Kütahya Valiliği: Siyanür olduğu öne sürülen barajın riski bulunmuyor

Kütahya Valiliği, dün akşam saatlerinde meydana gelen Eti Gümüş AŞ işletmelerine ait tesislerde siyanürlü su bulunan barajdaki çökmeye ilişkin, bugün itibariyle atık depolama tesisinden alıcı ortama herhangi bir atık su taşmadığını, insan ve çevre sağlığı açısından risk olmadığının gözlendiğini bildirdi.
Valilikten yapılan yazılı açıklamada, gümüş üreten Eti Gümüş AŞ'ye ait atık depolama tesisinde meydana gelen hasar nedeniyle Vali Kenan Çiftçi'nin talebi üzerine Çevre ve Orman Bakanlığı, DSİ Genel Müdürlüğü ve DSİ 3. Bölge Müdürlüğü yetkililerinden oluşan teknik heyetin toplandığı bildirildi.
Toplam 110 hektar olan Eti Gümüş A.Ş'nin atık depolama tesisi alanının setlerle 4 ayrı havuza ayrıldığı, tesisin 1987 yılında faaliyete geçirildiği belirtilen açıklamada, dün saat 15.30'da atık depolama tesisinin ikinci ve üçüncü havuz arasındaki üçüncü setin bir kısmının yıkılarak atık malzemesinin ikinci havuzu doldurduğu öne sürüldü. Açıklamada, dün saat 18.00 itibariyle Valilik tarafından tesiste cevher beslenmesinin durdurulduğu, regülatörden sisteme su girişinin kesildiği vurgulanarak, toplantıda alınan kararlara ilişkin şu ifadeler kullanıldı:
"-Atık depolama tesisinin topografik olarak en alt kotunda yer alan bir numaralı havuza ait setin ODTÜ tarafından hazırlanan rapor doğrultusunda ivedilikle güçlendirilecektir.
- İki numaralı setin kret kotuna kadar çamur malzemesiyle dolduğu dikkate alındığında, setin üç numaralı sette olduğu gibi yıkılması ihtimalini önlemek adına iki numaralı havuzdaki suyun öncelikle bir numaralı havuza sifon ve motopomp kullanılmak suretiyle aktarılması, bir numaralı havuzda mevcut olan 800 m3/saat kapasiteli sistem pompalarıyla önce fabrikaya, oradan da en üst kotta yer alan 4 numaralı havuza suyun tahliye edilmesi, bu
maksatla daha önce hiç yükseltilmemiş olan 4 numaralı setin 1.5 metre yükseltilmesi suretiyle su depolama kapasitesinin artırılması sağlanacaktır.
- Bu belirtilen tedbirlere rağmen iki numaralı havuzu sınırlayan setin muhtemel yıkılması durumunda ise depolama tesislerinin çevreyle irtibatını kesen son kontrol elemanı olan bir numaralı setin riske girmesini önlemek amacıyla 5 numaralı havuzun tabanındaki kil kaplamanın projesine uygun olarak tamamlanmasını takiben, inşası henüz tamamlanmamış olan 5 numaralı havuza tahliyeyi sağlayacak şekilde komşu setin uygun lokasyondan yırtılarak atık malzemesi 5 numaralı havuza iletilecektir.
- 8 Mayıs tarihi itibariyle, atık depolama tesisinden alıcı ortama herhangi bir atık su taşmadığından insan ve çevre sağlığı açısından risk olmadığı gözlemlenmiştir. Ancak, bir numaralı setin mansabında bulunan rasat kuyularından numuneler alınarak Kütahya İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile İl Sağlık Müdürlüğü tarafından takibinin yapılması, yüzey ve yer altı suyunda gerekli kimyasal analizlerin yapılması ve müsaade edilen sınırların aşılması durumunda gerekli birimlerin acilen haberdar edilmesi sağlanacaktır.
- Mevcut sistemin daha fazla riske atılmaması maksadıyla 5 numaralı havuza ait proje ve imalatın DSİ kontrollüğünde tamamlanarak bir an önce işletmeye hazır hale getirilmesine, işletmeye hazır hale getirilene kadar tesise cevher beslenmemesine, regülatörden ilave su alınmamasına ve havuzlardaki pulpun (su hariç) tesise beslenmemesine; bunun dışındaki faaliyetlerin Kütahya İl Çevre ve Orman Müdürlüğü kontrollüğünde yürütülmesine, bu işlemlerin tamamlanmasına kadar geçen süre zarfında oluşabilecek her türlü sorumluluğun Eti Gümüş A.Ş'de olması kayıt ve şartıyla karar verilmiştir."