FED kararı sonrasında güne kötü başlayan global piyasalara paralel olarak İstanbul Borsasında da güne negatif başlandı. Ancak BIST 100 endeksi % 1.6 düşüşle başladığı günü %4.4 yükselişle devam ettirdi ve günü önceki günün kapanışına göre % 2.4 artışla 1997 puandan kapattı. Yükselişte borsanın büyük oyuncularının alımları etkili olduğu görüldü.
Yabancı yatırımcı kalacak mı?
Yılın ilk 2 haftasında 200 milyon dolarlık satım yapan yabancıların üçüncü haftada da 33 milyon dolarlık satım yaptığı açıklandı. Yabancılar bizi pek beğenmese de Norveç Varlık Fonu gibi daimi yatırımcılar bizde kalmaya devam edeceklerdir. 2020 sonunda 931 milyar dolarlık hisse portföyü içinde Türkiye'den 727 milyon dolarlık hissesi olan Norveç fonu, 2021'de TL değer kaybettiği için Türkiye'den zarar etmiştir. Ama 2021 toplamında dünyadan iyi kar ettiği dün açıklandı.
Norveç petrolünün serencamı
Alnus Yatırım değerlendirmesine göre; Dünya savaşından hasarlı çıkan Norveç'e işe yaramayan kutup dairesi çevreleri verildi. Ancak Norveç'te petrol ilk olarak 1969 yılında Kuzey Denizi'nde keşfedilmiş ve iki yıl sonra işlenmeye başlanmıştır. Norveç Hükümeti giderek artan petrol gelirlerinin uzun vadeli yönetimini desteklemek için Fonu önermiş ve Norveç Parlamentosu tarafından 1990 yılında Devlet Petrol Fonu Yasası'nın (Government Petroleum Fund Law) kabul edilmesiyle kurulmuştur. Ancak ülkedeki durgunluk nedeniyle bütçe fazlası elde edilemediğinden fona ilk transfer 1995 fazlasının 1996'da transferi ile yapılabilmiştir. Kişi başı düşen fon miktarı 2005'de 50 bin dolara ulaşırken 2013'de 150 bin dolara ulaşmıştır.
Fon faaliyetleri
Fonun, Norveç dışında 73 ülke ve 9,123'den fazla firmada yatırımı bulunurken, dünya borsalarındaki hisselerin yüzde 1.4'ünü elinde tutuyor. Son durumda portföyün % 73ü hisselerde % 25'i tahvillerde ve % 2'si gayrimenkullerde.2019'da 1.69 trilyon NOK (180 milyar dolar) , 2020'de 1.07 trilyon NOK kâr eden (122 milyar dolar) Norveç Varlık Fonu 2021'de 1.58 trilyon NOK (177 milyar dolar) kâr etti. Fonun toplam getirisi 2021'de % 14.5 olurken ABD'deki yatırımlar 0.96 trilyon NOK (107 milyar dolar) getiriyle en fazla katkıyı sağladı. Son durumda ülkede fondan kişi başına 244 bin dolar düşüyor. Karşılaştırma yapılabilmesi için söyliyelim, bugün Borsa İstanbul'da fiili dolaşımdaki payların toplam değeri 50 milyar dolar bile değildir.
Borsanın seyri
ABD borsaları ve kripto paralar düşmemek için tepki denemelerini sürdürürken dünyanın geri kalanı da son dönemdeki ufak hasarları atlatmaya çalışıyor. Bu yüzden global hafif pozitif havadan biz de faydalanabiliriz.
BIST100 Ekim başında başladığı harekette % 75 yükselerek tarihi rekorları yenileyen bir rallide 2400 ulaşmışken kısa sürede % 28 gerileyerek 1726 görüldükten sonraki tepki hareketlerini izledik. 2000 altında hedge gerekebilir.
