İsrail'in nükleer tesis girişimi

Yaygın olarak nükleer silaha sahip olduğuna inanılan İsrail geçtiğimiz Perşembe günü, Fransa’nın gözetimi altında ve Ürdün’le ortak enerji amaçlı sivil nükleer tesis projesi niyetinde olduğunu açıkladı.

İsrail Altyapı Bakanı Uzi Landau Paris’te, İsrail’in, halihazırda ithal edilen kömürden daha temiz ve güvenilir bir enerji kaynağı arayışında olduğunu ifade etti. Ayrıca sivil nükleer güç konusunda bölgesel bir işbirliğinin Ortadoğu’yu birleştirebileceğini dile getirdi. Ürdün ise böyle bir işbirliğinin İsrail-Filistin çatışmasına çözüm bulmadan gerçekleşmesinin mümkün olmadığını ifade etti.

Mısır gibi Ürdün de sivil amaçlı nükleer santral inşa etme konusunu gündemde tutuyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin yaptırımlarına muhatap olan İran ise kendi nükleer programının tamamen sivil amaçlı olduğunda ısrar ederken, Batılı hükümetler İran’ın askeri hedeflerin peşinde olduğuna inanıyor. Yine de İsrail’in beyanları, Güvenlik Konseyi’nin İran’a yönelik yeni yaptırımlar konusundaki çabalarını daha da güçleştirebilir.

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün sponsorluğundaki aynı Paris konferansında Suriye de nükleer güç tesisi inşa etmeyi düşündüğünü dile getirdi. İsrail, gizli nükleer reaktör olarak çalıştırıldığını iddia ettiği tesisi 2007’de bombalamıştı. Kuzey Kore’nin desteğiyle inşa edilmiş olan reaktör iddialara göre plütonyum üretimi için tasarlanmıştı. Suriye ise İsrail’in kullanılmayan bir askeri tesisi bombaladığında ısrar ediyor.
Suriye Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu üyesi bir ülke. Kurum, Suriye’nin nükleer amaçlı olduğu iddia edilen reaktör konusundaki sorulara cevap vermeyi reddetmesinden hayal kırıklığı duyduğunu açıklamıştı.

Suriye Dışişleri Bakan yardımcısı Faysal Mikdad konferansta Suriye’nin alternatif enerji kaynakları arayışında olduğunu söyledi. Mikdad, “Nükleer enerjinin barışçıl kullanımı bu teknolojiye sahip olan azınlığın elinde tekelleşmemeli ve herkes için kullanılabilir olmalı.” vurgusu yaptı.

İsrail nükleer silaha sahip olduğunu hiçbir zaman kabul etmedi ve Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nı imzalamayı reddetti. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu üyesi İsrail’in Altyapı Bakanı Landau, nükleer güç tesislerinin uluslararası güvenlik kurallarına tabi olacağını söylüyor.

İsrail tesis için kuzey Necef çölünde bir araziyi belirlemiş durumda. “Ortadoğu gibi bir bölgede yalnızca kendimize güvenebiliriz” diyen Bakan Landau, “Elektrik üretmek için nükleer bir reaktör inşa etmek İsrail’e enerji bağımsızlığı sağlayacaktır.” ifadesini kullanıyor.

İsrail’in Dimona’daki nükleer reaktörü Fransa’nın desteğiyle 1950’lerde inşa edilmişti ve son olarak silah üretimi amacıyla kullanıldığı rapor edildi. Reaktörün eski bir çalışanı olan Mordechai Vanunu 1986’de Sunday Times’e konuştuğunda tutuklanmış ve 18 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. İsrail’in bir diğer reaktörü de Nahal Soreq’de bulunuyor.

Sivil nükleer teknolojinin bir numaralı satıcısı Fransa. Nicolas Sarkozy döneminde Fransa bir yandan İsrail’le yakın ilişkiler sürdürürken, diğer yandan da Suriye’nin diplomatik izolasyonden çıkıp İsrail’le barış görüşmelerine yeniden başlaması için çaba sarf etti.

Kaynak: Ekopolitik

İsrail'in nükleer tesis girişimi

İran'ın kendi nükleer programının tamamen sivil amaçlı olduğunda ısrarına rağmen buna inanmayan Batılı hükümetler İsrail'in nükleer tesis projesini görmezden geliyor.