Kuzey İtalya sanata gönül vermiş ve bu konu da kendisini hala geliştirmeye devam ediyor. Dantel işçiliği konusunda dünyaya nam salmış Burano Adası gibi bir namı var Murona Adası'nın da. Kuzey İtalya'da bulunan ve tarih boyunca hem ticari hem de sanat adına fazlaca ter dökülmüş bir yer olan bu ada, bu günlerde İtalya'nın en turistik yerlerinden biri. Gelin biraz daha yakında tanıyalım bu tatlı adayı. Murano Adası Nerede?
“Murano Adası hangi ülkede?” diye soranlara anında cevap; İtalya'da. Tam olarak ise Venedik Lagünü'nde yer almakta. Lagün, Murano dışında 7 tane de garip isimli adadan oluşuyor. Bunlar; Sacca Mattia, San Donato, Sacca Serenella, San Pietro Martire, S. Teresa e S. Mattia, S. Giacomo e S. Chaiara e S. Maffia ve S. Stefano Adaları.
Daha önceleri bağımsız olan bu adalar topluluğu şimdi bir mahalle olarak konumlandırılıyor ve Venedik'in 1,5 kilometre kuzeyinde yer almakta. Çok yoğun bir nüfusa sahip olmayan Venedik'in adalar topluluğundan oluşan mahallesi içinde Murano Adası hayran kalınan görseli ile ön plana çıkıyor. Murano Adası'nda Bir Zanaat: Cam İşçiliğinin Harika Örnekleri
Renkli, capcanlı ve aynı şekilde insanlarının da çok sıcak kanlı olduğu Murano Adası gezilecek yerler listesinin başında cam atölyeleri geliyor. Cam işçiliği tarih boyunca Murano Adası'nda canlanmaya başlamış ve zamanında bu durum sır gibi saklanmış. Cam boncuklar, dekorasyon eşyaları, hayvan figürleri hatta aynalar bile uzun bir süre Murano Adası'nda gizli saklı yapılıp sonrasında dünyaya yayılmış.
Dünyaya yayılmadan önce cam işçiliği çok az bilinen bir sanat olduğu için cam zanaatkarları el üzerinde tutuldu ve 14.Yüzyılda kılıç kuşanmaya başladılar. Kılıç kuşanmak demek zamanında Venedik devletinden dokunulmazlık almak; hatta zengin ailelerin kızları ile evlenme izni gibi önemli bir ayrıcalığa sahip olmak manasına gelirmiş. Ama bu ayrıcalıklara sahip olmanın da bir bedeli oluyormuş; zanaatkarların Murano Adası'ndan ayrılmaları kesinlikle yasaktı.
Cam üreticileri cam ve kristal üretiminde kullandıkları her taktiği, malzemeyi ve bunu nasıl işleyeceklerini yüzyıllar boyunca herkesten sakladılar. Bu konu da güzel ivme kazanmışlardı ve bu meşaleyi ellerinden bırakmak istemiyorlardı. Ta ki 16.Yüzyılın sonunda kadar.... 16. Yy sıralarında bazı cam üreticileri Avrupa ülkelerine cam işlemenin sırlarını ve bilgisini sızdırdı.
Dünyaya Yayılsa da Bu İşin Piri Onlar Oldu
Murano'lu cam üreticileri, cam teknolojisine çok büyük katkı sağlamıştır. Emaye cam, altın parçacıklı cam (aventurin),süt camı (lattimo), renkli camlar (millefiori) gibi çeşitleri üretmiş hatta kıymetli taşların replikasını yapma konusunda oldukça ustalaşmışlardır.
Murano Adası'nda hala dünyaca ünlü ama çok ünlü cam markalarının fabrikaları bulunuyor. En bilindikler arasında Venini, Alessandro Mandruzzato Ferro Murano, Simone Cenedese, Barovier & Taso ve Seguso var. Orijinal cam satışına bir hayli değer veren bu markalar, ürünlerinin Murano Adası'nda yapıldığını belirten bir sertifika ile satış yapıyor.
Cama ve cam sanatına değişik bir ilgi duyuyorsanız, Murano Adası'na kesinlikle gidip Murano Cam Müzesi'ni gezmelisiniz. Burada camın tarihine dair kapsamlı her bilgiye ulaşabilirsiniz. Ayrıca Murano Adası'na gittiğinizde, dakikalar içerisinde sıcacık kor halindeki camın nasıl sanata dönüştüğünü ve nasıl işlendiğini seyretmek unutulmaz bir anı olacaktır.
Murano Adası hakkında araştırma yaparken sizin de hoşunuza gidecek bir bilgi paylaşmak isterim. Türkçede kullanmış olduğumuz “fiyasko” kelimesi, Murano Adasına dayanıyor. Şöyle ki, cam işçiliği çok revaçta olduğu zamanlarda cam üreticileri yapmış oldukları bir üründe başarılı olamazlarsa, yanlış yapılmış olan ürün yemek masalarında su şişesi olarak kullanılırmış. Bu su şişelerine de İtalyanca “Fiyasco” denirmiş. Biz de Türkçe'de beğenilmeyen, kötü hatta işe yaramayan şeylere, “fiyasko” kelimesini söyleyip geçiyoruz. Murano Adası'na Nasıl Gidilir?
Bu kadar ballandıra ballandıra anlattık, nasıl gideceğinizi söylemezsek olmaz. Murano Adası'na gidiş çok basit; evvela Venedik'e vardıktan sonra günübirlik planlayabileceğiniz bir seyahat için bu masalsı şehirden vaporetto adı verilen ulaşım araçlarıyla deniz yolundan Murano Adası'na geçiş yapabilirsiniz. Üstelik yolculuğunuz da ortalama olarak 45 dakika kadar sürecektir.
Son olarak bir uyarıda da bulunayım; Murano Adası cam dükkanlarını gezerken, hediyelik eşyaların güzelliğinden çıldıracaksınız ve bir şeyler almak isteyeceksiniz. Bu yanlış bir karar olabilir. Eğer kendisini ve işçiliğini gösteren cam eşyalar almayı dilerseniz, bunları Venedik'te de bulabilirsiniz ve cebinizden çok para çıkmayacaktır.
Murano Adası keşfine çıkacak Timetürk okuyucularına iyi yolculuklar dilerim... :)
Özlem Akçin (Özlem Keşifte)
