Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, resmi ziyarette bulunduğu Moskova'da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüştü. Çavuşoğlu ve Lavrov, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Çavuşoğlu, İdlib'de 3 milyondan fazla sivil yaşadığını ve teröristlerle sivillerin ayırt edilmesi gerektiğinin altını çizerek, "Bizim için terör örgütlerinin hepsi aynıdır. Hepsiyle de mücadele etmek gerekiyor. Diğer taraftan, burada askeri bir çözüm bir felaket olur. Sadece İdlib bölgesi için değil, Suriye'nin geleceği bakımından da bir felaket olur." şeklinde konuştu.
İdlib'in Astana anlaşması içinde geri kalan tek çatışmasızlık bölgesi olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, bölgedeki radikal grupların, ılımlı muhalefet ile oradaki sivil halkı rahatsız ettiğinin altını çizdi. Çavuşoğlu, bu radikal grupların etkisiz hale getirilmesinin herkes için önemli olduğunu söyledi.
Suriye konusu
Rus mevkidaşıyla görüşmesinde Suriye konusunu ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, "Suriye'de bir taraftan ateşkesi devam ettirmek için, Astana anlaşmasını ve ruhunu devam ettirmek için birlikte çalışmaya devam etmemiz lazım. Diğer taraftan siyasi süreç için çabalarımızı da artırmamız gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Suriye'de Anayasa Komisyonu konusunda listelerin verildiğini hatırlatan Çavuşoğlu, "Bir an önce Anayasa Komisyonu'nun oluşturulması ve çalışmalara başlaması Suriye'nin geleceği için önemlidir. Biz bu süreci destekliyoruz." şeklinde konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, Suriye'de siyasi çözüm için bir Anayasa Komisyonu'nun şart olduğunun altını çizerek, bu sürece katkı sağlayacaklarını söyledi.
İlerleyen günlerde Türkiye, Rusya ve İran heyetlerinin Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ile bir araya geleceğini bildiren Çavuşoğlu, Astana formatındaki toplantıların bir an önce yapılmasının faydalı olacağını kaydetti.
Çavuşoğlu, Soçi formatındaki üçlü liderler zirvesinin de İran'da yapılacağını anımsatarak, hem sahadaki hem de masadaki çalışmaların Suriye'nin geleceği bakımından önemli olduğunu belirtti.
İdlib çatışmasızlık bölgesinin korunması
Bakan Çavuşoğlu, İdlib bölgesinin Suriye'deki çatışmasızlık alanlarından bir tanesi olduğunu vurgulayarak, "Bunun bu şekilde korunması, Suriye içinde terörle mücadele için, göçmen akımının durdurulması ya da insani bakımdan da çok önemlidir." değerlendirmesinde bulundu.
İki ülke askerleri ve istihbaratının bu konuda nasıl birlikte çalışabileceği ve burada çatışmaların nasıl durdurulabileceği üzerine görüşmeler yaptıklarını kaydeden Çavuşoğlu, karşılıklı iş birliğinin sadece Suriye ile sınırlı olmadığının da altını çizdi.
Çavuşoğlu, Astana anlaşmasına sadık kalınacağına inandıklarını belirterek, "(İdlib'de) Birlikte çalışarak bir taraftan endişeleri ortadan kaldıracağız. Diğer taraftan İdlib'in çatışmasızlık bölgesi olarak kalması için gerekli çalışmayı sürdüreceğiz." diye konuştu.
İdlib konusunda Rusya'nın endişelerinin ortadan kaldırılmasının önemine işaret eden Çavuşoğlu, "Burada radikal grupların Türkiye'ye de, oradaki Rusya'nın mevcudiyetine de ya da üssüne yönelik bir tehdit oluşturmaması gerekiyor." dedi.
Bakan Çavuşoğlu, bu konuda iki ülkenin birlikte çalışması gerektiğini ifade ederek, şunları kaydetti:
"Bazı radikal grupları etkisiz hale getirmek için tüm İdlib'e saldırmak, yine yüz binlerce insanın ölümüne sebep olmak demektir ve 3,5 milyon insanın tekrar evini terk etmesi demektir. Bu tam bir felaket olur, insani dram olur. Astana ruhunu ortadan kaldırır."
