Dolar

32,3327

Euro

35,2050

Altın

2.245,98

Bist

8.718,11

Ahmed Nabi Magoma kimdir?

Kafkas bilim ve siyaset adamı, yazar Ahmed Nabi Magoma... Ahmed Nabi Magoma kimdir? İşte Ahmed Nabi Magoma'nın biyografisi

7 Yıl Önce Güncellendi

2017-12-24 00:00:29

Ahmed Nabi Magoma kimdir?

Ahmed Nabi Magoma 1897 senesinde Dağıstan'ın Andi yöresinde Godoberi köyünde dünyaya geldi. Orta ve lise öğrenimini Temirhan Şura (Buynak) kentinde tamamladı. 1917 Rusya devriminin karışıklıkları, yurdunda yüksek öğrenim görmesine olanak vermedi.

İhtilalden sonra kurulan Dağıstan Milli Şurası tarafından doğduğu Andi yöresine komiser (yönetici) olarak atandı. Bağımsız Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin (11 Mayıs 1918) ilanından sonra aynı vazifeyi sürdüren Magoma, önce Kuzey Kafkasya topraklarını işgal eden beyaz "Gönüllü Ordu"ya sonra "Kızılordu"ya karşı yapılan silahlı mücadeleye katıldı.

1921 yılında Kuzey Kafkasya'nın Kızılordu tarafından bütünüyle işgali üzerine Gürcistan'a, oradan da Türkiye'ye sığınmak zorunda kaldı.

Bir süre İstanbul'da yaşadıktan ve Kafkas göçmenlerine yardım için oluşturulan komitede vazife yaptıktan sonra, 1923 senesinde Çekoslavakya hükümetinin Kafkasyalı göçmenlere tanıdığı olanaklardan faydalanarak oraya gitti ve Prag Teknik Üniversitesi'ne kayıt oldu.

Öğrenim yılları boyunca Prag'da kurulmuş bulunan "Kuzey Kafkasyalı Öğrenciler Birliği"nde başkan ve yönetim kurulu üyesi sıfatıyla bulundu. Mühendis olarak bitirdiği bu üniversitede vazife üstlendi ve zaman içinde elektroteknik ve mekanik profesörü olarak Prag bilim çevrelerinde iyi bir ün kazandı. Bu süre içinde Kafkasya'nın ulusal kurtuluş davası ve Kafkasyalı göçmenlerin problemleriyle ilgili çalışmalara aktif bir şekilde katılıyordu.

İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasının ardından sürgündeki diğer Kafkasyalı liderler gibi Magoma da 1942 senesinde Berlin'e giderek Kafkasya'nın kurtuluşu için yapılan toplantılara katıldı. Eski ve yeni Kafkas göçmenlerinin genel toplantısında oluşturulan "Kuzey Kafkasya Milli Komisyonu (Komitesi)"nin başkanı oldu.

Bu komitenin çalışmaları sayesinde en azından Almanlar'a esir düşmüş bulunan binlerce Kafkasyalı Sovyet askeri esir kamplarından kurtularak hayatlarını daha iyi koşullar altında sürdürme olanağına kavuştular.

Savaşın ardından binlerce Kuzey Kafkasyalı mülteci onun ve arkadaşlarının çalışmaları sayesinde Sovyetlere teslim edilmekten kurtularak ABD, Avustralya, Türkiye ve Yakındoğu ülkelerine göç etme olanağını buldular. 1951 senesinde Münih'de toplanan Kuzey Kafkasya mültecilerinin kongresinde Profesör Ahmed Nabi Magoma tekrar Kuzey Kafkasya Milli Komitesi'nin başkanlığına seçildi.

Komitenin işlerini yürütmek, ulusal kurtuluş davasının bayraktarlığını yapmak, Kafkasyalı göçmenlere yardım etmek, çeşitli sosyal ve siyasal kuruluşların toplantılarına katılmak ve memorandumlar vermek, Münih'de Kafkasya İstiklal Komitesi'nin organı olarak Rusça, Türkçe, İngilizce yayınlanan "Kavkaz-Kafkasya" (daha sonra Obedınennıy Kavkaz-Birleşik Kafkasya) dergilerine komünist diktatörlüğünü ve Sovyet koloniyalizmini eleştiren ve teşhir eden yazılar yazarak ülkesinin ulusal kurtuluş davasına hizmet etmeyi sürdürdü.

Başkanı olduğu Kuzey Kafkasya Milli Komitesi, diğer Kafkas örgütleriyle birlikte, Kafkasya' dan toptan sürgün edilen Karaçay Malkar ve Çeçen İnguş halklarının durumunun ele alınması için pek çok kez Birleşmiş Milletler örgütüne başvurmuş ve bu konunun örgütte bir dereceye kadar ele alınmasını sağlamayı başarmıştır.

Bu senelerde Münih'deki özel bir mühendislik okulunda matematik, elektroteknik ve mekanik dersleri vererek hayatını kazanan Prof. Magoma, aynı zamanda "Sovyetler Birliği Milletlerini Kurtarma Cemiyeti" (Paris Bloku) ve "Sovyetler Birliğini Öğrenme Enstitüsü” gibi kuruluşlann çalışmalarına da aktif şekilde katılıyordu.

Bu kuruluşların organı olarak yayınlanan İngilizce "Problems of the Peoples of the USSR" (Münih) ve Türkçe “Dergi", Rusça "Vestnik", Arapça "Elmecelle" (Münih) gibi dergilere de ülkesinin durumu ve problemleri ile ilgili yazılar yazıyordu.

26 Mart 1961 tarihinde Münih'te hayatını kaybetti.

 

 

 

Haber Ara