TİMETURK I HABER MERKEZİ
Melahat KEMAL
İran'da Mayıs ayında yapılacak olan başkanlık seçimleri yaklaşırken hali hazırda başkanlık görevini sürdüren Hasan Ruhani'nin rakipleri belirginleşmeye başladı. Son aylarda ve hatta günlerde yeni bir isim İran medyasında daha sık yer alır oldu: İzzetullah Zarghami.
HAMANEY'İN ATADIĞI MEDYA YÖNETİCİSİ
İran yayın organı IRIB'in eski yöneticisi olan Zarghami, bu göreve ülke dini lideri Ali Hamaney tarafından getirildi.
59 yaşında olan Zarghami Haziran 2004-Kasım 2014 tarihleri arasında IRIB'in yöneticiliğini üstlenmiş olup, inşaat mühendisliği ve endüstriyel yönetim alanlarında yüksek lisans derecesi bulunuyor.
ABD ELÇİLİĞİ BASKININDAKİ ROLÜ
Haziran 2004-Kasım 2014 tarihleri arasında IRIB'in yöneticiliğini üstlenen Zarghami, 1979 yılında Tahran'daki ABD elçiliği baskınında yer almış İmam Yolunda İlerleyen Müslüman Öğrenciler grubunun üyesiydi.
Zarghami 3 Kasım 2015'te Fars Haber Ajansı'na verdiği röportajda, elçilik baskınındaki tecrubesini anlattı.
1980-88 yılları arasındaki İran-Irak savaşı sırasında İran Devrim Muhafızları'na (IRGC) katılan Zarghami o yılları “IRGC'de geçirdiğim zamanın çoğunda askeri endüstri üzerinde çalıştım, cephede kullanılmak üzere askeri füzeler tasarladım. Şehid Hasan Bagheri fabrikalar grubu günümüzde de askeri ve sivil endüstrinin önemli bir ayağı” ifadeleri ile anlattı.
KÜLTÜR VE İSLAMİ İRŞAD BAKANLIĞI'NDAKİ DÖNEM
Zarghami, IRGC'den sonra Kültür ve İslami İrşad Bakanlığı'nda ve ardından da IRIB'de önemli görevler üstlendi.
Kültür ve İslami İrşad Bakanlığı'nda baş danışmanlık yapan Zarghami ayrıca Kültür Bakanlığı vilayet ve meclis ilişkileri yardımcılığı, IRIB Politika Oluşturma Yüksek Konseyi üyeliği ve Savunma Bakanlığı yardımcılığı görevlerinde bulundu.
IRIB BÜYÜDÜ AMA YASAK UYDU YAYINLARI DA YAYILDI
Zarghami'nin resmi devlet yayıncısı olarak başında bulunduğu dönemde IRIB'de önemli bir büyüme yaşandı; İngilizce yayın yapan Press TV, İspanyolca yayın yapan Hispan TV ve birçok yeni televizyon ve radyo IRIB bünyesinde yayına başladı.
IRIB bu büyümeye karşın hızlı bir biçimde takipçi kaybetti. İzleyicilerin çoğu yasak uydu yayınlarını tercih eder oldu.
AB'NİN YAPTIRIM LİSTESİNDE
Zarghami, 2012 yılının Mart ayında, 16 İranlı yetkili ile birlikte Avrupa Birliği'nin yaptırım listesine alındı.
AB, Zarghami'nin kara listeye alınma sebebini tartışmalı 2009 seçimlerinde yaptığı yayılar ile “büyük insan hakları ihlali” işlemek olarak gösterdi.
Zarghami'nin de içinde olduğu bu 16 kişinin yaptırımları AB tarafından hiçbir şekilde dondurulmadı ve AB üyesi ülkelere girişleri yasaklandı.
“SADECE RESMÎ GÖREVLERDE BULUNURUM”
IRIB yöneticiliği görevinden ayrılmasının ardından Zarghami herhangi bir resmi görevde bulunmadı. Kendisi zamanını internet başında geçirmeyi tercih ettiğini belirtiyor.
2015 yılının Kasım ayında Tesnim Haber Ajansı'na verdiği röportajda Zarghami “IRIB'den ayrıldıktan sonra faklı kuruluşlar bana iş teklifinde bulundu ancak hepsini reddettim. Amacım onlara sadece resmî görevlerde bulunacağımı göstermeyi tercih ettim” dedi.
ADAY OLACAK MI?
Zarghami, Mayıs ayında düzenlenecek olan seçimlerde aday olmayacağını belirtiyor.
4 Ekim 2016 tarihinde Tesnim Haber Ajansı'na verdiği röportajda Zarghami adaylıkla ilgili düşüncelerini “Şimdilik 2017 seçimlerinde aday olmayı planlamıyorum. Bulunduğum noktada asıl görevimin devrim güçlerine destek vermek ve onu güçlendirmek olduğuna inanıyorum” sözleri ile ifade etti.
Bununla birlikte İran siyasetinde siyasetçilerin son ana kadar aday olup olmayacaklarını açıklamamaları ve gerçek niyetlerini belli etmedikleri bilinir.
Zarghami aksini açıklasa da son aylarda İran medyası, en muhtemel Muhafazakar (Usûl-Garayan) aday olarak kendisinin ismini sıkça anıyor.
“KÜLLER ALTINDA KALMIŞ ATEŞ”
13 Eylül 2016 tarihinde muhafazakar Nasim Haber Ajansı'nda Mayıs ayındaki seçimlere dair 8 kişilik bir muhtemel adaylar listesi yayınladı.
Ajans ilgili haberinde seçimlerde Ruhani'ye karşı mücadele verecek olan muhafazakarlar açısından Zarghami'yi “küller altında kalmış bir ateş” ve başarılı bir yönetici olarak tanımladı.
11 Kasım 2016 tarihinde İran meclisinin muhafazakar kanadı milletvekili Ahmed Pûr Muhtar, Entekhab haber sitesine yaptığı açıklamada Zarghami'den muhafazakarların muhtemel adayı olarak bahsetti.
Zarghami her ne kadar adaylığını sürekli inkar etse de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımlarda Ruhani'ye 2013 seçimlerinde işinin biraz daha kolay olduğunu ancak şimdi her şeyin daha zorlayıcı olacağını hatırlattı.
