Amerikalı Müslüman genç kadın Feruza Aziz, TikTok'a yüklediği ve ilk bakışta makyaj videosu olarak görülen videoda Çin'in Uygur Türklerine yönelik soykırım politikalarını anlattı. TikTok, genç kızın hesabını engelledi.
Perşembe günü Amerika'nın Sesi'ne konuşan Feruza Aziz “İlk videomu Cumartesi günü paylaştım. Görüntüler, toplama kamplarında tutulan Uygurlar'la ilgiliydi. Ertesi sabah kalktığımda videonun bir milyon kez izlendiğini öğrendim. Pazar gecesi yine aynı konuya ilişkin iki video paylaşımı daha yaptım" dedi.
"TİKTOK'UN BENİ ENGELLEMESİ ŞÜPHELİ ve TUHAF"
Aziz, “Pazartesi sabahı uyandığımda TikTok hesabımın askıya alındığını gördüm. Bir Çin sosyal medya uygulamasının Uygurlar'la ilgili durumu anlattığım hesabımı askıya almasının son derece şüpheli ve tuhaf bir durum olduğunu düşündüm” şeklinde konuştu.
TİKTOK ÖZÜR DİLEDİ
TikTok, geçtiğimiz Perşembe günü ise video paylaşımını kaldırdığı için Aziz'den özür diledi ve bu durumun bir “insan hatasından” kaynaklandığını kaydetti.
TikTok'un Amerika'da güvenlikten sorumlu yetkilisi Eric Han, “Yaptığımız hata nedeniyle kullanıcımızdan özür dileriz” ifadelerini kullandı.
Han, TikTok bloğunda yayınladığı açıklamada, “İnsan hatası nedeniyle 23 Kasım'da paylaşılan ve hızla yayılan video, kaldırılmıştır. Bu videoda paylaşılan içeriğin engellenmesini gerektirecek hiçbir yönetmeliğimiz olmadığını netleştirmek önemlidir. Video paylaşımı kaldırılmamalıydı” ifadelerine yer verdi.
"YAPTIKLARINI ÖRTBAS ETMEYE ÇALIŞIYORLAR"
TikTok hesabı yeniden açılan Aziz ise uygulamanın yöneticilerinin yaptığı açıklamayı samimi bulmadığını söylüyor ve “Yaptıklarının yanlış olduğunu biliyorlar ve bunu örtbas etmeye çalışıyorlar” dedi.
Aziz, “Uygurlar'ın durumuna dikkat çekmek ve bu konuda bilinçlenme sağlamak” için TikTok ve diğer sosyal medya platformlarını kullanmaya devam edeceğini kaydetti.
ÇİN MENŞEİLİ YENİ BİR UYGULAMADA DA AYNI TAKTİK DENENDİ
Doğu Türkistan'daki Uygurlar ise son aylarda Çin'in iç pazar için çıkardığı TikTok benzeri Douyin adlı uygulama üzerinden kendi videolarını yayınladı. Videolarda toplama kamplarında kaybolan aile fertleriyle ilgili ayrıntılara yer veriliyor.
Uygurlar, sansür ve cezadan kaçmak için çektikleri videolarda; arka plana videoda görülen kişinin eski bir fotoğrafını yerleştiriyor ve konuşma yerine jestlere ya da işaretlere yer veriyor.
VİDEOLAR SİLİNDİ, AKIBETLERİ BİLİNMİYOR
Ancak Wall Street Journal'a göre bu video paylaşımlarının çoğu, Çin'in uyguladığı sansür kapsamında sanal ortamdan silindi. Bu videolarda görülen kişilerin akıbeti ise bilinmiyor.
ÇİN'İN SOYKIRIM POLİTKALARINA AİT BELGELER SIZDIRILDI
Çin'in Uygur Müslümanlarıyla ilgili yazışmaları, Pekin hükümetinde görevli bir yetkili, Kasım ayının başında, hissettiği rahatsızlıktan dolayı 403 sayfalık belge sızdırmıştı. BElgelerde bizzat Çin lideri Şi Cinping'in 'radikalleşen' ailelere merhamet gösterilmemesi gerektiğini söylüyordu.
Kasım ayının sonunda ise Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu tarafından ele geçirilen 24 sayfalık belgeler yayınlandı.
Tüm belgeler ortada Uygur Müslümanlarının dinlerinin ve kültürlerinin değiştirilmeye çalışıldığı bir soykırım politikası olduğunu gösteriyordu.
Amerika Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, sızdırılan belgelerin, “Çin Komünist Partisi'nin acımasız gözaltı uygulamasını ve Uygurlar'a ve Şincan'daki diğer Müslüman azınlıklara yönelik sistematik baskı taktiklerinin ayrıntılarını gözler önüne serdiğini” belirtti.
Pompeo, bu verilerin, Çin Komünist Partisi'nin toplu gözaltında tutulan bireylere karşı insan hakları ihlallerinde bulunduğuna ilişkin giderek çoğalan kanıtlarla aynı doğrultuda olduğunu söyledi.
Amerikan Dışişleri Bakanlığı'nın bu ayın başında yayınladığı Terörizm-2018 Raporu'na göre Çin'in terörle mücadele çabalarının ana odağını Uygurlar oluşturuyor. Raporda, “Terörle mücadeleyi bahane olarak kullanan Çin hükümeti, Şincan'da 2017'den bu yana bir milyondan fazla Uygur'u ve diğer Müslüman azınlıkları kamplarda gözaltına aldı” ifadeleri yer buluyor.
"BM GÖZLEMCİ YOLLASIN"
İngiltere ise Çin'i Birleşmiş Milletler gözlemcilerinin Şincan'daki kamplara “acilen ve kısıtsız” erişimini sağlamaya çağırdı.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı, bu çağrıyı, Çin'deki belgelerin sızdırılması üzerine yaptı.
Avrupa Birliği, Çin'i ayrıca “siyasi yeniden eğitim kampları” nedeniyle de eleştiriyor.
Avrupa Komisyonu'ndan bir sözcü, yaptığı açıklamada, “Siyasi yeniden eğitim kamplarına, geniş kapsamlı gözetim uygulamasına, Uygurlar ya da diğer Müslüman azınlıkların dini inanç özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı olduğumuzu istikrarlı şekilde ifade ettik. Avrupa Birliği olarak Çin'in uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesini ve özellikle Şincan'da ve Tibet'te insan haklarına saygılı olmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu.
(Haberlere gitmek için fotoğraflara tıklayınız)
