TIMETURK | HABER MERKEZİ
Beyrut üniversitelerinde yabancı basın üzerine ders veren Lübnanlı gazeteci Paul Khalifeh Middle East Eye için "Hizbullah neden şimdi Lübnan iç politikasına odaklandı?" başlıklı bir makale kaleme aldı.
İşte makaleden ayrıntılar:
Yeni Hizbullah ortaya çıktı.
Geçmişte Lübnan Şii partisi, İsrail devletine direnişle İran'a olan bağlılığını ilan etmişti.
Parti (Hizbullah) şimdi evriminde bir başka aşamaya geçiyor.
Hizbullah belirgin bir Lübnan oryantasyonu benimsedi ancak bölgesel bir güç merkezi olarak konumunu bırakmadı. Bu konum İsrail'e karşı savaş alanlarında kazanılan ve hükümet birliklerinin yanında Suriye'ye katılımıyla elde ettiği bri pozisyon.
İŞGALE DİRENMEK
Hizbullah'ın Lübnan'ın siyasi yaşamına bağlanması, hiçbir şekilde yeni bir fenomen değildir. İsrail'in Lübnan'a saldırısına tepki olarak 1980'lerde kurulan grup, başlangıçta işgale direnme çabalarını saklı tuttu. 1992 yılına kadar, iç savaştan sonra ilk yasama seçimlerine katılmak için girişimlerde bulundu. On yıldan fazla bir süredir Hizbullah, halkın meşruiyetini sağlayan parlamento temsiliyle yetinmek zorundaydı.
Aynı zamanda, grup İsrail'in işgalci birliklerine karşı mücadelesini yoğunlaştırdı ve sonunda Mayıs 2000'de tek taraflı ve küçük düşürücü bir inzivaya çekildi.
2005 yılında, eski Başbakan Rafik Hariri'nin öldürülmesinin ardından yeni bir dönem başladı. Ardından gelen siyasi karışık sonrasında Suriye ordusu Lübnan'dan çekildi.
Daha sonra Hizbullah üyesi Mohamed Fneich, gruba İsrail savaşının ardından daha fazla nüfuz alanı sağlayan bir devlet bakanı oldu (2006).
On üç yıl sonra, Hizbullah, Lübnan'ın siyasi, ekonomik ve sosyal yaşamında pratik bir şekilde yer alması konusunda ısrar ederek yeni bir adım atıyor. Hükümette daha fazla Şii temsilci olmasını istiyor. Ülkenin nüfuzlu bir alanında bakanlık istiyor: Sağlık.
YOLSUZLUKLA MÜCADELE
Hizbullah Genel Sekreteri Hassan Nasrallah, Şubat ayındaki televizyonda göründüğü sırada kamu fonlarının israf edilmesine karşı verilen savaşın altını çizdi.
Bu amaçla Hizbullah, Hasan Fadlallah başkanlığında bir yolsuzlukla mücadele komisyonu kurdu.
Bu çabalar, bu yılın başında Milletvekili Nawaf Moussaoui bir meslektaşına Lübnan'ın cumhurbaşkanının seçiminden sorumlu olduğunu belirterek öfkeyle tepki verdiğinde tehlikeye girmişti.
Lübnan'ın eski başbakanı Bachir Gemayel'i kast ederek "Bir İsrail tankının arkasında direniş silahları tarafından seçilmesi daha iyi olur" dedi.
(Gemayel, 1982'de Lübnan savaşı sırasında başbakan seçilen Hristiyan Falanjist milis gücünün liderlerinden biriydi. Başbakan olmasının İsrail-Lübnan ilişkilerine dinginlik getirdiği belirtilir.)
Bu tepki, Gemayel'i bir kahraman olarak niteleyen Hristiyan halkının belirli kesimlerinde tepki yarattı ve sonuç olarak Hizbullah'ın meclis bloğu lideri Mohammad Raad'ın resmi bir özür iletmesine sebep oldu. Bu, Lübnan siyaset sahnesinde nadir bir gelişmeydi.
Lübnan'da Şii nüfusunun belli bir kesimlerinde yaşanan memnuniyetsizlikten doğan gerçek ihtiyaç Hizbullah'ın Lübnan'ın siyasi hayatına katılımı konusunda motivasyon olmuştu.
Ekonomik sıkıntılar ve artan sosyal sıkıntı, Hizbullah'ın Suriye'deki binlerce savaşçıyı kaybetmesine neden oldu.
Nasrallah, 2018 yasama seçimlerine giden dönemde bu huzursuzluğu hissetmiş görünüyordu.
Hizbullah, Lübnan'ın doğusundaki Baalbek-Hermel'deki kalesini kazanmayı başardı. Ancak sonuçlar, Hizbullah'ın adaylarından ziyade Hizbullah müttefiki için daha fazla sayıda oy alındığını gösteriyordu.
YAPTIRIMLAR HİZBULLAH'I SIKIŞTIRIYOR
Halkın memnuniyetsizliğine ABD yönetimi tarafından, Hizbullah'a karşı başlatılan ekonomik yaptırımlar eşlik etti.
Partinin Lübnan'ın iç meselelerine daha fazla odaklanma stratejisi, Washington'un uyguladığı baskının etkilerini hafifletmeyi amaçlıyor.
Bu yılın başlarında, ABD Beyrut Büyükelçisi Elizabeth Richard, Hizbullah'ın Lübnan kabinesinde genişleyen rolüyle ilgili endişelerini dile getirerek şunları söyledi:
Hizbullah, ülkenin geri kalanını tehlikeye atan, kendi ulusal güvenlik kararlarını vermeye devam ediyor. Ve en az üç ülkede silahlı çatışmalara katılarak, hükümetin bu çatışmalardan sıyrılma politikasını ihlal ediyor.
Daha önce Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, ABD'nin Hizbullah'ın Lübnan'daki etkisinin getirdiği “statükoya” tahammül etmeyeceğini söylemişti.
Hizbullah'ın -grubun ateş altında olduğu bir zamanda- artarak devam eden "Lübnanlaşması" inkar edilemez.
Bununla birlikte amacı, rolünü kendi sınırları dahilinde sınırlamak değil, bölge genelinde etkisini korumak.
