Cezayir Cumhurbaşkanı Buteflika, dün akşam sürpriz bir şekilde cumhurbaşkanlığı seçimlerini ertelediğini, 5. dönem adaylığını geri çektiğini ve hükümette kapsamlı değişiklikler yapılacağını açıkladı.
Buteflika'nın kapsamlı diyalog ve meşaleyi devretmeden önce anayasa değişikliği yapma vaadi de dikkatleri çekti.
Ayrıca Ahmed Uyahya hükümeti görevden alınıp, yeni bir hükümet kurulması için Nureddin Bedevi görevlendirildi. Henüz yeni hükümetin kurulması konusunda istişarelere başlanmazken, bu süreçte muhalefet ve teknokrat şahsiyetlerin önünün açılıp açılmayacağı bilinmiyor.
Bu kararların, Buteflika'nın adaylık evraklarının teslim edildiği gün seçimleri kazanması durumunda, erken seçime gidileceğini ve kendisinin aday olmayacağı yönünde yaptığı açıklamada verdiği vaatlerden çok da farklı olmadığı yorumları yapılıyor.
- Kararların yasallığı tartışması
Buteflika'nın adaylıktan vazgeçip, seçimleri ertelemesi, kendisinin cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bir kez daha aday olmasını istemeyen halk hareketi ile muhalefetin taleplerini büyük ölçüde karşılamasına rağmen, Buteflika'nın görev süresinin uzatılmasının anayasaya dayanmadığı yasal bir imtiyazdan ibaret olduğu eleştirisi yapıldı.
Anayasanın 107. maddesi, cumhurbaşkanının, anayasal kurumları, bağımsızlığı veya toprak bütünlüğünü etkileyebilecek bir tehlikenin ülkeyi tehdit etmesi halinde istisnai durum belirleyebileceğini öngörüyor.
İstisnai durumun da cumhurbaşkanına Cumhuriyetin anayasal kurumlarını ve bağımsızlığını korumak için gereken istisnai önlemleri alma yetkisi vereceği belirtilen maddede, bu durum için Millet Meclisi Başkanı, Ulusal Halk Meclisi Başkanı, Anayasa Konseyi Başkanı ile istişare edilmesi, Yüksek Güvenlik Konseyi ve Bakanlar Kurulunun dinlenmesi, parlamentonun toplanması şart koşuluyor.
Cezayir Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, bu kararların yasal dayanağına, anayasanın öngördüğü söz konusu toplantılara herhangi bir atıfta bulunulmaması, ayrıca parlamentonun "istisnai durumu" görüşmek için toplanmaması dikkatleri çekti.
- "Anayasaya açıkça saldırı"
Cumhurbaşkanı adaylarından Müstakbel Cephesi lideri Abdulaziz Biliyd, Buteflika'nın attığı bu adımı "anayasaya açıkça saldırı" olarak nitelendirdi.
Yine cumhurbaşkanı adaylarından eski bakan Abdulkadir bin Karine, Buteflika'nın kararlarının anayasayı ihlal ettiğini, "emrivaki" niteliğinde olduğunu vurguladı.
Eski Cezayir Başbakanı Ali Benflis sosyal medya hesabından yayınladığı videoda, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın görev süresinin uzatılmasının, anayasaya aykırı olduğunu söyledi.
Benflis, "Ülke, pazartesi günü halkın onayı alınmaksızın, Cumhurbaşkanı Buteflika'nın görev süresinin uzatılmasının ilanıyla, zorla Anayasaya aykırı bir davranışa tanık oldu." ifadelerini kullandı.
- Buteflika'nın adaylıktan çekilmesi "yarı zafer"
Bazı halk hareketi öncüleri ve muhalifler, siyasi açıdan Buteflika'nın cumhurbaşkanlığı adaylığından çekilmesini "yarı zafer" olarak nitelendirirken, diğer kararları ise kabul etmedi.
Buteflika karşıtı halk hareketinin önde gelen isimlerinden avukat Mustafa Buşaşa, Facebook hesabından yayınladığı videoda, "Cezayirlilerin talebi, seçimlerin ertelenmesi değil, kapsamlı istişarelerin akabinde ulusal uzlaşı hükümetiyle geçiş dönemi oluşturulmasıydı." dedi.
Buşaşa, "Cezayir halkının gerçek ve demokratik seçimlere gitme arzusunun üstünün kapatılmasını istemiyoruz." ifadelerini kullandı.
Cezayirli gazeteci Muhammed Yakubi ise sosyal medya hesabından "Şimdi iktidardaki ve halk hareketi içerisindeki akil insanların, mesafeleri daraltma ve diyalog ile çözüme ulaşma konusunda rol oynamasının zamanı geldi." paylaşımında bulundu.
- Cuma gösterilerine devam çağrısı
Liberal aktivistleri bünyesinde toplayan Vatandaşlık Hareketi Başkanı Cilani Süfyan, Twitter adresinden "Kararlara güvenilmemeli, komplo başladı." paylaşımında bulundu.
Süfyan, cuma gösterileriyle halk hareketinin devam etmesi çağrısında bulundu.
Bu bağlamda, muhalif aktivistler sosyal medya ağlarında yaptıkları paylaşımlarla halkı, ülkedeki eylemlerin dördüncü cumasında büyük gösteriler düzenlemeye ve yönetime sokaklar aracılığıyla baskı yapmaya çağırdı.