İdlib'e saldırmanın hem Türkiye'nin hem de Rusya'nın Suriye konusundaki güvenilirliğini yok edebileceğine vurgu yapan Çavuşoğlu, "O nedenle, İdlib'e saldırmak yerine birlikte ne yapabiliriz, endişeleri nasıl ortadan kaldırırız ve buranın istikrarını nasıl koruruz bu konuda çalışmamız lazım." ifadelerini kullandı.
"Rusya bizim için stratejik bir ortak"
Çavuşoğlu, Rusya ile ilişkileri her alanda en üst düzeye çıkarmak için yoğun gayret sarf ettiklerini belirterek, "Bu yakın iş birliği ve dostluk bazı ülkeleri ve kişileri kıskandırmıyor değil ama biz bölgede istikrar için, ekonomik kalkınma için, iki ülke arasındaki ilişkileri de geliştireceğiz, bölgesel konulardaki iş birliğimizi de arttıracağız." şeklinde konuştu.
"Rusya bizim için stratejik bir ortaktır." diyen Çavuşoğlu, enerjiden tarıma, turizmden ticarete ve savunma sanayisine kadar birçok alanda ilişkilerin sürekli geliştiğini ve somut projeler ortaya koyduklarını bildirdi.
Çavuşoğlu, iki ülke halkları arasındaki kültürel ilişkilerin de önemine değinerek, karşılıklı yatırım ve ticaretin artmasının ilişkilerin geldiği noktanın bir göstergesi olduğunu söyledi.
Rusya'dan gelen turist sayısının sürekli artmasının da memnun edici olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, bu yıl 6 milyon Rus turisti Türkiye'de ağırlamaktan mutluluk duyacağını kaydetti.
İki ülke arasında 2019'un "Kültür ve Turizm Yılı" olacağını hatırlatan Çavuşoğlu, bu sayede bu sayının daha da artmasını umduklarını sözlerine ekledi.
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov
Türkiye ile hızla gelişmeye devam eden ilişkilerin Rusya açısından önemine işaret eden Lavrov, "İkili ticaretimiz arasındaki engellerin kaldırılması konusunda mutabakata vardık. Rus turistlerin Türkiye'ye yönelik ziyaretleri de artarak devam ediyor. Bu yıl Türkiye'yi 5 milyonun üzerinde Rus turistin ziyaret etmesini bekliyoruz." diye konuştu.
Lavrov, Ankara'nın, Moskova için kilit ticaret ortaklarından biri olduğunu vurgulayarak, "Otomotiv, tarım, bankacılık ve askeri-teknik alanların yanı sıra TürkAkım ve Akkuyu Nükleer Güç Santrali gibi stratejik öneme sahip projelerde de yoğun iş birliğimiz devam ediyor." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu ile yaptığı görüşmede Suriye konusunun ön plana çıktığını anlatan Lavrov, İdlib'de yalnızca sivillerin değil, silahlı muhaliflerin de olduğu iddiasında bulundu.
Lavrov, "Bu bölgeyi kontrol altına almaya çalışıyorlar. Bu konuda Rus ve Türk savunma bakanları da bugün bir görüşme gerçekleştirdi. İstihbarat birimlerimiz de temas halinde. Suriyeli sığınmacıların evlerine dönmesi için de Rusya ve Türkiye ortak çaba sarf edecek." değerlendirmesinde bulundu.
Lavrov, Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulamasında ne zaman somut adımlar atılacağına yönelik AA muhabirinin sorusunu ise şöyle yanıtladı:
"Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulamasında yapılacak kolaylaştırmalar için ortak bir istişare mekanizması kurulması konusunda Türkiye ile anlaştık. Tatil döneminin ardından uzmanlarımıza talimatlar verilecek. Kısa bir süre içerisinde bu konuyla ilgili haberleri ve müjdeyi alacaksınız."