Ankara'da bir meslek lisesi öğrencisi, 2013 ve 2014 yılı yaz aylarında yapacağı 36 günlük zorunlu staj için bir hastaneye başvuruda bulundu. Hastane, öğrencinin velisiyle staj ücreti ödenmeyebileceğine yönelik bir sözleşme imzalayarak başvuruyu kabul etti.
Öğrenci staj süresi boyunca kendisine hiç ücret ödenmediği gerekçesiyle 2016'da Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açtı.
Davalı şirket, konuyla ilgili idari yargının görevli olduğu, davanın zaman aşımına uğradığı, davacıyla yaptıkları sözleşmeye göre işletme tarafından ücretin ödenmeyebileceğinin kararlaştırıldığı gerekçeleriyle davanın reddini talep etti.
Mahkemece hazırlatılan bilirkişi raporunda, taraflar arasındaki sözleşmede, "beceri eğitimi yapacak toplam öğrenci sayısının işletmenin çalıştırdığı personel sayısının yüzde 10'unu aşması halinde sayı fazlası öğrencilere velinin yazılı izni alınarak beceri eğitimi yapılacağı, ancak bu öğrencilere asgari ücretin yüzde 30'u oranındaki ücretin ödenmeyebileceği"nin kararlaştırıldığı belirtildi. Raporda bu hüküm gözetildiğinde davacının herhangi bir staj alacağının bulunmadığı kaydedildi.
Bilirkişi raporuna yapılan itiraz üzerine alınan ek raporda da aynı tespitlere yer verildi. Ancak mahkemenin aksi kanaatte olması ve söz konusu işletmenin 20 ve üzeri personel çalıştırdığının tespiti halinde öğrencinin 2 bin 767 lira staj alacağının bulunduğu bildirildi.
Mahkeme, SGK'dan gönderilen kayıtlar ve işletmenin büyüklüğü gözetildiğinde, çalışan personelin 20'den fazla olacağının anlaşıldığına hükmetti.
Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesi, davalı idare ile veli arasında düzenlenen ücret alınmayabileceği yönündeki kaydın, davacının hakkını ortadan kaldırmayacağına, "Anayasa'da angaryanın yasak olması" hususları da gözetilerek bilirkişice hesaplanan 2 bin 767 lira staj ücretinin davalıdan tahsiline karar verdi.
"MESLEK LİSELERİ İÇİN EMSAL KARAR"
Kararı değerlendiren avukat Özlem Kızılyazı, sağlık meslek lisesi öğrencilerinin staj karşılığında alacağı ücretin kanunla güvence altına alındığını ancak bazı okullar ve özel kurumların çeşitli gerekçelerle bu parayı vermediğini söyledi.
Birçok öğrencinin bu konuda mağdur olduğunu vurgulayan Kızılyazı, mahkemelerin öğrencileri haklı bulduğunu, aynı mağduriyeti yaşayan mezun öğrencilerin de geriye dönük dava açabileceklerini anlattı.
Devlet veya özel kurum ayrımı yapılmaksızın stajyer öğrencilerin ücret alması gerektiğine dikkati çeken Kızılyazı, "Ancak ne yazık ki birtakım ihmaller neticesinde ya da hiçbir yasal dayanağı olmayan gerekçelerle birçok kurumda öğrencilere bu ödemeler yapılmıyor. Sağlık Bakanlığı bu konuda talimatlar verdi ama yine hukuka uygun olmayan gerekçelerle öğrencilerin geri çevrildiği anlaşılıyor." dedi.
Özel sağlık meslek lisesinde okuyan öğrencilerin de staj ücreti alma hakkının bulunduğunu dile getiren avukat Kızılyazı, şunları kaydetti:
"Bu konuya ilişkin yaygın olarak görülen ancak hiçbir hukuki dayanağı olmayan, üstelik yasaya aykırı düzenlenmiş öğrencinin 'staj ücreti alınmaksızın' zorunlu staj yapmayı kabul ettiğine dair sözleşmeler de geçersiz sayılacaktır. Söz konusu sözleşmeleri imzaladıkları kaygısıyla hak kaybına uğradığını düşünen mezun ve öğrenciler, sözleşmelere rağmen dava yoluna giderek bu haklarını geri alabilecekler."
