Kovid-19 salgınının yayılma hızının üretimin merkezi olarak görülen Çin'de hız kesip, dünyanın geri kalanında hız kazanmasıyla, arz şoku endişelerine talep kaynaklı endişeler de eklendi.
Dünyada bazı ülkeler salgının yayılma hızının önüne geçmek için seyahate ve ekonomik aktiviteye kısıtlamalar getirirken, güvenli gıda gibi temel ihtiyaç sektörlerine talepte artış kaydedildiği gözlemlendi.
Salgın, ilk vakanın testi edildiği mart ayında Türkiye'de de etkili olurken, bunun etkileri ihracatta da kendisini hissettirmeye başladı.
AA muhabirinin, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlediği bilgiye göre, Türkiye'nin genel ihracat toplamı geçen ay yüzde 17,8 azalarak 13 milyar 426 milyon 245 bin dolar oldu.
Türkiye'nin tarım sektörü ihracatı geçen ay bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5 artarak 2 milyar 38 milyon 948 bin dolara ulaşırken, sanayi sektör ihracatı yüzde 20,5 azalarak 10 milyar 47 milyon 876 bin dolar oldu.
- İhracat artışında lider fındık oldu
Söz konusu dönemde tarım ihracatında özellikle gıda ürünlerinin dış satımındaki yükseliş dikkati çekti. Fındık ihracatı yüzde 53,3 artarak 208,8 milyon dolar, meyve ve sebze mamulleri ihracatı yüzde 26,9 yükselişle 162,4 milyon dolar, yaş meyve ve sebze ihracatı yüzde 24,6 artışla 178,9 milyon dolara ulaştı.
Hububat ve bakliyat dış satımında yüzde 7,9'luk, tütünde yüzde 7,1'lik, kuru meyvede de yüzde 4,5'lik yükseliş yaşandı.
- Gıda sektörlerinin en büyük talipleri: İtalya, Almanya, Rusya ve Irak
Türk fındığına en fazla talep İtalya'dan gelirken, meyve ve sebze ile kuru meyve mamullerine Almanya, yaş meyve ve sebze mamullerine Rusya, hububat ile tütüne de Irak rağbet gösterdi.
Öte yandan bu dönemde fındık, meyve ve sebze ile hububatta en fazla ihracat gerçekleştiren il İstanbul olurken, yaş meyve ve sebzede Antalya, tütün ile kuru meyve mamullerinde de İzmir ön plana çıktı.
- Savunma ve havacılık sanayisi ihracatında düşüş
Sanayiye dayalı sektörlerde yıllık bazda kaydedilen düşüşte başı ihracatı yüzde 49,8 azalarak 141,8 milyon dolara gerileyen savunma ve havacılık sanayisi çekti.
Sanayide yıllık bazda oransal düşüşte öne çıkan diğer sektörler yüzde 38,1 ile diğer sanayi ürünleri, yüzde 30,5 ile gemi ve yat, yüzde 28,5 ile otomotiv endüstrisi ve yüzde 27,4 ile hazır giyim ve konfeksiyon takip etti.
TİM verilerine göre, mart ayında sektörlere göre gerçekleştirilen ihracat rakamları şu şekilde (bin dolar):
| 1 - 31 MART | |||
| SEKTÖRLER | 2019 | 2020 | Değişim (%) |
| I. TARIM | 1.950.389,7 | 2.038.947,7 | 4,5 |
| Hububat, bakliyat | 586.783,6 | 633.422,6 | 7,9 |
| Yaş meyve ve sebze | 143.609 | 178.893,8 | 24,6 |
| Meyve sebze mamulleri | 128.023,9 | 162.417,6 | 26,9 |
| Kuru meyve ve mamulleri | 118.196,6 | 123.554 | 4,5 |
| Fındık ve mamulleri | 136.203,5 | 208.834,9 | 53,3 |
| Zeytin ve zeytinyağı | 34.862,7 | 29.459,4 | -15,5 |
| Tütün | 73.557,3 | 78.806 | 7,1 |
| Süs bitkileri | 19.671,1 | 12.155,6 | -38,2 |
| Su ürünleri ve hayvansal mamuller | 237.540,3 | 183.579,5 | -22,7 |
| Mobilya, kağıt ve orman ürünleri | 471.941,7 | 427.824,3 | -9,3 |
| II. SANAYİ | 12.641.511,5 | 10.047.875,6 | -20,5 |
| Tekstil ve ham maddeleri | 727.666,2 | 586.449,5 | -19,4 |
| Deri ve deri mamulleri | 176.063,6 | 130.220,4 | -26 |
| Halı | 208.839,3 | 220.347,6 | 5,5 |
| Kimyevi maddeler ve mamulleri | 1.838.129,4 | 1.554.437 | -15,4 |
| Hazır giyim ve konfeksiyon | 1.674.074 | 1.214.608,4 | -27,4 |
| Otomotiv endüstrisi | 2.883.071 | 2.062.028,1 | -28,5 |
| Gemi ve yat | 99.641,5 | 69.215,1 | -30,5 |
| Elektronik elektronik | 992.598,8 | 832.813,9 | -16,1 |
| Makine ve aksamları | 699.024,2 | 627.494,9 | -10,2 |
| Demir ve demir dışı metaller | 712.309,1 | 672.440,8 | -5,6 |
| Çelik | 1.307.481,7 | 984.119 | -24,7 |
| Çimento cam seramik ve toprak ürünleri | 316.697,2 | 317.579,7 | 0,3 |
| Mücevher | 297.350,0 | 230.591,2 | -22,5 |
| Savunma ve havacılık | 282.563,3 | 141.818,0 | -49,8 |
| İklimlendirme | 414.615,0 | 396.667,2 | -4,3 |
| Diğer sanayi | 11.387,3 | 7.044,8 | -38,1 |
| Madencilik Ürünleri | 368.202,4 | 324.725,4 | -11,8 |
| TOPLAM (TİM) | 14.960.103,6 | 12.411.548,7 | -17,0 |
| GENEL İHRACAT TOPLAMI | 16.335.908,0 | 13.426.245,2 | -17,8 |
