Küba Devrimi'nin unutulmaz lideri Ernesto Che Guevara kimilerine göre bir kahraman kimilerine göre ise bir katil.
Latin Amerika'nın efsanevi ismi Che, yaşadığı dönemde çok farklı bir kişilik olmuş, yaptığı eylemlerle de dönemine damga vurmuştur. Bazen doktor olmuş hastalara koşmuş, bazen ciddi astım hastası bir kişi olarak yollara düşmüş, bazen de ülkelere özgürlük götürmek üzere kıtalararası savaşlara eşlik etmiştir.
Birleşmiş Milletler'de siyasi bir kişilik olarak yaptığı konuşmasında ise ülkelere emperyalist amaçlarından dolayı "ayar vermeyi" de ihmal etmemiştir.
İşte Che'nin hayatından dikkat çekici kesitler:
Hemingway ile balığa çıkmış
Che Guevara'nın gerçek adı Ernesto Guevara De La Serna Lynch.
Baba tarafından köken itibariyle İrlandalı.
Yıkanmayı sevmemesi ve pasaklılığından dolayı okulda kendisine domuz anlamına gelen "Chancho" lakabı verilmiş.
Küba'da devrim öncesinde, okuma yazma oranı yüzde 60 iken Che işleri devraldığı zaman bu oran yüzde 96'lara kadar çıkmıştır.
" Vur beni korkak"
Che'nin biri ilk, dördü ikinci eşinden olmak üzere beş çocuğu vardı.
Çocukluğu dahil olmak üzere yaşamı boyunca satrançtan büyük zevk aldı ve turnuvalara katıldı.
Che, Fidel Castro ve Ernest Hemingway beraber balığa çıkmış.
Sorn sözü: "Buraya beni öldürmeye geldiğini biliyorum. Vur beni korkak, yalnızca bir adam öldürmüş olacaksın."
Hemingway'in Küba'da ne işi var?
Hemingway'ın Che ile nasıl bir ilişkisi var....diye aklınıza takılmış olabilir :
Amerikalı yazar Hemingway'in hayatında Küba önemli bir yer tutuyor. Küba'ya ilk kez 1928'de gelen yazar karısına gönderdiği mektupta “son zamanlarda kendime hayatımın geri kalan günlerinde ne yapacağımı soruyordum. Şimdi yanıtını biliyorum: Küba'yı anlamaya çalışacağım”diyor. 1933'te bu kez uzun süreli kalmak için geliyor ve eski kentin tam merkezindeki Ambos Mundos otelinin 511 numaralı odasına yerleşiyor.
Hemingway'ın dünyasını asıl değiştiren küçük balıkçı köyü Cojimar. İhtiyar Balıkçı ve Deniz'i burada yazıyor ve bu kitap 1954 yılında Nobel Edebiyat ödülünü getiriyor
Kimilerine göre "katil"
Bases Vakfı”, Guevara'nın 50. yıldönümünde şehir konseyine bir dilekçe verdi. Bases Vakfı, Che Guevara'yı bir “katil” olarak nitelendiriyor. Havana'daki La Cabana Kalesi'nde Guevara'nın emriyle 300 sözde karşı-devrimcinin idam edildiğine yönelik iddialar bulunmaktadır. Bunun dışında birçok eşcinsel ve muhalif de hapsedildi ve ağır şartlar altında çalışmaya zorlandı ve birçoğu işkenceden geçti. Emrindeki kişilerin de bu kamp ile tehdit edildiği biliniyor.
Bu sözler delil olabilir mi?
Che için katil tanımı yapanların dayanak yaptıkları bazı alıntılar var.
O grubun dile getirdiği alıntı ve Che'ye ait söylemler ise şöyle:
“İnsanları idam mangasına göndermek için hukukî delil gereksizdir … Bu prosedürler modası geçmiş burjuvazi detaylarıdır. Bu bir devrim!”
“Bütün gazeteleri yok etmeliyiz. Özgür basın ile bir devrim yapamayız.”
“Birçok insanı tamamen suçlu olup olmadığını bilmeden idam mangalarında idam ettik. Bazı zamanlar, Devrim soruşturma yürütmek için duramaz.”
“Siyahî, uyuşuk ve hayalcidir, yetersiz ücretini eğlence ve içkiye harcar; Avrupalı, onu Amerika'nın bu köşesine kadar takip eden ve kendini geliştirmeye iten ve hatta kendi bireysel arzularından bağımsız olan bir çalışma ve tasarruf geleneğine sahiptir.”
“Problemi beyninin sağ tarafına dayadığım 32 kalibre bir tabancayla bitirdim. … Kişisel eşyaları artık benimdi.”
“Barut ve kanın keskin kokusunun zevkini aldığımda burun deliklerim genişliyor.” “İtiraf etmek isterim ki Baba, şu anda öldürmeyi gerçekten sevdiğimi keşfettim.”
Che'nin öldürülüş süreci
Guevera'nın Bolivya'da devrim başlatmak için harekete geçerken tasarladığı planları işlememiştir. Havana'yla telsizlerle kurulan haber ağı neredeyse hiçbir işe yaramamış, Bolivyalı muhalifler söz verdikleri desteği geri çekmiştir. Amerika, Che'nin Bolivya'da isyan başlatmak üzere olduğunu öğrenmiş ve Bolivya Ordusu'nu eğitmiştir. Che'nin yakalanabilmesi Amerikalı askerler, ajanlar ve diplomatların kesintisiz çalışmasıyla sağlanmış, bu uğurda büyük bir seferberlik başlatılmıştır. Guevara, o dönemde sadece düzensiz bir orduyla mücadele edeceğini düşünürken, savaş teknikleriyle eğitilmiş özel birliklerle karşılaşmıştır.
Çatışma süsü verildi
İnfazdan sonra Che'nin vücuduna, onu çatışma esnasında ölmüş gibi göstermek için defalarca ateş edilmiş, basına fotoğraflar çektirilmiş ve daha sonra kimliği tespit edilmemesi için elleri kesilerek bilinmeyen bir yere gömülmüştür. Kimi kaynaklara göre cesedin önce yakıldığı belirtilir. Fotoğrafların yayınlanmasının ardından “El Cristo de Vallegrande” (Vallegrande İsası) tabiri ortaya çıkmıştır.
