TIMETURK | HABER MERKEZİ
PINAR HİLAL BALTA
Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren IŞİD karşıtı koalisyonun ABD'li Sözcüsü Albay Ryan Dillon'un 14 Ocak günü yaptığı PYD'den bir 'Sınır Güvenliği Gücü' oluşturulacağı açıklamasının ardından patlak veren Afrin krizinin en kritik noktalarından biri 19 Ocak öğle saatlerinde yaşandı.
Anadolu Ajansı tarafından aktarılan "Rusların Afrin'den çekileceği" haberi bir hareketliliğe yol açtı. Onlarca gazete ve internet sitesi tarafından son dakika olarak duyurulan habere göre Orgeneral Hulusi Akar ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın Rusya ziyareti 'işe yaramış ve Ruslar çekilme kararı almıştı.'
Saat 14.00'den sonra aktarılan habere ilişkin sınırda konuşlanan gazetecilere bağlanıldığındaysa çoğu 'kısmi bir çekilme, kaydırma' yaşandığını gördüklerini aktarıyordu.
Fakat akşam saatlerinde bu iddianın yalanlandığı belirtildi. Reuters'ın aktardığına göre Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, "Çekilmiyoruz" demişti.
LAVROV BUNU SÖYLEDİ Mİ?
BM Genel Merkezi'nde düzenlediği basın toplantısında konuşan Lavrov, Rus askerlerinin Afrin'den çekilmeye başlamasına ilişkin soruya şu şekilde cevap verdi:
"Daha önce yalanlandı."
YALANLANDI MI?
Lavrov, böyle söylese de aslında daha önce Rusya cephesinden hiç bir "yalanlama" açıklaması gelmemişti. Öte yandan bu açıklamaya rağmen 20 Ocak günü gazete manşetlerinnin satır aralarında şu ifade kullanıldı: "Bölgeden 170 Rus askeri çekildi."
ZEYTİN DALI'NDAN 1,5 SAAT SONRA RUSLAR AÇIKLADI: ÇEKİLDİK
Afrin'e Operasyonun başlamasından yalnızca bir buçuk saat sonra Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, "Türkiye'nin Afrin'e yönelik operasyonu sonrasında Suriye'deki Rus askeri yönetiminin, bölgedeki Rus birliklerinin güvenliği için gerekli adımları attığı" belirtildi.
PYD'DEN RUSYA'YA TEPKİ
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ne yakınlığı ile bilinen Rudaw'a konuşan YPG'li yetkili yien akşam saatlerinde şunları söyledi:
“Uluslararası güçlerin, başta da Rusya'nın -ki Rus askerleri de Efrin'de konumlanmış durumda- onayı olmadan bu saldırının gerçekleşmesinin mümkün olmadığını iyi biliyoruz. Bu nedenle bu saldırılardan ve gerçekleşen katliamdan dolayı işgalci Türk devleti kadar Rusya'yı da sorumlu görüyoruz. Efrin Halk Savunma Birlikleri Komutanlığı olarak yurtsever halkımıza, tüm Kuzey Suriye bileşenlerine ve Efrin Kantonu halkına çağrımız şudur; biz faşist Türk devletinin oyunlarıyla yenilmeyiz! Şu ana kadar da görüldüğü gibi hiçbir şekilde Efrin halkı yerini terketmedi ve düşmanın planladığı gibi Efrin'i terketmeyecek.”
YPG'li Komutan Sipan Hemo, “Rusya Türk devletiyle ittifak halinde bize karşı savaş cephesinde yer almakta. Rusya ile bazı anlaşmalarımız vardı. Ama Rusya bir gecede bu anlaşmaları yok sayarak bize ihanet etti” ifadesini kullandı.
ÇEKİLME Mİ, YAYILMA MI?
Öte yandan Rusya ile ilgili ortaya atılan, sonra Lavrov tarafından muallak bir ifade ile yalanlanan ardından doğruluğu duyurulan bu iddianın ardından birçok değerlendirme yapıldı ve Rusların "kaymış" olacağı bölgenin İdlib olabileceği ifade edildi.
MUHALİF BÖLGE DARALABİLİR
Fırat Kalkanı'nın hatırlatıldığı bu değerlendirmelerde Türkiye'nin El-Bab'a yönelik operasyonu sürerken Esed rejimi ve İran kuvvetlerinin Halep'e yayıldığı hatırlatıldı.
DOĞU HALEP TAHLİYESİ
Fırat Kalkanı operasyonu 24 Ağustos 2016'da başlamış, 30 Mart 2017'de bitmişti.
2016'nın Aralık ayında Halep'e doğru yayılmayı tamamlayan Esed rejimi ve İran, muhalifleri Doğu Halep'te sıkıştırmıştı. Türkiye ve Rusya'nın araya girmesi ile varılan ateşkes anlaşması kapsamında Esed rejimi ve İran güçlerinin kuşatmasındaki doğu Halep'te sıkışan toplam 3500'e yakın muhalif ve sivil; İdlib'de muhaliflerin kuşatmasındaki Fua ve Kefreyya'da bulunan 250 sivile karşılık tahliye edilmişti.
4 BÖLGE TAHLİYELERİ
2017'nin Nisan ayında ise Halep tahliyesi konusunda anlaşıldığı tarihlerde belirlenen '4 bölge tahliyeleri' gerçekleştirildi. İdlib'in kırsalındaki rejim yanlısı Şii Fua ve Kefreyya köyleri muhalif Fetih Ordusu, Şam'ın kırsalında muhaliflerin denetimindeki Sünni Madaya ve Zebadani bölgeleri ise Hizbullah ve rejim tarafından kuşatılmıştı. Fua ve Kefreyya'dan 8 bin kişinin Halep'e; Madaya ve Zebadani'den de 3800 kişinin karşı tarafa gönderileceği ifade edilmişti. Üzerinde Beşar Esed'in fotoğrafının bulunduğu yeşil otobüslerle akıllara kazınan tahliyelerin Nisan ayı sonunda tamamlandığı aktarılmıştı. 29 Mart 2017'de kararlaştırılan tahliye anlaşması, Esed karşıtı Heyet'ut Tahrir'uş Şam ve Ahrar-u Şam grupları ile Hizbullah ve İran arasında yapılmıştı. Anlaşma için Katar arabuluculuk görevini üstlenmiş, bunun ardından çok sayıda muhalif güç de İdlib'e yerleşmişti.
RUSLAR NEREYE YAYILIYOR?
Şimdi ise Rusya'nın Afrin'de bir çekilme gerçekleştirip, gerçekleştirmediği merak ediliyor. Böyle bir durum yaşandıysa söz konusu Rus birliklerinin İdlib'e yayılmasından, oluşturulacak de-facto bir durumun farklı bir tahliye mecburiyetine sebep olması ve Rusya-İran-Esed rejimi lehine sonuçlanmasından endişe ediliyordu.
CUMARTESİ GÜNÜ İDLİB BOMBALANDI!
Türkiye'nin Afrin Operasyonuna kilitlendiği Cumartesi günü ise tüm gün aralıklarla Rusya'nın İdlib'i bombaladığı haberleri gelmeye başladı. Buna göre Rus savaş uçakları İdlib'in güney kırsalındaki hava üssü olan Ebu Zuhur'u hedef aldı. İdlib'in doğusundaki (Barsa, Qatra, Farwan, Kharba, Ebu Mekky ve Talkersyan) köyler ve kasabalar, Rus hava saldırıları tarafından büyük bir tahribata uğradı.
