Eylem Planı, en az gelişmiş ülkelerin üretim kapasitelerini artırmayı hedefliyor

İstanbul'un ev sahipliğinde gerçekleştirilen ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndan sonra ikinci en fazla katılımlı BM toplantısı olan 4. En Az Gelişmiş Ülkeler Konferansı'nda (LDC-IV) kabul edilen İstanbul Deklerasyonu ve Eylem Planı, 2020'ye kadar LDC ülkelerinin yarı yarıya düşürülmesini hedefliyor. Dışişleri bakanı Davutoğlu ve LDC-IV Genel Sekreteri Cheick Sidi Diarra tarafından açıklanan 48 LDC ülkesi için hazırlanmış 10 yıllık İstanbul Eylem Planı'nda üretim kapasitesine ve altyapıya ağırlık veriliyor.

Konferansa katılan ülkeler, İstanbul Eylem Planı'yla bütün LDC ülkeleri için uygun pazar erişimi şartları için çalışmayı taahhüt ediyor. Bu çalışmalar arasında keyfi veya haksız tarife dışı engellerin azaltılması veya ortadan kaldırılması da bulunuyor. Kalkınmış ülkeler Eylem Planı'yla ayrıca resmi kalkınma yardımıyla LDC ülkeleri için ulusal geliri yüzde 0.15 – 0.20 gerçekleştirme hedefini teyit ediyor. Bu, LDC ülkelerine yapılacak resmi kalkınma yardımlarının ciddi bir artış göstermesi anlamına geliyor. Ancak yine de yardım miktarlarının, bağışçı ülkelerin ulusal gelirlerinin yüzde 0.1'inden daha az kaldığına dikkat çekiliyor.

LDC – IV toplantısında kabul edilen Eylem Planı için aylardır görüşmeler sürüyordu.

İstanbul Eylem Planı'nın en öne çıkan kısmı ise üretim kapasitesine önem verilmesi oldu. Bu planlar arasında LDC ülkelerinde altyapı, insan sermayesi ve yönetim kabiliyetlerinin geliştirilmesi gibi kalemler bulunuyor. Planda LDC ülkelerinde son 10 yıldaki reformlardan, daha uygun yatırım şartlarından ve ana hammaddelerin fiyatlarındaki artıştan dolayı, bu ülkelerin büyüme oranlarının dünya ortalamasını geçtiğine dikkat çekiliyor.

Ancak bu büyümeden bütün LDC ülkelerinin eşit oranda faydalanmadığına dikkat çekilirken, yaşam standartlarındaki iyileşmenin de sürdürülmediği ve güçlü olmadığı vurgulanıyor. LDC ülkelerinin, üretim kapasitesine verilecek bu önemi ekonomilerini çeşitlendirmek, yeni iş imkanları oluşturmak ve fakirliği ortadan kaldırmak için sürdürülebilir yöntemler kullanmak açısından bir araç olarak kullanmaları isteniyor.

Eylem Planı'nda gıda fiyatlarının yüksek olduğu bir dönemde tarımı yeniden canlandırma ve gıda güvenliği konularındaki eylemlere de öncelik verilmesi öngörülüyor. Eylem Planı'nda iklim değişikliğinin olumsuz etkileriyle mücadele etmeye ihtiyaç olduğuna da dikkat çekiliyor.

Kalkınmış ülkeler ve ve LDC ülkeleri iyi yönetim, hukukun üstünlüğü, insan hakları, cinsiyet eşitliği ve kadınların konumunun güçlendirilmesi ve demokratik katılım konularına da bağlı kalacaklarını teyit ediyor.