Bilirkişi: Algoritma, bir adaya yönelik soru dizilişi için kurgulanmamış

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın YGS'de şifre iddiaları ile ilgili kararında, bilirkişi raporunun özetine yer verdi. Bilirkişi raporunda, 'Sınavda kullanılan programın algoritmasının bir adaya yönelik planlı bir soru dizilişi yapması için kurgulanmadığının anlaşıldığı' belirtiliyor. Her adaya özel soru ve cevap seçeneği içeren kitapçık üretilmesinin tam olarak sağlanamadığı ifade edilerek, "11 bin 757 kitapçık çift olarak, 45 kitapçık ise üçer adet basılmıştır. Diğer tüm kitapçıklar tekildir." deniliyor.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın, YGS'de şifre iddiaları ile ilgili kararında, kovuşturmaya yer olmadığı belirtildi. Kararda, Başsavcılıkça, '27 Mart'ta yapılan YGS'ye ilişkin bir kısım kişilerce örgütlü olarak ÖSYM ve Meteksan irtibatlı soru kitapçıklarında var olduğu belirtilen şifreyi elde edip, paylaşıp, kopya çekmek suretiyle haksız kazanç ve menfaat temin edildiği iddialarının basında yer alması üzerine resen konu ile ilgili soruşturma başlatıldığı' hatırlatıldı.
Soruşturma kapsamında 2010, 2011 yılı YGS sonuçlarına ilişkin istatistikler ile 2011 yılı YGS'de ilk 1000'e giren adayların bulundukları okul listelerinin incelendiği, bu konuda olağandışı bir hususun gözlemlenmediği belirtildi.
YGS'ye giren adaylara ait cevap anahtarlarının veri tabanları ile matematikte tam puan yapan adaylara ait cevap ve soru kitapçıklarının, Meteksan'da ise adaya özgü kitapçığın yazılımının yapıldığı bilgisayarlar ve programlar üzerinde Başsavcılık tarafından oluşturulan, içerisinde veritabanı inceleme ve kriptoloji uzmanların da bulunduğu bilirkişi heyeti aracılığı ile inceleme yapıldığı aktarıldı.
Bilirkişi raporundaki, Genel Değerlendirme Bölümü'nde, sınava giren her aday için tekil soru ve cevap dizilişini sağlayacak bilgisayar programının, Meteksan tarafından üretildiği; yazılımın sınavda kullanılan son versiyonunu geliştirenin, Meteksan personeli olan 2010 yılı mezunu bir bilgisayar mühendisi olduğunun belirtildiği aktarıldı.

"YAZILIM TEST EDİLMEMİŞ, SINAV KOORDİNATÖRÜ METEKSAN İÇİN GEREKLİ DENETİMİ YAPMAMIŞ"
Kararda yer alan bilirkişi raporundan bazı ifadeler şöyle:
"-Adaya özel kitapçık hazırlamada kullanılan ve Meteksan tarafından geliştirilen yazılım ,YGS 2011'in basım sürecinde henüz son halini almamıştır.
-Yazılım geliştirilirken gereksinim analizi yapılmadığı, yazılımın test edilmediği ve tasarım için dokümantasyon hazırlanmadığı, yazılımla ilgili ÖSYM görevlilerine eğitim verilmediği, ÖSYM tarafından yazılımla alakalı resmi olarak bir eğitim ve dokümantasyon talep edilmediği görülmüştür.
- Adaya özel sınav kitapçığı hazırlama sürecinde ÖSYM TAB Birimi ve özellikle YGS 2011 Sınav Koordinatörü, Meteksan tarafından gerçekleştirilen faaliyetler için gerekli denetimi yapmadığı ve birçok aşamada inisiyatifin Meteksan'a bırakıldığı tespit edilmiştir.
- Bahse konu programın kodları incelenmiş ve programın algoritmasının bir adaya yönelik planlı bir soru dizilişi yapması için kurgulanmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca programın, her aday için tekil soru kitapçığı ve cevap dizilişini tam olarak sağlayamadığı görülmüştür. Meteksan tarafından üretilen programın, mümkün olan olasılık uzayının tamamını kullanmaması sebebiyle, her adaya özel soru ve cevap seçeneği içeren kitapçık üretilmesi tam olarak sağlanamamıştır.
- Bahse konu sınav için basılan 1 milyon 698 bin 275 kitapçığının, soru ve cevap seçenek dizilişi birbirinden tamamen farklıdır. 11 bin 757 kitapçık çift olarak, 45 kitapçık ise üçer adet basılmıştır. Diğer tüm kitapçıklar tekildir."