Ban Kıbrıs raporunu yayınladı: Çok taraflı konferansa gidilmesi planlanıyor

BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Cenevre'deki son üçlü görüşmede Kıbrıs'ta iki tarafın gösterdiği iradeden memnuniyeti dile getirdi. Ban, Ekim'deki New York görüşmesine kadar gerekli ilerlemenin sağlanması halinde çok taraflı bir konferansa gidilip Kıbrıs sorununu uluslar arası alanda netleştirmeye başlayacaklarını bildirdi.

Ban, Kıbrıs müzakerelerinde son durumu değerlendiren bir rapor hazırlayarak BM Güvenlik Konseyi'ne sundu. Bu raporda Ban, Kıbrıs sorununda artık ivmenin artması gerektiğine işaret etti. "Sürecin canlı tutulabilmesi için iki tarafında memnuniyet duyması için büyük bir çaba sarf edilmesi gerekiyor." diyen Ban, iki liderin çözüme bir an önce varmaları gerektiğinin altını çizdi. Cenevre'deki üçlü zirvede müzakerelerde şu ana kadar gelinen durumun hantallığını iki tarafa aktardığını aktaran Ban, iki liderin Ekim ayında yeniden görüşme kararı alarak, bu görüşmede tüm konularda iki tarafın mutabakata varmalarını beklediğini kaydetti.

Bu arada Ban, raporunda, 7 Temmuz'daki görüşmede, KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile Kıbrıs Rum lideri Dimitris Hristofyas'a, yeterli siyasi iradenin olması durumunda bir anlaşmanın mümkün olabileceğini bir kez daha söylediğini de ifade etti.

Kıbrıs müzakerelerine ilişkin şu ana kadar olan raporunda değerlendiren Ban, bundan önceki süreçte yeterince ilerlemenin sağlanamadığını ancak Cenevre zirvesinden sonra müzakerelerde yapıcı rol üstlenildiğini belirtti. Raporunda mülkiyet konusuna da değinen Ban, 'Mülkiyet' başlığında iki tarafın da kendisinin sağladığı uluslararası teknik uzmanların hizmetlerinden yararlanmasından memnuniyet duyduğunu belirtti. Ban, ancak mülkiyet konusunda resmi müzakerelerin çok geciktiğini, tazmin ve takas gibi konularda temel anlaşmazlıkların devam ettiğini vurguladı. Toprak başlığındaki müzakerelerin de başlatılması gereğine işaret eden Ban, söz konusu müzakerelerin, haritalar konusunun sadece sürecin son aşamasında, çok taraflı bir görüşme öncesinde ele alınmasına ilişkin varılan uzlaşmaya zarar vermeden yapılabileceğini de yazdı.

Ban, raporun gözlemler bölümünde ise müzakerelerdeki tempoyu artırmak ve önemli sonuçlar almak için tarafların daha dinamik bir müzakere sürecine girmeleri gerektiğini, müzakerelerin yeni safhasının tüm özlü meselelerde kapsamlı bir yaklaşım içereceğini, hem müzakere başlıklarında, hem de başlıklar arasında önemli uzlaşmalara (al-ver süreci) yer vermesi gerektiğini belirtti.

Yayımladığı raporun farklı bölümler oluşturarak değerlendiren Ban, sonuç bölümünde ise Kıbrıs sorununu çözmenin anahtarının, iki tarafın siyasi iradeyle ve kararlılıkla, aynı açık ve ortak amaçlar için, birleşik bir Kıbrıs hedefi yönünde çalışmaları olduğunu açıkladı. Kıbrıs'ın yeniden birleştirilmesi için tek egemenliği ve uluslararası kimliği olan, iki eşit kurucu bölümden oluşan, iki bölgeli, iki toplumlu federasyon olması gerektiğini vurgulayan Ban, Ekim 2011'de, müzakerelerin 3 yılı aşkın bir süredir devam edildiğini belirterek, geçen zamanın çözümün yanında olmadığının iyi bilindiğini, bunun da adada yapılan anketlerle son derece açık şekilde doğrulandığını yazdı.

Genel Sekreter, raporun sonunda, 'Kıbrıslı Türk ve Rum toplumları, mümkün olan en kısa zamanda kendilerine yaşayabilir, iki taraf için de yararlı bir çözüm önerisi sunulmasını hak ediyorlar, liderler bunu layıkıyla başarmalılar.' ifadelerini kullandı.