TİHEK'ten 12 Eylül Askeri Darbesi'nin 40'ıncı yıl dönümü dolayısıyla yapılan açıklamada, Türkiye'nin kısa aralıklarla darbeler veya muhtıralara maruz kaldığı anımsatıldı.
Milleti meşru demokratik yollarla değerlerinden ve yönetimden uzaklaştıramayanların, darbelerden medet umarak hukuk ve ahlak dışı yollara başvurduğu belirtilen açıklamada, bunun bir sonucu olarak 12 Eylül darbesi ve benzerlerinin yaşandığı vurgulandı.
Darbelerin yaşandığı dönemlerde, temel insan haklarının çiğnendiği, insanların fişlendiği ve haksız yere özgürlüğünden mahrum bırakıldığına dikkati çekilen açıklamada, "Milyonlarca insan mağdur oldu. Birlik ve beraberliğin kaybedildiği darbe öncesi ve sonrası süreçler halkın ekonomik, sosyal, siyasi anlamda kan kaybetmesi ve savrulmasıyla sonuçlanmıştır." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, insan hakları ve demokrasinin ayaklar altına alındığı 12 Eylül Askeri Darbesi sürecinde 650 bin kişinin gözaltına alındığı, açılan 210 bin davada 230 bin kişinin yargılandığı, 7 binden fazla kişi için de idam cezasının istendiği hatırlatıldı.
Gözaltına alınanlardan 517'sinin ölüm cezasına çarptırıldığı süreçte, 50 kişinin idam edildiği, 14 bin kişinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarıldığı ve 30 bin kişinin işten çıkarıldığı aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Kültür ve sanat hayatının da hedef alındığı bu dönemde yaklaşık 1000 film sakıncalı bulunarak yasaklanmış, 4 bine yakın öğretmen ve yüzlerce öğretim üyesinin işine son verilmiş, onlarca gazeteci için de binlerce yıla varan hapis cezaları istenmiştir. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun amacı ve varlık nedeni, insan onurunu temel alarak insan haklarının korunması ve geliştirilmesi, kişilerin eşit muamele görme hakkının güvence altına alınması, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmada ayrımcılığın önlenmesi, işkence ve kötü muamele ile etkin mücadele etmektir.
Bu kapsamda TİHEK olarak 12 Eylül 1980 darbesinin neden olduğu insan hakları ihlallerinin ve çiğnenen insanlık onurunun ülkemiz ve milletimiz adına bir kez daha yaşanmamasını temenni ediyoruz. Ayrıca vatan için, bayrak için canını veren şehit, gazi ve tüm vatandaşlarımızı bir kez daha rahmet, minnet ve şükranla anıyoruz."
