eylül 2003 tarihinde gözaltına alınmış ve isyancı oldukları bahane edilerek işkence edilmişti. Esir alındıktan iki gün sonra hayatını kaybeden Baha Musa'nın, vücudunun 93 farklı yerinden yara aldığı ve birçok uzvunun kırıldığı saptanmıştı. Öldürüldüğünde 26 yaşında olan Musa, evliydi ve iki çocuğu bulunuyordu.

Birleşik Krallık ordusunun Irak işgalinde 'savaş suçundan' 2007 yılında yargılanarak cezaevine giren ilk askeri olan onbaşı Donald Payne, 2009 yılında devam eden mahkemede 'İngiliz askerlerinin, gözetim altında tutulan Iraklıla'ı tekmelediklerini ve yumrukladıklarını' itiraf etmişti. Payne ayrıca, birliğin başında bulunan İngiliz Teğmen Craig Rodgers'ın 'tutukluları dövdüğünü' ve bir diğer İngiliz teğmen Jorge Mendonca'nın, 'bir defasında bir tutuklunun ağzına silahı dayayarak, kafasını patlatacağı tehdidinde bulunduğunu' iddia etmişti.

İngiliz Savunma Bakanlığı ise 2008 yılında, Musa ve birçok Iraklı'ya yönelik işkence yapıldığını kabul etmiş ve konuyla ilgili soruşturma başlatılarak zarar gören kişilerin yakınlarına 2,83 milyon sterlin tazminat ödeyeceğini açıklamıştı.

2009 yılında Sir William Gage tarafından başlatılan soruşturmada yaklaşık 400 kişinin ifadesine başvurulduğu belirtilirken, bu incelemenin 13 milyon sterline mal olduğu kaydediliyor.